ترفندهای مقابله با لذت جیب‌خالی‌کن خرید

جام جم سرا: آنچه توصیه شده، شاید در هنگام خرید به کارتان بیاید. حالا علت «خرید کردن» هرچه باشد، برای مدیریت خرید توصیه‌هایی می شود:

• برای خرج کردن و خرید بودجه تعیین کنید، طوری که هرگز از آن فرا‌تر نروید.
• وسایل داخل کمدتان را فهرست کنید و هر چیزی را که دارید در آن بنویسید. دقت کنید به چه چیزهایی واقعا نیاز دارید، پس با توجه به این سوال یک فهرست خرید تهیه کنید. این شیوه در صورتی کارآمد خواهد بود که فهرستتان را به مراکز خرید و فروشگاه‌ها ببرید و پیش از خریدن قطعی هر چیزی، یک بار دیگر به آن مراجعه و فقط به خرید اقلام مورد نیاز‌تان اکتفا کنید.
• پیش از اینکه دست به جیب شوید و آنچه را که چشمتان گرفته است بخرید، یک بار دیگر از خود بپرسید، آیا واقعا لازمش دارم؟ آیا نیازهای ضروری‌تر و حیاتی‌تری مانند اجاره‌ خانه، قبض آب و برق و... ندارم؟
• تنهایی به خرید نروید و با دوستانی به فروشگاه بروید که با اشتیاق فراوانتان به خرید، مقابله می‌کنند.
• از رفتن به حراجی‌ها و فروشگاه‌هایی که دوره تخفیف آنهاست خودداری کنید؛ زیرا با این احساس که یک معامله خوب انجام می‌دهید، خودتان را توجیه می‌کنید و غیر ضروری خرید می‌کنید. این اصلا خوب نیست.
• واقعا برای امتحان خودتان، بدون پول و دیگر وسایل پرداخت، فقط برای تفریح، به تماشای ویترین‌ها بروید. سعی کنید خیلی ساده و فقط با چشمانتان از زیبایی آن‌ها لذت ببرید. اگر دوست داشتید چیزی را بخرید، چند روزی صبر کنید و ببینید آیا واقعا کمبود آن شما را با مشکل روبه‌رو می‌کند یا یک اشتیاق زودگذر است که فراموشش می‌کنید.
• گاهی حتی لازم است از دیدن برنامه‌های تبلیغاتی و آگهی‌های تلویزیونی، اینترنتی و دیگر رسانه‌ها که مردم را به مصرف‌گرایی و خرید تشویق می‌کنند، خودداری کنید.
• بهتر است برای خرید، کارت‌های اعتباری‌تان را همراه نبرید چون با وجود آن‌ها از مقدار بودجه‌ای که برای خرید کنار گذاشته‌اید، بی‌اطلاع می‌مانید. در واقع با این کارت‌ها، احساس پول خرج کردن به شما دست نمی‌دهد. بنابراین قبل از اینکه به قصد خرید از منزل بیرون بروید حتما مقداری پول نقد در کیف خود بگذارید. می‌بینید که هزینه‌هایتان بهتر کنترل می‌شود.
• اگر قادر به کنترل خود و خرید نکردن نیستید، از کنار ویترین فروشگاه‌ها و مغازه‌ها سریع بگذرید و سعی کنید نگاه‍تان را از آن‌ها بدزدید. بیشتر وقت خود را به رفتن به سینما، ورزش کردن، خواندن رمان و تفریحاتی از این قبیل اختصاص دهید و دور پاساژ‌گردی را به عنوان یک تفریح، خط قرمز بکشید.
• دفتری را به نوشتن درآمد و هزینه‌هایتان اختصاص دهید و روزانه با قید تاریخ، تک‌تک هزینه‌هایتان را از پول آب و برق گرفته تا مواد غذایی و خریدهای دیگرتان در آن بنویسید. شما بتدریج نسبت به مخارج و هزینه‌هایی که قرار است در دفترتان ثبت کنید، حساسیت بیشتری پیدا می‌کنید. شاید با این روند، متوجه شوید بسیاری از چیزهایی که برای آن‌ها هزینه می‌کنید از روی اشتیاق زودگذر و غیر ضروری بوده‌؛ پس سعی می‌کنید که با این اسراف‌گرایی، شدید‌تر مقابله کنید.
• اگر می‌خواهید از روی اینترنت کتاب یا مقاله‌ای را خریداری کنید، پیش از پرداخت، خوب بگردید؛ ممکن است آن‌را روی سایت‌های دیگر رایگان بیابید.
• در صورتی که تمام این موارد را به کار گرفتید، اما باز هم نتوانستید در مقابل این رفتار افراطی خود بایستید و از اینکه هر ماه دخل و خرجتان با هم تطابق ندارد همچنان در عذاب هستید، باید به یک مرکز مشاوره یا روان‌درمان مراجعه کنید. زیرا شما باید ریشه‌های این رفتار را پیدا و درمان کنید.

در حقیقت خرید برای بسیاری از ما نه تنها مفرح‌تر و لذت‌بخش‌تر از هر تفریحی است، بلکه در بسیاری از موارد به یک اعتیاد مانند اعتیاد به مواد مخدر تبدیل شده است. کسانی که عادت کرده‌اند با هر نوع تغییر احساسی مانند هیجان، غم، شادی و... سراغ ویترین‌ها می‌روند و بی‌رویه خرید می‌کنند و اساسا حد و مرزی برای بودجه نمی‌شناسند، آنقدر که ناگهان به خود می‌آیند و می‌بینند، درآمد یک ماهه را یک روزه خرج کرده‌اند، باید بدانند که اعتیاد به خرید پیدا کرده‌اند. اعتیادی که بسیار مخرب است و خیلی زود به یک فاجعه بزرگ مالی تبدیل خواهد شد. (راضیه خوئینی/ایران جوان)