مواظب باشید: ۱۱ خوردنی غیر استاندارد به جای اصل

جام جم سرا: نه سوسیس و کالباس که هر فرآورده آلوده دیگری، اگر طبق استاندارد درست نشده باشد، ممکن است بلایی بد‌تر از آسیب نخاع هم داشته باشد.

فهرست تقلب‌های رایج در مواد غذایی را بخوانید تا حواستان باشد هر خوراکی رنگ و لعاب داری را سر سفره‌تان راه ندهید. منظورمان از این مطلب این است که هشدار بدهیم چه کارهایی می‌شود برای تولید یک محصول غیراستاندارد انجام داد. در واقع معنی این هشدار این نیست که شما دیگر نباید به هیچ خوراکی بسته بندی شده دست نزنید!

رب گوجه فرنگی

رنگ و بویشان عادی است اما همین که به غذا اضافه می‌شوند، کل خوراک را به باد می‌دهند، از طعم خاصی که یکباره پیدا می‌کنند. مردم اسمشان را گذاشته‌اند رب‌های چینی اما چین کجا و رب کجا. محصولی که با مقدار زیادی پودر کدو یا کدوی پخته و له شده به دست مشتری‌ها می‌رسد تولید همین جا است و کار دست یک عده آدم سودجو که با هر زحمتی رب ساختگی را وارد بازار می‌کنند. البته داستان فقط این نیست. سیب زمینی پخته یا نشاسته هم همین کار را می‌کند. نشاسته آب رب را می‌گیرد و باعث می‌شود سفت و غلیظ به نظر برسد. بهترین راه تشخیص رب تقلبی این است که رب را تا ۱۰ برابر رقیق و بعد منجمد کنید. آن وقت خودتان بافت‌هایی که به ماده خوراکی اضافه شده‌اند را می‌بینید.

چای

اصلا کار سختی نیست. یک عده‌ای می‌روند سراغ قهوه خانه‌ها و تفاله‌های چای را می‌خرند و به تولیدی می‌آورند. آنجا تفاله‌های چای را خشک می‌کنند و دوباره مالش می‌دهند و بعد به چای خشک شده پرمنگنات پتاسیم -‌‌ همان که توی آزمایشگاه مدرسه با رنگ بنفش شناخته می‌شد - یا مرکورکروم می‌زنند و بسته بندی و روانه بازار می‌کنند. گاهی هم برگ چای را با خاک چای و پوست باقلای سیاه، خاک اره و پوست نوعی کدوتنبل مخلوط می‌کنند و دستتان می‌دهند. به همین راحتی چای نیم خورده قهوه چی‌های گوشه و کنار شهر دوباره سر سفره مردم برمی گردد. البته این اتفاق فقط در مورد مراکز تولید و بسته بندی غیرمجاز می‌افتد. اگر وسواس دارید و دوست ندارید تفاله‌های دوباره رنگ شده را بخورید، کافی است موقع خرید چای، کمی از آن را توی آب سرد بریزید. چای مرغوب هیچ وقت توی آب سرد رنگ نمی‌دهد.

ماست

اگر این روز‌ها یک کاسه ماست پر چرب را جلوی مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌های فامیل بگذارید، اولین جمله‌ای که به زبان می‌آورند این است: «فکر کردی طبیعیه... همه‌اش نشاسته است!» از قدیم بزرگ‌ترین تقلب بشریت درباره ماست‌ها اضافه کردن نشاسته به آن برای قوام دادن بوده. تشخیص‌اش هم کار ما نیست مگر اینکه ید خالص دم دست داشته باشید و به آن اضافه کنید تا با رنگ آبی‌اش به شما بگوید ماستتان چقدر نشاسته داشته. بماند که ماست نشاسته دار حتما کلی جوش شیرین هم دارد که شما از آن بی‌خبرید.

کشک

کشک که اصلا شوخی بردار نیست، برای اینکه در موارد غیرپاستوریزه سریع می‌رود سراغ بوتولیسم و این حرف‌ها. کشک تقلبی مقدار زیادی آرد دارد. گاهی هم برای اینکه آرد و روغن نباتی و نمک و گل سفید را قاطی و خشک می‌کنند و به اسم کشک دست مردم می‌دهند؛ هیچ راه تشخیصی هم ندارد غیر از آزمایشگاه‌های پیشرفته.

کره

روغن نباتی اولین افزودنی بی‌دردسر به کره است که فقط شناخت مزه‌اش توی کره‌های امروزی از قدیمی‌ها و بزرگان فامیل که عمری کره ناب خورده‌اند برمی آید. اضافه کردن آب به کره هم راه افزایش وزن خوبی برای سودجوهاست. کره را با آب توی دستگاه‌های خاص هم می‌زنند؛ آنقدر که یکدفعه وزن کره دو برابر می‌شود. اضافه کردن بی‌کرومات به کره هم جلوی مزه ترش آن را می‌گیرد. اینطوری کره فاسد تا مدت‌ها در خانه مشتری جا خوش می‌کند.

شیر

وایتکس و روغن پالم و... که مال حرفه‌ای هاست اما خرده فروش‌ها یکجور دیگری از خجالت مردم درمی آیند. اضافه کردن آب به شیر، اضافه کردن محلول نشاسته، مخلوط کردن شیر خشک حل شده به شیر کم بود، الان چند وقتی است پای جوش شیرین هم به میان آمده. شیری که فاسد شده باشد با اضافه کردن جوش شیرین می‌شود عین روز اولش بدون اینکه خبری از ترشیدگی و بریدگی باشد؛ کسی هم نمی‌تواند خبردار شود غیر از کار‌شناس‌ها و بازرس‌های مواد غذایی. فقط شیری که نشاسته دارد؛ در اثر دما یک لایه ضخیم ته دیگ تشکیل می‌دهد در حالی که ته دیگ شیر سالم متخلخل و نازک است؛ زمانی هم که آب به شیر می‌بندند هیچ راهی برای تشخیص ندارید غیر از تشخیص نقطه انجماد که آن هم با وسایل خانگی تقریبا محال است، پس لطفا موقع خرید سراغ هر برند ناشناخته‌ای نروید.

ادویه

خاک اره نرم، نرم کرده پوست گردو و فندق، آرد نخودچی نرم، نرم شده هسته خرما، تفاله زیتون و... همه این‌ها را شاید یک بار به عنوان فلفل سیاه خریده و به خانه آورده باشید. برای مزه تندش هم مطمئن باشید از قبل فکر شده. خردل سیاه‌‌ همان مزه تندی که می‌خواهید را می‌دهد. آرد یا نان خشک، پوست پسته، گل افرا را هم با زردچوبه قاطی می‌کنند و به بازار می‌فرستند. تفاله غوره و زرشک با آب شاه توت هم می‌شود سماق. باور ندارید؟ خودتان در خانه امتحان کنید، به همین سادگی!

نان

جوش شیرین که دیگر برای ما ایرانی‌ها نام آشنایی است، هم ارزان‌تر از خمیر مایه است و هم سریع‌تر خمیر را عمل می‌آورد؛ برای همین تا مدت‌ها توی هر نانوایی که سرک می‌کشیدی، حتما می‌توانستی مقدار زیادی از آن را پیدا کنی؛ هر چند که الان به مدد سرکشی‌های بازرسان وزارت بهداشت کمتر خبری از آن است ولی می‌شود هنوز ردپای آن را توی نان‌های سنتی خودمان پیدا کرد. البته امروز تولیدی‌های متقلب زده‌اند توی یک خط دیگر. زردچوبه نان خوشرنگی دست مردم می‌دهد. زاج هم می‌تواند نان‌های تیره را به نانی سفید و یکدست تبدیل کند. اضافه کردن زاج به آردهای تیره تقلب این روزهاست که باز هم کار شناسایی‌اش با کار‌شناس هاست مگر اینکه نانوای ناشی آنقدر زاج بریزد که از مزه تلخش خودش را لو بدهد!

آب لیمو

گاهی آب لیمو‌ها رنگ و طعم عجیبی دارند که هر کسی را یاد‌‌ همان شایعه همیشگی می‌اندازند؛ کاه توی آب لیمو! شایعه که نه، واقعیتی که مدت‌ها در تولید آب لیموهای غیربهداشتی رواج داشت. مقداری کاه زبر را با آب ولرم مخلوط می‌کردند و مدتی به حال خود می‌گذاشتند. اینطوری مایع زردرنگی درست می‌شد. این مایع زردرنگ را به لیموی چرخ شده اضافه می‌کردند و آب می‌گرفتند. آخر کار هم جوهرلیمو می‌زدند. بعضی وقت‌ها هم جوهرلیموی تنها جواب می‌داد. مخلوط جوهرلیمو و آب و آب غوره هم می‌شود آب غوره غیراستاندارد.

قهوه و کاکائو

سر و کله برزیلی‌ها در ایران کم پیدا می‌شود وگرنه کسی جرأتش را نداشت که گرد قهوه را با آرد سبوس، بذر تمبرهندی، خرمای سرخ کرده و کاسنی مخلوط کند و به اسم قهوه جلوی مشتری بگذارد. البته پیدا کردن این مخلفات کمی سخت است و قهوه‌اش هم تلخ‌تر. برای تولید قهوه راحت‌تر یک عده‌ای می‌روند سراغ آرد نخودچی سوخته. یک عده هم آرد سوخته یا جوی سوخته را به قهوه اضافه می‌کنند. حالا داستان کاکائو را بشنوید؛ خاک رس، نشاسته، اکسید فرو و یک مقدار اسانس کاکائو!

کالباس و سوسیس

معدن انواع و اقسام تقلب‌ها، هر جوری که فکرش را کنید می‌شود در سوسیس و کالباس‌های غیربهداشتی دست برد. کلاهبردار‌ها اول از همه توی ریختن نیترات و نیتریت سدیم خساست به خرج نمی‌دهند و تا دلتان بخواهد از این ماده شیمیایی به آن می‌زنند تا هم رنگ و طعم بهتری بگیرد و هم میکروب‌ها سراغش نروند. بعد هم می‌روند سراغ حیوان‌های ارزانقیمت. اسم آوردن ندارد! استفاده از پودر خون و پودر استخوان و غضروف هم روش مرسومی در تولید کالباس و سوسیس غیربهداشتی است. ماجرای استفاده از باقلا به جای پسته در کالباس‌ها را هم خودتان می‌دانید اما این روز‌ها تقلب دیگری هم باب شده؛ استفاده از خمیر مرغ. مرغ را با پوست و استخوان له می‌کنند و تحت فشار شدید قرار می‌دهند تا اینکه گوشت تقریبا مایع می‌شود، بعد این مخلوط را تحت فشار از یک فیل‌تر رد می‌کنند تا پوست و استخوان جدا شود. بعد هم خمیر مرغ می‌شود ماده اصلی تشکیل دهنده سوسیس و کالباس‌هایی که سر سفره ما می‌آیند.(همشهری جوان)