وقتی سوءظن بیماری می‌شود

هر حرف و صحبت بی‌منظوری را که می‌شنود، برداشت کرده و برایش داستانی ترسناک علیه خود می‌سازد. او معتقد است همه گردهم آمده‌اند تا او را اذیت کنند و به او صدمه بزنند. می‌ترسد دیگران از او برای رسیدن به اهدافشان سوءاستفاده کنند. در هر کار و معامله‌ای تقریبا مطمئن است سرش کلاه می‌رود. معمولا سوءظن‌هایش به دیگران پایه و اساس محکمی ندارد. بیش از حد نسبت به رفتارهای دیگران از خود واکنش منفی نشان می‌دهد. هرگز صداقت را باور ندارد. وجودش همیشه پر از خشم و نفرت بوده و مطمئن است روزی دیگران حتی نزدیکانش به او خیانت خواهند کرد. خیلی زود از کوره در می‌رود و ممکن است دست به خشونت بزند. اضطراب رهایش نمی‌کند. حق به جانب رفتار می‌کند و بشدت کمال‌گراست. او به همه چیز سوءظن دارد.

ویژگی‌های شخصیت پارانوئید

سوءظن دائم: افرادی که دائم به اطرافیان‌شان سوءظن دارند دچار اختلال شخصیت پارانوئید هستند. آنها دائما یک حالت آماده‌باش به خود می‌گیرند، زیرا دنیا را مکانی تهدیدآمیز می‌دانند و همیشه به دنبال شواهدی هستند که این احساس‌شان را تائید کند. هرگز نمی‌توانند با کسی دوست شده و رابطه خوب و طولانی برقرار کنند. اگر هم ازدواج کنند با شکست مواجه می‌شوند، زیرا همیشه به وفاداری همسرشان مشکوک هستند.

حساسیت: این افراد به علت این که ترس زیادی در وجود خود حس می‌کنند به همه چیز حتی موضوعات پیش پا افتاده نیز توجه زیادی از خود نشان می‌دهند. در نتیجه معمولا حالت تدافعی به خود می‌گیرند و با دیگران به مخالفت می‌پردازند. هیچ انتقادی را هم نمی‌پذیرند و معتقدند تمام کارهایشان درست است و مردم در اشتباه هستند.

منزوی: افراد مبتلا به اختلال پارانوئیدی و سوءظن علاوه بر این که هرگز با دیگران سر سازش ندارند، بلکه گوشه‌گیر و منزوی نیز می‌شوند. آنها تا جایی که می‌توانند از دیگران دوری می‌کنند و هرگز با کسی وارد رابطه دوستی یا احساسی نمی‌شوند، زیرا معتقدند در نهایت ناامیدی در انتظارشان است. البته ممکن است در کارشان و جامعه عملکرد خوبی داشته باشند، اما به طور کل تلاش می‌کنند از دیگران جدا باشند.

زندگی با یک فرد مبتلا به اختلال پارانوئید

متاسفانه از آنجا که این افراد به همه چیز مشکوک هستند و به کسی اعتماد ندارند و نمی‌پذیرند که بیمار هستند، به دنبال راه درمانی هم نمی‌روند و فقط زمانی که دچار بحران و مشکلی حاد در زندگی شوند به فکر کمک گرفتن از دیگران می‌افتند یا گاهی اوقات خانواده یا دوستانشان آنها را تشویق به درمان می‌کنند. حتی وقتی فرد می‌پذیرد یا مجبور می‌شود خود را درمان کند، مشکلات تازه شروع می‌شود زیرا طبیعت مشکوک بودن او، روند درمان را بسیار کند می‌کند.

زندگی با کسی که مبتلا به سوءظن شدید است صبر و تحمل، دلسوزی و ویژگی‌های شخصیتی قدرتمندی می‌طلبد. با روش‌های زیر شما می‌توانید از یک فرد پارانوئیدی بدرستی حمایت کنید و به او کمک کنید تا بر این سوءظن شدیدش غلبه کند.

تشویق به درمان: قبل از هر چیز او را تشویق کنید به معالجه خود بپردازد. از آنجا که چنین فردی به همه کس و همه چیز سوءظن دارد به درمان خود نمی‌پردازد و دارو مصرف نمی‌کند و این موضوع روند درمان او را بسیار کند می‌کند. با صبر و حوصله، او را به پیروی از برنامه درمانی ترغیب کنید.

احترام در عین قاطعیت: در عین حال که حرف‌های او را می‌پذیرید، اما با قاطعیت برخورد کنید. توهم‌های این گونه افراد در نظرشان بشدت واقعی به نظر می‌رسند، بنابراین با باورهایشان برخورد نکنید و به عقایدشان احترام بگذارید، اما به آنها بگویید شما نمی‌توانید این افکار را بپذیرید.

روشنگری: از او بخواهید افکارش را با صدای بلند برایتان تعریف کند و اگر نسبت به برخی کارهای شما شک و تردید دارد بدون گرفتن حالت تدافعی در مورد کارهایتان به او توضیح دهید و او را کمک کنید که بتواند بر سوءظن خود غلبه کند.

پیش‌بینی: علائم سوءظن احتمال دارد تحت شرایط جدید یا اضطراب آور شدید شوند. بنابراین هرگاه تغییری در راه بود او را از قبل آماده کنید تا بتواند برای تغییرات بهتر آماده شود و بیماری اش شدت نگیرد.

تکیه روی نقاط قوت: افراد مبتلا به پارانوئید اغلب بسیار باهوش هستند و غیر از روابط میان فردی‌شان از پس کارهایشان بخوبی برمی‌آیند. او را انسانی سالم در نظر بگیرید و بیمار ندانید و روی ویژگی‌ها و رفتارهای مثبت او تکیه کنید.(نادیا زکالوند/جام جم )