خروج آب​های روان از ایلام به عراق

اکنون تقریبا تمام استان‌های مرزی کشور همچون سیستان و بلوچستان، بوشهر، هرمزگان، خوزستان، ایلام با بحران کم​آبی و بی‌آبی مواجه هستند، با این حال رودخانه‌ها و آب‌های سطحی که طی مسیری طولانی به این استانها رسیده است، در پایانه راه و بدون استفاده بهینه، راهی دریاهای عمان، خلیج فارس و کشورهای همسایه می‌شود تا یک بار دیگر این نکته را گوشزد کند که در استفاده صحیح از آب‌های موجود در کشور، چه منابع زیرزمینی و چه روان‌همچنان مستاصل و ناتوان هستیم.

یک کارشناس حوزه اقتصادی در استان ایلام در این باره می‌گوید: استان ایلام خود با کمبود آب در بخش‌های کشاورزی، صنعت و آشامیدنی مواجه است، ولی بیشتر آب‌های روان استان به کشور عراق سرازیر می‌شود.

ایوب ناصری می‌افزاید: طبق بررسی‌های انجام شده، هم‌اکنون سالانه یک میلیارد و 400 میلیون متر مکعب آب از ایلام خارج می‌شود که با همین میزان می‌توان کشاورزی و صنعت استان را متحول کرد.

وی با اشاره به این‌که سدهای ساخته شده در استان ایلام هم‌اکنون به‌دلیل کمبود اعتبار از وضع مناسبی برخوردار نیست، تصریح می‌کند: خشکسالی‌های چند سال اخیر ضربات سختی بر پیکره اقتصاد استان وارد کرده، به‌طوری که هم‌اکنون آبگیری سد سیمره به‌دلیل کمبود آب چند سال به تاخیر افتاده است.نماینده مردم ایلام در مجلس نیز با بیان این‌که جلوگیری از خروج و هدررفت آب نیازمند اعتبار و توجه دولت در این زمینه است، می‌گوید: اگر آب‌های روان مرزی با استفاده از راهکارهای مختلفی برای توسعه کشاورزی استان به کار گرفته شود، بخش مهمی از مشکلات استان در زمینه اشتغال نیز حل می‌شود.

احمد شوهانی می‌افزاید: خروج آب‌های سطحی از ایلام درحالی روی می‌دهد که بخش عمده‌ای از اراضی کشاورزی ایلام به صورت دیم کشت می‌شود و این در حالی است که بخشی از مردم و جوانان از بیکاری و فقر در رنج بوده که می‌توان با استفاده از ظرفیت‌های کشاورزی در این راستا چاره‌اندیشی کرد.

وی یادآور می‌شود: اکنون در برخی استان‌های کشور از جمله استان ایلام مشکل فقدان نگهداری و مهار آب‌های سطحی وجود دارد و اکنون فقط سد ایلام و دویرج در ایلام آبگیری شده است و در اعتبارهای سدهای استان طی امسال نیز تغییر آنچنانی ایجاد نشده که همین مساله باعث شد برای مهار آب‌های مرزی و راه‌اندازی طرح‌های مرزی امید زیادی نداشته باشیم.

فریاد بی‌آبی در روستاهای کشور

این هدر رفت آب در حالی صورت می گیرد که مشکل بی آبی در بسیاری از روستاهای کشور بیش از شهرها بیداد می کند. به طوری که برخی روستاها فقط نیم ساعت در هفته از آب شرب برخوردارند و در منطقه‌ای دیگر از کشور، 85 روستا فقط یک تانکر برای تامین آب در اختیار دارند.

گرچه طی ده تا 14 سال اخیر که کشور با پدیده خشکسالی مواجه بوده است، بسیاری از روستاهای کشور بویژه در استان‌های گرم و خشک با تانکر آبرسانی می‌شد، امروز اما دامنه این کم‌آبی به روستاهای استان‌های سردسیر و پرآب کشور رسیده و وضع بغرنجی در آن مناطق رقم زده است؛ اوضاع که نگرانی از افزایش مهاجرت روستاییان به شهرها را دامن زده است.

اردبیل از استان‌هایی است که به‌واسطه وجود چشمه‌های فراوان و زمستان‌های پربرف، خشکسالی کمتر در کنار نام آن می‌نشسته است، اما اکنون بلای بی‌آبی دامن برخی روستاهای آن را گرفته است. بخش ارشق شهرستان مشگین شهر در استان اردبیل از جمله مناطق کشاورزی این استان است که تا همین دیروز کیفیت میوه‌های آن در دیگر بازارهای استان‌ها زبانزد بود، اما اکنون دچار بی‌آبی شدید شده، به طوری که ساکنان 80 روستا از مجموع 85 روستای این بخش، اکنون برای تامین آب شرب خود با مشکل جدی مواجه هستند.

به گفته بخشدار ارشق، 80 روستا در این بخش اکنون آب خوردن ندارد و آثار کمبود آب حتی در روستاهای بزرگ و پرجمعیت نیز دیده می‌شود.در برخی روستاها روستاییان مجبور به خرید آب از سوپرمارکت‌ها و مغازه‌های بین راهی شده‌اند و به گفته مسئولان، بهداشت روستاها در وضع نگران‌کننده‌ای است.

بخشدار ارشق با اشاره به آبرسانی به این بخش با تانکر سیار به مهر می‌گوید: آبرسانی حتی با تانکر نیز به روستاها مقدور نیست و وقتی فقط یک تانکر به 85 روستا اختصاص یابد، نباید انتظار معجزه داشت.

ظاهر نوری با گلایه از کندی اجرای طرح‌های آبرسانی این منطقه می‌افزاید: سد سبلان اصلی‌ترین منبع تامین آب این منطقه است و با تخصیص آب این سد می‌توان بخشی از نیاز روستاها را تامین کرد و حدود 5000 هکتار از اراضی کشاورزی کیفی این منطقه را زیر آب برد.

روستای دهک از توابع شهرستان سراوان در سیستان و بلوچستان نیز یکی از این روستاهاست که با وجود این‌که بیش از 420 خانوار را درون خود جای داده است، اما ساکنان آن در طول هفته فقط نیم ساعت آب شرب برای مصرف در اختیار دارند.

آبرسانی به این روستا که توسط تانکر انجام می‌شود، اکنون پاسخگوی نیاز روستاییان نیست و بناچار روستاییان را به سمت برداشت آب از قنات‌ها سوق داده است.رئیس شورای اسلامی روستای دهک در این باره به فارس می‌گوید: با وجود برخورداری 1820 انشعاب، اما آبی برای مصرف در لوله‌ها موجود نیست و در طول هفته فقط کمتر از نیم ساعت آب در لوله‌ها جاری می‌شود.

عبدالقیوم دهواری می‌افزاید: آبرسانی به این روستا به صورت سیار و به وسیله دو تانکر البته غیر از روزهای تعطیل، تامین می‌شود و سهمیه هر خانواده از 20 لیتر تجاوز نمی‌کند که این میزان اندک حتی پاسخگوی شستن دست و روی اعضای خانواده هم نیست، چه برسد به برآورده کردن نیازهای بهداشتی.وی با اشاره به این‌که کمبود آب و تشنگی مردم موجب درگیری و رویارویی مردم با کشاورزان شده است، یادآور می‌شود: در این منطقه در سال‌های گذشته جنگ بر سر آب جان چهار نفر از اهالی را گرفته است.