به گزارش جام جم آنلاین حجت الاسلام و المسلمین محمد رضا بروجردی، نوه آیتالله بروجردی در برنامه ضیافت شبکه قرآن و معارف سیما به توصیف شخصیت این مرجع عالیقدر و همچنین بیان خاطراتی از زندگی ایشان پرداخت و گفت: مطالبی که درباره جد خود میگویم سخنانی است که یا از مادرم شنیدهام و یا به نقل از جد مادریام آشیخ محمود اردکانی است و یا از آقا شیخ محمد باقر محسنی ملایری شنیدهام که ایشان خودشان از شاگردان آشیخ حسنعلی نخودکی بود و میگفتند زبانشان زبان مرحوم آیتالله بروجردی بوده است.
وی در رابطه با شیخ محمد باقر محسنی ملایری بیان داشت: بسیاری از مردم ایشان را به استخاره میشناختند و این استخاره را از مکاشفهای که با امام رضا(ع) داشتند به دست آورده بودند.
تسبیح در و دیوار به هر گوشی نخواهد رسید
نوه آیتالله بروجردی در ادامه در رابطه با برخی از خصلتهای جد خود خاطرنشان کرد: یکی از ابعاد وجودی ایشان مقام علمی ایشان بوده است ایشان حتی در زمان مرجعیت نیز که سکاندار دنیای اسلام بودند و روزی 18 ساعت نیز به تدریس و مباحثه میگذراند خودشان میگفتند که هر وقت خسته میشوم به کتابخانه میروم و با دیدن و بازکردن و مطالعه کتب خستگیام در میرود.
وی ادامه داد: از دیگر ابعاد وجودی ایشان بحث عرفان ایشان بود و این در حالی بود که از چنین مضامینی فراری بودند، البته شیخ محسنی ملایری میگفتند که آیتالله بروجردی در رابطه با سیر و سلوک استادی نداشتند.
نوه آیتالله بروجردی اظهار داشت: یکی از استادان مرحوم بروجردی آخوند کاشی بود یک روز که آقای بروجردی در مدرسه صدر برای وضو به حیاط رفته بودند متوجه می شوند که همه در و دیوار میگویند سبوح قدوس، رب الملائکة و الروح بعد میبینند که آخوند کاشانی در رکوع است و میگوید سبوح قدوس، پس از آن به داخل حجره میروند و به هم حجرهای جریان را تعریف میکنند و او نیز این مطلب را به آخوند کاشی میگوید، آخوند کاشی هم میگوید گفتن تسبیح خداوند در و دیوار عجیب نیست اما این مهم است که آن چه گوشی بوده است که توانسته این حمد و تسبیح را بشنود.
حجت الاسلام و المسلمین بروجردی افزود: آقای محسنی جریانی را برای من تعریف میکردند که میگفتند وقتی که این جریان را برای خود مرحوم آیتالله بروجردی بازگو کردم اشکشان سرازیر شد و آن ماجرا به این ترتیب بود که در زمانی که شیخ علی اکبر نهاوندی در مشهد بودند در صحن امام رضا(ع) نماز میخواندند پس از مدتی کسالتی پیدا کردند و تصمیم گرفتند تا به مشهد بروند لذا از آیتالله بروجردی میخواهند که به جای ایشان نماز در صحن را بخوانند و آیت الله بروجردی نیز میپذیرند.
وی ادامه داد: پس از قبول کردن مرحوم بروجردی آشیخ نهاوندی به نجف میروند و در آنجا سید ابوالحسن اصفهانی از ایشان میخواهد تا در حرم حضرت علی(ع) نماز بخواند ایشان هم میپذیرد پس از آن در بین نماز مغرب عشا بوده است که صدایی میشنود که میگفته عظَّمتَ ولدی فعظّمتُک؛ جای دادی فرزندم را، جای دادیم تو را.
نوه آیتالله بروجردی تأکید کرد: مبنای این چنین مقاماتی برای آیت الله بروجردی به دلیل این بود که بسیار خالصانه به در خانه خدا میرفت و خودشان می گفتند که من برای رسیدن به مقام ریاست شیعه قدمی برنداشتهام یعنی هرگز تلاشی نداشتم تا این مقام نصیبم شود.
حدیثی که مبنای زندگی آیت الله بروجردی شده بود
وی در ادامه تصریح کرد: من پس از دانشکده مهندسی تصمیم گرفتم درس طلبگی بخوانم لذا به سراغ بسیاری از بزرگان رفتم و از آنان خواستم تا در آغاز مرا نصیحتی بکنند و همه آقایان میگفتند روایتی را که جدت آیتالله بروجردی میخواند و گریه میکرد مد نظر داشته باش که این حدیث حدیث قدسی است که خداوند خطاب به انسان میفرماید
یابن آدم اکثر مـــن الزاد فـــان الطریق بعید بعید، و جدد السفینة فان البحر عمیق عمیق ، و خفف الحمل فان الصراط دقیق دقیق ، و اخلص العمل فــان الناقد بصیر بصیر، و اخّر نومک الی القبر و فخرک الی المیزان و شهوتک الی الجنّة و راحتک الآخرة و لذّتک الی الحور العین و کن لی اکن لک ، و تقرّب الیّ باستهانة الدنیا و تبعّد عن النار لبغض الفجار و حب الابرار؛ فان الله لا یضیع اجر المحسنین .ای فرزند آدم ! "توشه " را افزون کن ، که راهِ، دور است دور و "کشتی " را تعمیر کن ، که دریاعمیق است عمیق و بار را فرو گذار و سبک گردان ، که راه باریک است باریک و "عمل" را خالص گردان ، که حسابرس بیناست بینا. و خفتن خویش را به تاخیر بینداز و آن را برای درون قبر بگذار و " فخر کردنت را" برای هنگامه برپایی میزان بگذار و " میلت" را برای بهشت واگذار و "راحتی و آسایشت" را برای جهان آخرت بگذار و "لذتجویی ات" را برای همسران بهشتی واگذار و برای من باش تا من نیز برای تو باشم و با سبک شمردن دنیا، به من نزدیک شو و تقرّب بجوی و با دشمن داشتن فاجران و بدکاران ، و نیز دوستی با ابرار و نیکان ، خویشتن رااز آتش ، دور بدار.پس خداوند، پاداش نیکوکاران را تباه نمی سازد.
وی در ادامه بیان داشت: آقای بروجردی مبنای زندگیاش این بود لذا در این راه کاری نکرد که خالصانه نباشد بنابراین خداوند نیز به او عزت داد.
نوه ایت الله بروجردی اظهار داشت: آیت الله بروجردی طبع بسیار بلندی داشت، پدر ایشان مرد متمولی بود و هرگاه که برای ایشان پولی میفرستاد وی همه طلبهها را غذا میداد، در طول عمرش نیز هرگز حتی سکهای از وجوهات را در اندرون خود خرج نمیکرد.
علم اسلام بر روی دوش آیت الله بروجردی
حجت الاسلام بروجردی گفت: آقای شیخ عبدالرضا کفایی از قول پدرش نقل میکرد که مرحوم آخوند خراسانی وقتی حقوق طلبهها را میدادند میگفتند حقوق دو نفر را به در خانهشان ببرید و تحویلشان دهید این دو نفر یکی آقا سید ابوالحسین اصفهانی بود و یکی هم آیتالله بروجردی،بعد از مدتی ما کمی شاکی شدیم که چه دلیلی دارد تا ما به در خانه این دو برویم در حالی که همه طلبهها خودشان میآیند و شهریهشان را تحویل میگیرند این موضوع را با آخوند خراسانی در میان گذاشتیم و ایشان در جواب ما گفتند این دو نفر بحثشان با بقیه متفاوت است روزی علم اسلام بر دوش این دو خواهد بود.
وی افزود: واقعاً ایشان سکاندار اسلام بودند و جلوی بسیاری از اتفاقات و موضوعات را نیز با جدیت گرفتند از جمله این که در زمان پهلوی تصمیم گرفتند تا زبان لاتین را جایگزین کنند اما آیتالله بروجردی جلوی این موضوع و یا موضوعات دیگری چون اصلاحات ارضی را با قاطعیت کامل گرفت.
نوه آیت الله بروجردی خاطرنشان کرد: مرحوم بروجردی فردی بود که صد سال آینده را می دید کارهایی از جمله اعزام مبلغ و ساخت مسجد در بهترین نقطه هامبورگ از جمله این دید بسیار باز و آینده نگری ایشان بود.
رد کردن دعوت پادشاه سعوی
وی بیان داشت: وقتی پادشاه سعودی به قم می آید و قصد می کند تا آیت الله بروجردی را ملاقات کند ایشان نمیپذیرد و می گوید من کسی را که به دیدن حضرت معصومه(س) نرود و بخواهد مرا بپذیرد نمی بینم.
حجت الاسلام بروجردی گفت: آقای آشتیانی بیان داشتند که وقتی بند کفن را باز کردند و تلقین خواندند آقای بروجردی نیز همراه با تلقین خواندن من لب هایش تکان میخورد و تلقین را میخواند.
وی اضافه کرد: آیت الله بروجردی به هنگام ساختن مسجد اعظم برای تمام مسجد به جز محل قبر خود صیغه مسجد خواندند و به این ترتیب هرگز کسی نمی تواند کنار ایشان دفن شود ایشان دوست داشتند که زائران بی بی از روی مزار ایشان رد بشوند و اکنون نیز این گونه است.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد