ورود آمریکا به عراق از دروازه قاهره

امروز ادبیات شخص باراک اوباما رییس جمهور آمریکا در کاخ سفید و لحن وزیر خارجه اش در قاهره در باره تروریسم جاری در عراق و مشخصا تهدید داعش با هر زمان دیگری تفاوت داشت.

به گزارش جام جم آنلاین، اوباما پیش از این به وضوح درباره درخواست کمک دولت نوری المالکی برای مبارزه با داعش، مساله را داخلی و منحصر به عراق می دانست تا جایی که سی ان ان سخنان او را در پاسخ به درخواست عراق با این تیتر انعکاس داد: «اوباما: این مشکل شماست».

اکنون اما، اوباما همزمان با سفر وزیر خارجه اش به قاهره در کاخ سفید حرف های جدیدی می زند.

رسانه های آمریکایی امروز گزارش دادند که باراک اوباما با تاکید مجدد بر لزوم وحدت داخلی در عراق گفت: «با کشورهای منطقه تلاش هایی دیپلماتیک را برای حل بحران عراق انجام می دهیم... راه حل نظامی، گزینه مورد نظر ما در عراق نیست، اما اگر از ما خواسته شود برای آن آماده ایم...منافع ملی ما در این است که شاهد جنگ فرقه ای در عراق نباشیم...ما آماده ایم مستشاران نظامی خود را به عراق اعزام کنیم، قصد فرستادن نیرو نداریم اما آمادگی داریم که در عراق مراکزی امنیتی برای مقابله با تروریسم با همکاری دولت عراق تشکیل دهیم.»

اوباما افزود: داعش تروریست، تهدیدی برای منافع آمریکا و منطقه است.

همزمان با این اظهارات در قاهره نیز جان کری وزیر خارجه آمریکا با همین لحن تازه گفت: خطر داعش فقط عراق را تهدید نمی کند، بلکه متوجه تمام منطقه است.

این اظهارات در حالی است که مقامهای امریکایی تاکنون در سخنانشان، از داعش به عنوان یک گروه تروریستی نام نمی بردند.

از مستشاران نظامی تا پهپادها

سیگنال های انعطاف آمریکایی را پیشتر، برخی از مقام های عراقی داده بودند.

به گزارش پایگاه خبری الاتجاه عراق، عباس البیاتی عضو کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق می گوید که مستشاران نظامی آمریکا که اخیرا به بغداد رسیده اند در حال موقعیت یابی لانه های تروریست های داعش هستند تا به دنبال این اقدام، هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی این مواضع را هدف قرار دهند.

البیاتی با اعلام این خبر گفت: عراق شدیدا نیاز به استفاده از تکنولوژی جدید ماهواره ای، سلاح و موشک های آمریکایی برای نابود کردن مواضع داعش دارد.

وی تصریح کرد: هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی از پایگاه های آمریکا در خلیج فارس به پرواز در خواهند آمد.

روز شنبه آمریکا از رسیدن اولین گروه مستشاران آمریکایی به عراق خبر داد؛ مستشارانی که قرار است اطلاعات میدانی را برای تعیین نحوه مواجهه با گروه تروریستی داعش جمع آوری کنند.

مصر ژنرال ها؛ نقطه عزیمت سیاست خارجی واشنگتن

در همین حال، رسانه های مصری در گزارش های خود از سفر ناگهانی جان کری به قاهره گزارش دادند که مهمترین و پررنگترین بخش رایزنی ها و گفتگوهای وزیر خارجه آمریکا با ژنرال عبدالفتاح السیسی رییس جمهور مصر بر لزوم مقابله با تروریسم در منطقه و به شکل مشخص در عراق متمرکز بود؛ عراقی که ژنرال مصری، با وجود عرض ارادت های مکرر به عربستان سعودی، با پادشاهی بلامنازع شبه جزیره عربستان بر سر نحوه تعامل با تحولات امنیتی آن اختلاف نظرهایی دارد.

نقطه افتراقی که شاید حالا آمریکایی ها برای ایجاد ائتلافی جدید علیه تروریسم روی آن حساب باز کرده اند – با فرض تغییر نگاه یا لااقل تاکتیک واشنگتن در قبال تروریسم جاری در عراق-، این است که مصر فعلی، مدعی مبارزه با تروریسم و ضرورت ثبات منطقه ای است و در مقابل، عربستان با وجود همگرایی با ژنرال های مصری در دشمنی با اخوان المسلمین، از جریان های تکفیری حمایت می کند و از تغذیه کنندگان داعش در منطقه به شمار می رود.

شاید به همین دلیل بود که آمریکایی ها مصر را ایستگاه اول خیز دیپلماتیک جدید خود در منطقه دیدند.

تغییر گفته ها و گفتمان؟

اینکه چه ترتیباتی در سطوح سیاسی و امنیتی، آمریکایی ها را متقاعد به جدیت بیشتر در قبال تروریسم مغفول مانده در هفته های اخیر در عراق کرده، هنوز در پرده ابهام است.

هر کس این روزها مواضع آمریکایی ها درباره تحولات عراق را دنبال کرده باشد، می داند که شرط آمریکا برای ورود جدی به پرونده عراق، گذشتن نوری المالکی از برخی دستاوردهای دموکراتیک خود (حق تشکیل دولت بر مبنای نتیجه انتخابات پارلمانی اخیر) به سود اتحادسازی در بین گروه های داخلی بود؛ امری که بسیاری از تحلیلگران آن را نوعی امتیازگیری آمریکایی برای حفظ منافع گروه های حامی واشنگتن در منطقه و داخل عراق می دانند.

نگرانی از تهدید امنیت نفت

گزارش رویترز می تواند گوشه ای از نگرانی آمریکایی ها و یا تمایل آنان به همکاری را درباره مبارزه با تروریسم در عراق یا دستکم تغییر در ادبیات آنها نشان دهد.

این خبرگزاری امروز به نقل از یک مقام بلندپایه در وزارت خارجه آمریکا که نامی از او برده نشد خبر داده است که «جان کری در سفر خود به منطقه با کشورهای (عرب) خلیج فارس درباره احتمال پیچیده شدن انتقال نفت به علت بحران موجود در عراق سخن خواهد گفت.»

این به آن معناست که آمریکایی ها برای تامین امنیت انرژی باید اقداماتی عملی را در دستور کار قرار دهند.

تهدید رقیب

عامل دیگری که به نظر می رسد تحرک آمریکایی ها را درباره جریان های تروریستی موجود در عراق تسریع بخشیده، استقبال آشکار روسیه از همکاری با عراق در زمینه مبارزه با تروریسم بوده است. دو روز پیش، ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه به نوری المالکی در تماسی تلفنی قول همکاری داد و امروز باز هم در تماسی دیگر تاکید کرد که روسیه از هیچ کمکی برای مبارزه با تروریسم در عراق دریغ نمی کند و هر اقدامی را در یاری دولت نوری المالکی خواهد کرد.

با این حال، حضور پررنگ روس ها در مقابل بی اعتنایی و تغافل آمریکایی ها در قبال بحران مرتبط با تروریست های داعش، می تواند به معنای از دست دادن نقش واشنگتن در عراق و پرشدن این خلاء به وسیله روس ها باشد.

اینکه دقیقا چه تحولی در این زمینه رخ داده که ادبیات آمریکایی ها همزمان با سفر وزیر خارجه شان به عراق تغییر کرده است و به همراهی بیشتر با دولت عراق متمایل شده اند، نیازمند گذشت زمان و رونمایی تحولات بعدی از لایه های پنهان این تغییر است، اما قدر مسلم این است که امروز، بیش از هر زمان دیگری تمایل برای مقابله با تروریسم در عراق و منطقه به ویژه علیه داعش، در اظهارات آمریکایی ها مشهود است.

جام جم آنلاین-جواد ارشادی