به گزارش خبرنگار ما، در وضع رکود تورمی اقتصاد ایران، بسیاری از صاحبان سرمایه، بخصوص سرمایههای خرد و کوچک هنوز ترجیح میدهند دستکم بخشی از داشتههای خود را به صورت داراییهای نقدشونده نگهداری کنند.
همچنین با وجود کاهش نسبی شتاب تورم، باز هم افراد مایل به نگهداری ارزهای خارجی ـ بخصوص دلار ـ برای جلوگیری از اثرگذاری تورم بر ارزش داراییشان هستند. با اینکه دولت میگوید در کاهش شتاب تورم و مثبت کردن رشد اقتصادی موفق بوده و اثرات آن نیز مشخص است، با این حال این اقدامات برای قانع کردن افکار عمومی بهمنظور به میدان آوردن داراییهای حبس شدهشان به صورت ارز و سکه کافی به نظر نمیرسد.
این چنین است که با وجود آنکه قیمتها در بازار سکه و ارز ـ صرفنظر از نوسانات مقطعی ـ دامنه نوسان تقریبی خود را یافته است، اما باز هم بسیاری از شهروندان در پی یافتن پاسخ این پرسش هستند که سرانجام قیمت ارز و سکه و افق آن تا پایان امسال چه خواهد بود.
در همین حال کارشناسانی که در این باره با جامجم گفتوگو کردند بر این باورند که باشرط حفظ متغیرها و شرایط موجود، قیمت دلار با ثباتتر از طلا خواهد بود؛ زیرا طلا بیش از ارز در معرض تلاطمهای قیمتی جهانی چون بحرانهای بینالمللی عراق یا تلاطم وضع اقتصادهای بزرگ چون آمریکا و چین و اروپا خواهد بود. اما قیمت دلار که بیشتر از متغیرهای داخلی مانند موجودی بانک مرکزی و میزان عرضه ارز به بازار، مذاکرات هستهای، چشمانداز رفع تحریمها و ... تاثیر میپذیرد، بیشتر قابل کنترل و در ضمن قابل پیشبینی است.
با این حال این کارشناسان اکیدا هشدار میدهند پیشبینیهایشان هرگز حتمی، قطعی و دقیق نیست و نمیتواند ملاک عمل قرار گیرد، زیراممکن است در آینده حوادث غیرقابل پیشبینی و خارج از ارادهای رخ دهد که وضع را به کل دگرگون سازد، از این رو، این پیشبینی با اتکا به شرایط موجود ایران و جهان صورت گرفته است.
معنویراد: دلار با ثبات خواهد بود
در این باره دکتر علی معنویراد، مدیرکل پیشین ارزی بانک مرکزی به خبرنگار ما گفت: به نظرم تلاشهای دولت و بانک مرکزی برای آرامشبخشی به اقتصاد نتیجه داده و التهابات قیمتی از بازار ارز رخت بربسته است.
وی افزود: با اینکه مصارف ارزی کشور افزایش یافته، در مقابل منابع ارزی قابل توجهی به کشور وارد نشده، اما بازار ارز آرام است و این آرامش میتواند دلیلی بر این اطمینان باشد که افق اقتصاد کشور برای مردم روشن است.
وی اظهار کرد: تلقی من این است که عزم ایران و غرب برای توافق جزم است و توافق بزرگ هستهای در راه است. احتمالا بسیاری از مردم نیز چنین تلقیای دارند، لذا در عین حال که احتیاط کرده و مثلا ارزهای خانگی به بازار نیامده، اما معاملات سوداگرانه در بازار تا 95 درصد فروکش کرده است.
این کارشناس تصریح کرد: با این حال معتقدم حتی اگر توافق بزرگ هستهای هم صورت گیرد، باز هم قیمت دلار از این آستانه قیمتی که هست، پایینتر نخواهد آمد؛ زیرا این نرخ با تورم امروز ایران عجین شده و البته نوسانات محتمل است اما قیمت در کوتاهمدت به جایگاه قبلی خود بازمیگردد.
طلای متلاطم
در مقابل، محمد کشتیآرای، رئیس اتحادیه کشوری طلا و جواهر معتقد است وضع بازار طلا برخلاف بازار ارز متلاطم و غیرقابل پیشبینی است.
وی به خبرنگار ما گفت: به دلیل بروز بحرانهای پی در پی جهانی مانند بحران عراق، قیمت طلا روند افزایشی خواهد داشت؛ زیرا بسیاری از سرمایهگذاران میل به خرید و نگهداری طلا برای حفاظت از داراییهای خود در بــــــرابر نوسانات اقتصاد جهانی دارند.
وی خاطرنشان کرد: این موضوع درباره قیمت نفت نیز صادق است و قیمت نفت احتمالا افزایش مییابد. البته علت این افزایش، رشد تقاضا نیست؛ بلکه کاهش احتمالی تولید آن مثلا در عراق و لیبی است.این مقام صنفی گفت: طبیعی است نوسانات قیمت اونس بر بازار سکه و طلای داخلی تاثیر میگذارد و هر قدر هم که بازار ارز آرام باشد، باز نوسانات اونس جهانی طلا به گونهای است که قیمتها بالا خواهد رفت.
وی افزود: بنابراین احتمال اینکه بازار سکه ایران متلاطم شود و حتی در مقطعی قیمتها در آن افزایش یافته، حباب شکل گرفته و سوداگرای به وجود آید، وجود دارد. با این حال نیازی هم به دخالت دولت و بانک مرکزی نخواهد بود؛ زیرا نوسان طبیعی، خودبهخود از بین میرود.
مردم اطمینان ندارند
در برابر این اظهارات، دکتر جمشید پژویان، کارشناس اقتصاد کلان به خبرنگار ما میگوید: مردم هنوز به شرایط فعلی اقتصاد کشور اطمینان نکردهاند، بنابراین در این وضع امکان بروز رفتارهای هیجانی در بازارهای پایه وجود دارد.
وی افزود: اگر بخواهم وضع امروز اقتصاد کشور را توصیف کنم، باید آن را به یک قصر یخی تشبیه کنم؛ قصری که درست است که ثبات دارد و پابرجاست و حتی زندگی در آن جریان دارد، اما دلنگران تابش آفتاب است و با بیرون آمدن خورشید از پشت ابر که هر لحظه ممکن است اتفاق بیفتد، ثبات وی نیز به خطر میافتد.
پژویان گفت: وقتی متغیرهای محاسبهگر شما در اقتصاد و در راس آن تحریمها هنوز در وضع بحرانی و بلاتکلیفی به سر میبرد، چگونه ممکن است مردم با فکر ثبات، رفتار اقتصادی خود را تنظیم کنند؟ به همین ترتیب بازارها نیز قابل پیشبینی نخواهد بود.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد