آموزش کاشت و برداشت کاهو در خانه

جام جم سرا:
برای ما ایرانی ها کاهو و سکنجبین ارزش و اعتبار بسیاری دارد و تا چند سال پیش، بعدازظهرهای روزهای گرم تابستان که اعضای خانواده دور هم جمع می شدند با هم کاهو سکنجبین می خوردند و از خرت خرت کاهوهای ترد و شیرین لذت می بردند.

کاهو انواع متنوعی دارد. کاهوی معمولی، کاهو پیچ، کاهو برگ و ... . همه انواع آن نیز خوش طعم است و حس زندگی به انسان می دهد. اگر دوست داشته باشید این گیاه را خودتان در خانه و به روش کاملا ارگانیک تهیه کنید، ما فوت و فن آن را به شما آموزش می دهیم.

خواص و فواید

در مورد فواید کاهو باید بگوییم، عصاره این گیاه حاوی ویتامین های A، B، K و C (بیشتر در برگ های سبز تر)، آهن، املاح معدنی مانند ید، کلسیم، پتاسیم، منیزیم و فسفر و علاوه بر این مقدار زیادی آب و مواد قندی و ازته است.

عصاره برگ های تیره بیرونی این گیاه تصفیه کننده و کاهش دهنده فشار خون است و در گردش ملایم خون تاثیر مثبت دارد. به طور کلی باید گفت، کاهو طبیعتی سرد دارد و از این رو برای رفع یبوست و صفرا مفید است. سردرد، سرفه و درد معده را از بین می برد. هضم غذا را تسهیل می کند و از این رو در تهیه سالادها از آن استفاده می شود. حجم ادرار و خون قاعدگی را افزایش می دهد و سوزش مجاری ادراری را برطرف می کند.

اگر شخصیت عصبانی و پریشان حال دارید، کاهو مصرف کنید زیرا ملین و خواب آور است. بعلاوه، باعث شادابی، درخشندگی و لطافت پوست بدن نیز می شود.

دسته بندی انواع کاهو

پیش از آموزش باید بگوییم کاهو به طور کلی به چهار دسته تقسیم می شود و هر کدام از آنها روش کاشت و نگهداری متفاوتی دارند. دلیل آن نیز این است که تحمل گرمای هر کدام با دیگری متفاوت است.

• کاهوبرگ: بسیار سریع رشد می کنند و پرورش آسانی نیز دارند. این نوع کاهو را می توانید یک ماه پس از کاشت، برداشت کنید. رنگ برگ های این نوع کاهو قرمز یا سبز تیره است. به دلیل لبه های چین خورده زیبا وقتی در باغچه می کارید، زیبایی خاصی به آن می بخشد.

• کاهوی کله گِرد: این نوع کاهو کله گرد و کوتاهی دارد و برگ های آن نرم هستند. رنگ برگ ها نیز به کرم می زند و طعم شیرین و خوبی دارند.

• کاهوی معمولی: برگ های این کاهو به جای اینکه گرد و کوتاه باشند، کشیده و بلند هستند. برگ های آن ترد و شکننده است و طعم خوبی دارد.

• کلم پیچ: این کاهو که در سال های اخیر در کشور ما نیز زیاد شده و با نام کاهوی چینی هم از آن یاد می کنیم، بسیار ترد و خوش طعم هستند. این کاهوها رنگ روشن و آب بسیاری در خود دارند.

زمان مناسب برای کاشت کاهو

در روزهای ابتدایی فصل بهار باید بذر کاهو را بکارید. بذرافشانی را هر دو هفته یکبار ادامه دهید. این باعث می شود تا کاشت شما بازدهی بهتری داشته باشد. باید این را در نظر داشته باشید، اگر دمای باغچه یا گلدانی که کاهو را در آن کاشته اید، بالای ۲۴ درجه سانتی گراد باشد، کاهوها پیش از موعد زرد می شوند و تخم می دهند. برای اینکه در فصل های سرد سال هم کاهو داشته باشید، در اواخر فصل تابستان یا فصل پاییز دوباره بذرافشانی کنید. در این زمان خاک سرد است و کاهو خوب رشد می کند. حتی در نیمه فصل زمستان نیز می توانید بذر کاهو را بکارید.

• دوره رشد از هنگام باروری تا برداشت محصول: ۳۰ تا ۹۰ روز

• مقدار نور موردنیاز: آفتاب غیرمستقیم (برای جلوگیری از زرد شدن برگ ها و تخم دادن گیاه) – بهتر است آن را در جایی در باغچه بکارید که گیاهان دیگر روی آن سایه بیندازند.

• میزان آب موردنیاز: هر روز باید آبیاری شود. خاک باید دایم مرطوب باشد.

مراحل کاشت و نگهداری

بذر کاهو را در عمق ۴ تا ۴ میلی متری بکارید. یا اینکه روی خاک بپاشید و روی آن یک لایه نازک خاک بریزید.

فاصله میان بذرهای کاهو برگ باید حدود ۷ تا ۸ سانتی متر باشد. برای کاهوی معمولی و کاهو کله گرد باید دست کم ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر میان بذرها فاصله باشد. کاهوی چینی نیز بیشترین فاصله را نیاز دارد و باید میان بذرهای آن حداقل ۳۰ سانتی متر فاصله باشد. این فاصله ها برای زمانی است که کاهوها رشد می کنند و اگر نزدیک بکارید، ممکن است برای رشد و تغذیه، فضای کافی نداشته باشند.

نخستین کود را باید در ماه اول یا پس از ۶ هفته به خاک بدهید. همیشه خاک را مرطوب نگهدارید و اگر علف هرزی در اطراف خاک آن رشد می کنند، آنها را هرس کنید. کاهو اصولا دچار بیماری یا آفت نمی شود و اگر آفت بگیرد نیز خیلی مهم نیست. اما از شته ها و افت های مضر این گیاه، لیسه یا شفیره حشرات، حلزون، کپک و قارچ هستند که موجب از بین رفتن کاهو می شوند.

برداشت

با اینکه همیشه کاهو را با مغز از مغازه خریداری می کنیم، اما یکی از بهترین روش های برداشت این گیاه، جدا کردن برگ های آن است. اگر تمایل دارید کله کاهو را کامل و درسته برداشت کنید نیز بهتر است از فاصله ۱.۵ سانتی متری از ریشه این کار را انجام دهید. این باعث می شود تا ریشه باقی مانده دوباره جوانه بزند و دوباره پس از مدتی کاهو داشته باشید(ابوالفضل معصومی زواریان/دانشجوی زراعت)