زانوها و آرنج‌های تیره درمان می‌شود؟

خودش هم دل‌خوشی از این وضع ندارد، اما هیچ کاری از دستش ساخته نیست. یک بار از دوستانش شنیده بود اگر روی زانوها و آرنج‌هایش را سنگ پا بکشد، سفیدتر می‌شود. همین کار را هم انجام داد، اما فقط وضع بدتر شد!

وقتی حرف تیرگی سر زانوها و آرنج‌ها می‌شود، خیلی‌ها فکر می‌کنند این مشکل مخصوص خانم‌هاست و آقایان هیچ وقت دچار چنین دردسری نمی‌شوند. در حالی‌که متخصصان پوست و مو می‌گویند تیرگی پوست روی این مفاصل، زن و مرد نمی‌شناسد و به سن و سال هم ربطی ندارد، اما خانم‌ها نسبت به این موضوع حساس‌تر هستند و در نتیجه بیشتر هم به دنبال روش‌های درمانی می‌روند. برای همین هم به اشتباه تصور می‌شود فقط خانم‌ها درگیر این موضوع خواهند شد.

بنابراین تیرگی پوست در این نواحی ممکن است برای همه افراد پیش بیاید که البته علل مختلف و در نتیجه روش‌های درمانی متفاوتی هم دارد.

علل تیرگی پوست زانوها و آرنج‌ها

زیاد که روی زمین بنشینید، قوزک پای‌تان سیاه‌تر از قبل خواهد شد و وقتی چند ساعت دست‌تان را روی میز یا زمین تکیه دهید، آرنج‌تان هم همین وضع را پیدا خواهد کرد. اما علاوه بر اینها، عوامل دیگری هم وجود دارد که می‌تواند در تیرگی پوست قسمت‌هایی از بدن موثر باشد. آن‌طور که دکتر سید مسعود داوودی، متخصص پوست و مو در این‌باره به جام‌جم می‌گوید: تیرگی پوست در نواحی آرنجها، زانوها و قوزک پا می‌تواند به علل مختلفی اتفاق بیفتد و یکی از این دلایل که برای تمام افراد هم یکسان است، ضخیم‌تر بودن پوست در این نواحی است.

به همین دلیل هم وقتی آرنج یا زانو در وضعیت خمیده قرار می‌گیرد که مفصلش کشیده شده، پوست کمرنگ‌تر به نظر می‌رسد. در نتیجه زمانی که آرنج باز است، به علت چروکیدگی و فشرده شدن پوست، تیره‌تر از حالت خمیده خواهد بود. بر همین اساس، ضخیم‌تر شدن پوست در حالتی که زانو یا آرنج باز است، یکی از علل تیره‌تر بودن این نواحی است.

این متخصص پوست و مو با اشاره به وجود رنگدانه‌های بیشتر در این نواحی، ادامه می‌دهد: میزان رنگدانه‌هایی که در این قسمت‌ها ساخته می‌شود کمی بیشتر است و به همین دلیل هم تیره‌تر از سایر بخش‌ها به چشم می‌آید.

نکته دیگری که معمولا در مورد زانو و آرنج مطرح می‌شود و خیلی‌ها با آن روبه‌رو هستند، ساییدگی پوست این قسمت‌های بدن است. به گفته دکتر داوودی، پوست این نواحی در معرض تماس مداوم با لباس قرار دارد و علاوه بر این، کار و فعالیت برخی از افراد هم طوری است که این نواحی با زمین یا سطوح سخت در تماس خواهد بود. در نتیجه چنین وضعی باعث می‌شود پوست بدن و بویژه طبقه شاخی پوست در این قسمت‌ها ضخیم‌تر شود.

وی می‌افزاید: با توجه به این‌که طبقه شاخی پوست، لایه‌ سلول‌های مرده را تشکیل می‌دهد، ضخیم‌تر شدن آن باعث می‌شود پوست از نظر ظاهری تیره‌تر و حتی تا حدی کثیف‌تر از وضعیت معمول و طبیعی به چشم بیاید.

رنگ پوست هم مهم است

در کنار تمام مواردی که به آنها اشاره شد، رنگ پوست افراد هم در این زمینه نقش موثری دارد. دکتر داوودی با بیان این مطلب یادآور می‌شود: کسانی که پوست‌شان سبزه و تیره‌تر است باید به این نکته دقت کنند که پوست قسمت‌هایی از بدن این افراد، تیره‌تر به نظر می‌رسد. به همین دلیل هم به طور معمول، تیرگی‌های دور چشم یا اطراف دهان یا تیرگی پوست روی مفاصلی که گفته شد و حتی تیرگی پشت بند انگشتان در این افراد بیشتر نمایان می‌شود.

به طور خلاصه می‌توان گفت کسانی که از نظر رنگ‌بندی، پوست‌شان در گروه پوست‌های تیره قرار می‌گیرد، بیشتر با این تیرگی‌ها روبه‌رو خواهند بود. این پزشک متخصص به این موضوع اشاره می‌کند و چنین ادامه می‌دهد: بنابراین تیرگی پوست در مواردی جنبه نژادی و خانوادگی دارد اما در تمام افراد، با هر رنگ پوست و از هر نژادی، ممکن است شاهد این وضع باشیم که البته شدت و ضعف آن هم به رنگ پوست خود فرد بستگی پیدا می‌کند.

تیرگی پوست درمان می‌شود؟

تیرگی پوست به سن و جنس ارتباطی ندارد و بیشتر به رنگ پوست فرد و همین‌طور فعالیت جسمی او مربوط می‌شود، اما خانم‌ها معمولا حساسیت بیشتری نسبت به این موضوع دارند و به همین دلیل هم بیشتر به فکر درمان هستند. دکتر داوودی با بیان این‌که برای درمان تیرگی پوست، ابتدا باید علت آن را مشخص کرد، خاطرنشان می‌سازد: قبل از هرچیز باید متوجه شویم چرا پوست دچار چنین مشکلی شده است تا براساس عامل ایجاد کننده، به فکر درمان باشیم. به عنوان نمونه زمانی که سائیدگی لباس یا ضربه‌هایی که در اثر نشست و برخاست‌ مکرر به این نواحی وارد می‌شود، عامل بروز مشکل باشد مشخص می‌شود تیرگی ناشی از ضخیم شدن پوست است که می‌توان از کرم‌های لایه‌بردار استفاده کرد. وی ادامه می‌دهد: این داروها مانند مواردی که برای درمان پینه تجویز می‌شود، باعث خواهد شد ضخامت پوست کاهش یافته و در نتیجه می‌تواند برای رفع مشکل موثر باشد.

ولی در مواردی که تیرگی مربوط به ضخیم شدن پوست نیست، به گفته این متخصص پوست و مو می‌توان استفاده از کرم‌های روشن‌‌کننده را پیشنهاد کرد. البته بعضی از انواع این داروها حاوی مواد و فرآورده‌های گیاهی روشن‌کننده و لک‌بر است و برخی دیگر بیشتر جنبه شیمیایی دارد که معمولا تاثیر داروهای شیمیایی هم بیشتر است، اما ممکن است برای بعضی از انواع پوست‌ها، این داروها حساسیت‌زا باشد. در این موارد باید بیشتر از داروهایی استفاده کنیم که حساسیت پوستی کمتری ایجاد می‌کند، ولی ممکن است تاثیر درمانی کمتری هم داشته باشد.

دکتر داوودی با تاکید براین که تیرگی‌های نژادی، سخت‌ترین گروه برای درمان هستند می‌گوید: برای این افراد که معمولا با مشکلات دیگری مانند تیرگی دور چشم و اطراف دهان هم مواجه هستند، روش درمانی موثر و خیلی موفقی وجود ندارد.

خیلی‌ها هم برای درمان این تیرگی‌ها از لیزر استفاده می‌کنند و به اشتباه می‌گویند لیزر قادر است هر نوع تیرگی پوست را درمان کند. البته این پزشک متخصص، چنین ایده‌ای را نمی‌پذیرد و توضیح می‌دهد: هنوز لیزری نیامده که بتواند این تیرگی‌های پوست را برطرف کند و بخصوص در مورد انواع نژادی تیرگی پوست، نمی‌توان کاری انجام داد. اما درمان دارویی برای کسانی که تیرگی پوست‌شان ناشی از ضخیم شدن پوست است، انتخاب بهتری به حساب می‌آید مگر در موارد محدود و مخصوصی که پوست بسیار ضخیم شده که باید برای انتخاب روش‌های درمانی دیگر از جمله لیزر، در مورد آنها تصمیم‌گیری کرد.

کیسه و سنگ‌پا را فراموش کنید

یکی از دلایل تیره‌تر بودن مفاصلی که به آنها اشاره شد، ساییدگی پوست در اثر تماس با لباس یا ضربه‌هایی است که به هر دلیلی به این نواحی از بدن وارد می‌شود. در نتیجه می‌توان پیش‌بینی کرد که زیاده‌روی در شست‌وشو و ساییدن پوست این نواحی با استفاده از لیف و کیسه و سنگ‌پا برای کاهش ضخامت پوست می‌تواند اثر معکوس داشته باشد. دکتر داوودی با بیان این مطلب، توضیح می‌دهد: به دنبال وارد شدن آسیب یا ضربه به بدن ـ هرچند مختصر و سطحی‌ ـ پوست برای پیشگیری از زخم شدن به عنوان واکنش دفاعی شروع می‌کند به ضخیم‌تر شدن و در نتیجه حالتی پیدا می‌کند که می‌گوییم پوست نمای چرمی دارد.

وی ادامه می‌دهد: یکی از ویژگی‌های بارز چنین پوست‌هایی، تیره‌تر‌شدن پوست در نواحی ضخیم‌تر مانند زانوها و آرنج‌هاست و به همین دلیل باید توجه داشت که استفاده از سنگ پا، کیسه و لیف به شکل افراطی فقط باعث تشدید مشکل می‌شود.

برای پیشگیری از بروز چنین وضعی هم این متخصص پوست توصیه می‌کند آسیب‌ها و ضربه‌هایی را که به این نواحی وارد می‌شود، کمتر کنید. مثلا خوب است کسی که زانوهایش پوستی تیره و کلفت دارد، بیشتر روی مبل و صندلی بنشیند تا پوستش با زمین تماس زیادی نداشته باشد.

نیلوفر اسعدی‌بیگی ‌/‌ گروه سلامت