دلیل این اتفاق هم این است که هم قانون، دست پزشکان متاهل خانم را برای انتخاب محل خدمت باز گذاشته است و هم اینکه برای پزشک ساکن مناطق محروم نیز امکانات و درآمد مناسبی وجود ندارد که پزشک برای خدمت در این مناطق سخت، دلگرم شود. در نتیجه، شرایط موجود باعث شده است که در مناطق محروم، با کمبود و حتی گاهی در برخی مناطق با نبود پزشک روبهرو باشیم.
حالا روز گذشته وزارت بهداشت برای رفع این مشکل، رویکرد جدیدی ارائه کرد و مسئولان این وزارتخانه درنظر دارند که برای سال آینده، سهمیه پذیرش مردان را در دانشگاههای علوم پزشکی افزایش دهند تا با این شیوه بتوانند پزشکان بیشتری برای ارائه خدمت در مناطق محروم، تربیت کنند.
معاون آموزشی وزارت بهداشت در گفتوگو با ایسنا عنوان کرده است که برای این وزارتخانه، ارائه مناسب خدمات پزشکی مهمتر از ترکیب جنسیتی در دانشگاههاست.
امیرمحسن ضیایی تاکید میکند، با توجه به تغییرات در نیازهای نظام سلامت و افزایش تعداد دانشجویان دختر در دانشگاههای علوم پزشکی و همچنین کمبود دانشآموخته پسر، در اعزام نیروی پزشکی به مناطق دوردست مشکلاتی ایجاد شده است و با توجه به این مشکل، ممکن است این نبود تناسب در ارائه خدمت باعث شود پوشش درمانی مناسبی وجود نداشته باشد؛ بنابراین لازم است وزارت بهداشت با ایجاد تغییراتی در پذیرش نیروی انسانی در دانشگاههای علوم پزشکی، نظام ارائه خدمات را تنظیم کند.
یعنی با این حساب باید انتظار داشت که از سال تحصیلی آینده، به ظرفیت پذیرش دانشجویان پسر در دانشگاههای علوم پزشکی اضافه شود و بدیهی است که از آن طرف، ظرفیت پذیرش دانشجویان دختر در رشتههای مرتبط با علومپزشکی کاهش پیدا خواهد کرد.
تغییر 5 درصدی در پذیرش دانشجوی پزشکی
آنگونه که از گفتههای مسئولان وزارت بهداشت برمیآید، طرح افزایش سهمیه مردان در رشتههای علومپزشکی در سال 93 به طور قطع اجرا میشود، اما سوال اینجاست که ظرفیتهای پذیرش تا چه میزان دستخوش تغییر میشود؟
معاون آموزشی وزارت بهداشت در گفتوگو با جامجم خاطرنشان میکند: هم اکنون حدود 55 درصد ظرفیت پذیرش دانشجویان علوم پزشکی را خانمها تشکیل میدهند و در نظر داریم که در سال آینده، ظرفیت پذیرش دانشجویان پسر را تا حدود 5 درصد افزایش دهیم.
به گفته ضیایی، وزارت بهداشت تضمین میدهد که ظرفیت پذیرش برای هر دو جنس، حداقل 45 درصد باقیبماند، اما برای آن 10 درصد باقیمانده ـ که هم اکنون شیب این 10 درصد به سمت خانمها متمایل است ـ تعادلی بین خانمها و آقایان ایجاد شود.
ظرفیت پذیرش چه رشتههایی تغییر میکند؟
نیروی پزشک عمومی، متخصص و پرستار مرد در کشور بهتعداد مورد نیاز موجود نیست و به همین دلیل، اولویت نخست وزارت بهداشت برای تغییر دادن ظرفیتها، رشتههای نامبرده خواهد بود.به گفته ضیایی، متعادلسازی در رشتهها از طریق ایجاد تغییر در ظرفیت پذیرش جنسیتی صورت میگیرد تا امکان قبولی نیروی انسانی مورد نیاز در هر رشته مشخص افزایش پیدا کند.اما در مقابل رشتههای دندانپزشکی و داروسازی با تغییر ظرفیت کمتری روبهرو خواهند شد، زیرا به اعتقاد مسئولان وزارت بهداشت، تعادل جنسیتی بیشتری در پذیرش این رشتهها وجود دارد.در مورد برهم خوردن تعادل جنسیتی پذیرش رشتهها، ضیایی به رشته پوست، مو و زیبایی اشاره کرده و گفته است: در این رشته نزدیک به 100 درصد فارغالتحصیلان خانم هستند و از این نظر مردان برای انتخاب پزشک معالج حق انتخاب چندانی ندارند که این امر ممکن است در آینده مشکلساز شود.
آیا این کار عادلانه است؟
وزارت بهداشت اصرار دارد که با توجه به اینکه اولویت وزارت بهداشت تربیت نیروی انسانی برای حفظ و ارتقای سلامت است و از طرف دیگر امکان اعزام فارغالتحصیلان دختر به مناطق دوردست وجود ندارد و بسیاری از دانشآموختگان پسر نیز برای انجام خدمت سربازی اعزام میشوند، وزارت بهداشت در ارائه خدمات پزشکی به مناطق دوردست دچار مشکل شده است.
اما پرسش اینجاست که چرا باید خانمهای متقاضی پذیرش رشتههای پزشکی، مجبور به جبران مشکلات درمانی مناطق محروم باشند و در واقع، چرا باید خانمها وارد رقابت ناعادلانهای شوند که از همان آغاز رقابت، ظرفیت بیشتری برای پسران متقاضی کنار گذاشته شده است؟
معاون آموزشی وزارت بهداشت تاکید میکند: وزارت بهداشت مجبور به انتخاب این گزینه شده است و ما هم علاقه چندانی به انجام این کار نداریم، اما تا زمانی که تعرفههای پزشکی در مناطق محروم افزایش پیدا نکند و شرایط کار برای پزشکان مناطق محروم تسهیل نشود، مجبور هستیم که با پیگیری این راهکارها، مشکلات درمانی مناطق محروم را مرتفع کنیم، زیرا همواره اولویت اصلی ما، ارتقای سطح بهداشت و درمان مردم است و دیگر وظایف مثل آموزش، در اولویتهای بعدی وزارت بهداشت قرار دارد.
از سوی دیگر، حسن تامینی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در گفتوگو با جامجم پیشنهاد میدهد که وزارت بهداشت برای رفع این مشکل، ظرفیت پذیرش آقایان را در مناطق محروم افزایش دهد، اما ظرفیت پذیرش خانمها در رشتههای علوم پزشکی را کاهش ندهد.
اما با توجه به ظرفیت محدود پذیرش رشتههای علوم پزشکی در کشور، بعید است که وزارت بهداشت بتواند بدون کاهش سهمیه زنان، سهمیه پذیرش مردان را افزایش دهد.
عبدالرحمان رستمیان، دیگر عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم در گفتوگو با جامجم خاطرنشان میکند که وزارت بهداشت باید برای رفع مشکلات درمانی مناطق محروم، به بومیگزینی و افزایش حقوق پزشکان مناطق محروم توجه بیشتری کند و فقط به افزایش سهمیه پذیرش مردان اکتفا نکند.
امین جلالوند / گروه جامعه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد