فرزندان خجالتی

اطرافیانم هم این مساله را روی من می‌آورند. حتی گاهی پیش می‌آید که دیگران با صدای بلند نام او را صدا می‌کنند و به او سلام می‌کنند، اما فرزندم پشت سر من یا پدرش قایم می‌شود و خودش را پنهان می‌کند و پاسخ نمی‌دهد.

نمی‌دانم باید با او چگونه برخورد کنم. بارها به او تذکر داده‌ام. حتی وقتی می‌خواهیم به مهمانی برویم هنگام رسیدن به منزل میزبان به او بارها می‌گویم که داخل رفتی سلام کن، اما او این کار را انجام نمی‌دهد. زمانی که بخواهد سلام هم بکند آنقدر صدایش ضعیف است که اصلا کسی نمی‌شنود و بازهم دیگران احساس می‌کنند که سلام نکرده است.

من و پدرش براحتی با دیگران ارتباط برقرار می‌کنیم، اما نمی‌دانم چرا فرزند من این‌گونه است. نگرانم که این حالت تا بزرگ‌تر شدن او باقی بماند. او حتی در جمع که قرار می‌گیرد نمی‌تواند شعرهایی را که در مهد کودک یاد گرفته و حفظ شده بخواند. برای من و پدرش یا مادربزرگش می‌تواند بخواند، اما برای هیچ کس به جز ما چند نفر شعر نمی‌خواند. نگرانم که در این تعطیلات نوروز که پیش‌رو داریم باز هم فرزندم مرا خجالت‌زده کند. آنقدر از این رفتار او نگران می‌شوم که حتی دلم نمی‌خواهد او را با خود به مهمانی ببرم.

آنچه در برخی بچه‌ها اتفاق می‌افتد خجالتی بودن از حضور در جمع و دیده شدن و مورد توجه کامل جمع قرار گرفتن است، ابتدا لازم است تا حساسیت خود را کم کنید و به‌طور مشخص به فرزندتان سرکوفت نزنید که چرا سلام نمی‌کند، بلکه به جای آن می‌توانید حتی یک‌بار سلام کردن او را کاملا تقویت کنید. زمانی که فرزند خود را با دیگر کودکان مقایسه می‌کنید و عملکرد قوی‌تر سایر بچه‌ها را به او گوشزد می‌کنید نتیجه‌ای نمی‌گیرید و با مقایسه ممکن است ناراحتی بیشتری در فرزند خود ایجاد کنید.

آنچه مهم است تشویق گام به گام و مرحله‌ای فرزند خجالتی است. می‌توانید از فرم‌های پاداش و تقویت رفتار‌استفاده کنید.

ابتدا به وسیله قصه‌های مختلف سعی کنید که مفهوم سلام کردن را با فرزندان خود تمرین کنید. همچنین می‌توانید به وسیله بازی درمانی و اسباب‌بازی‌های مختلف به صورت غیرمستقیم سلام کردن را با فرزند خود تمرین کنید.

در برگه‌ای که با توافق هم تهیه کرده‌اید برای سلام کردن به او امتیاز بدهید و او را تحت فشار قرار ندهید که باید سلام کند، اما می‌توانید به او توضیح دهید که با گرفتن امتیازهای مختلف می‌تواند پاداش‌های متفاوتی را ‌دریافت‌کند.

دکتر مهرنوش دارینی - روان‌شناس و مشاور