به همین دلیل، ترتیب نمایش نتیجه کار در صفحات مختلف موتور جستجو، گوناگون است. الگوریتم مورد استفاده در موتورهای جستجو بسیار پیچیده است. طراحان این الگوریتمها سعی میکنند هر چند وقت یکبار، الگوریتم خود را بهروزرسانی کنند تا به این ترتیب نتایج جستجو شده هر چه بیشتر با خواسته کاربران انطباق داشته باشد.
با اینکه موتورهای جستجو از جمله گوگل هیچ وقت جزئیات الگوریتمهای خود را فاش نمیکنند، اما برخی کارشناسان میتوانند مهمترین نکات کلیدی درباره این الگوریتمها را شناسایی کنند. با رعایت چنین مواردی میتوان به رتبه بهتری در جستجوهای انجامشده دست یافت.
دانش آمادهسازی مطالب در محتوای وبسایتها از این حیث که در موتور جستجوی مورد نظر جایگاه قابل قبولی دارد، بهینهسازی برای موتورهای جستجو (Search Engine Optimization) یا به طور خلاصه سئو (SEO) نامیده میشود. اگر میخواهید بدانید وبسایت شما از نظر دو موتور جستجوی اصلی یعنی گوگل و یاهو، بهینه به نظر میرسد یا نه، به «آیا وبسایتم بهینه است؟» مراجعه کنید.
بهینهسازی برای موتورهای جستجو دو بخش اصلی دارد که آنها را «درونصفحهای» (On Page) و «برونصفحهای» (Off Page) مینامند. تکنیکهای درونصفحهای عبارت است از مواردی که هنگام تهیه محتوا برای سایتمان باید در نظر داشته باشیم. تکنیکهای برونصفحهای نیز اطلاعاتی را شامل میشود که در سایتهای دیگر قرار دارد و به وبسایت ما مربوط میشود. برای نمونه اطلاعاتی را که در شبکههای اجتماعی درباره مطالب سایت خود قرار میدهیم، میتوان نمونهای از این اطلاعات برونصفحهای دانست.
اما چرا هم اطلاعات درونصفحهای و هم اطلاعات برونصفحهای اهمیت دارد؟ فرض کنید میخواهید یک لپتاپ بخرید. برای این کار به فروشگاه مورد نظر مراجعه کرده، اطلاعاتی درباره مدل دلخواهتان کسب میکنید. اما به این اطلاعات اکتفا نمیکنید و نظر دوستانتان را نیز جویا میشوید. همچنین ممکن است به فروشگاههای دیگر سر بزنید و نظر فروشندگان دیگر را نیز بپرسید. موتورهای جستجو نیز برای اطمینان از کیفیت بالای مطالب وبسایت شما، از خود آن مطالب و نیز مطالب سایتهای دیگر درباره وبسایت شما استفاده میکنند. البته در شمارههای بعد بیشتر به این مساله خواهیم پرداخت.
شروع بهینهسازی
همه ما سایتهای مختلف را به شکل گرافیکی میبینیم، اما موتورهای جستجو این توانایی را ندارند و فقط میتوانند کدهایی را که صفحات براساس آنها ساخته شده، شناسایی کنند. در واقع بخش مهمی از بهینهسازی برای موتورهای جستجو بر پایه بهینهسازی همین کدها خواهد بود. برخی از مهمترین این کدها را بررسی میکنیم.
تگ عنوان
یکی از مهمترین موارد برای موتورهای جستجو تگ عنوان (title) است که در زبان HTML به صورت «title»….«/title» نوشته میشود و در میان این دو تگ، عنوان وبسایت یا مطلب مورد نظر قرار میگیرد. عنوانی که برای این تگ انتخاب میکنید، همان عباراتی است که بالای صفحه مرورگر میبینیم. همچنین موتورهای جستجو این عنوان را در صفحه نتایج جستجو نمایش میدهند. هنگام تعیین عنوان وبسایت یا مطالب آن باید کلمات کلیدی مورد نظر را بگنجانید. برای نمونه اگر میخواهید فروشگاه الکترونیکی ایجاد کنید، بسندهکردن به واژه «فروشگاه اینترنتی» درست نیست، زیرا میلیونها صفحه دیگر با این عنوان وجود دارد. بنابراین بهتر است چند واژه کلیدی دیگر را که نشاندهنده فعالیت شما در این فروشگاه است در عنوان سایت خود درج کنید. سپس برای نمونه اگر میخواهید به فروش سیدی بازی بپردازید، واژگانی مانند «سیدی بازی» یا نوع بازیهایی را نیز که به فروش میرسانید مثلا «بازی پلیاستیشن» یا «بازی ایکس باکس» را درج کنید.
البته دقت داشته باشید عنوان در نظر گرفته شده برای وبسایت نباید بیش از اندازه طولانی باشد. گوگل تنها 70 کاراکتر از عنوان را در نتایج جستجو نشان میدهد.
تگهای متا
برخلاف تگ عنوان که برای کاربران در بالای صفحه مرورگر قابل مشاهده است، تگهای متا فقط برای موتور جستجو تهیه میشود. میدانید که در صفحه نتایج گوگل ابتدا عنوان وبسایت یا صفحه درج میشود و در پایین آن خلاصهای از محتویات آن آورده میشود. این خلاصه درج شده در گوگل، حاصل یکی از طرحهای متا یعنی تگ توضیح (description) است. البته برای افزودن تگ متا لازم نیست زبان HTML یا برنامهنویسی خاصی بیاموزید. در بیشتر سیستمهای مدیریت محتوا (نظیر جوملا یا وردپرس که در شمارههای پیش بررسی شد) براحتی میتوانید تگ توضیح را برای مطالب و کل وبسایت خود تعریف کنید.
تک متا را به گونهای برای وبسایت یا مطالبتان تعریف کنید که کاربر با خواندن خلاصه مطلب یا خلاصه وبسایت شما در صفحه جستجو، جذب آن شود. همچنین دقت کنید توضیحاتی که برای مطالب مختلف وبسایتتان مینویسید باید با هم متفاوت باشد. همچنین هنگام تهیه تگهای متا حتما کلمات کلیدی را در آن بگنجانید. دقت کنید هر تگ متا نباید زیاد طولانی شود و بهتر است بین 50 تا 160 کاراکتر باشد.
عکسهای وبسایت خود را بهینهسازی کنید
بسیاری از افراد مبتدی عکسهایی با حجم و کیفیت بالا در وبسایت خود قرار میدهند. این مسأله باعث میشود حجم وبسایت آنها بالا برود و خیلی دیرتر روی سیستم کاربر بارگذاری شود اما این کار یک اشکال دیگر نیز دارد و آن اینکه موتورهای جستجو میتوانند متوجه بهینه نبودن عکسهای وبسایت شما بشوند. بهینه بودن عکسهای وبسایت، یکی از مؤلفههای موتورهای جستجو برای تعیین کیفیت یک سایت است. به همین دلیل باید تصاویر موجود در سایت خود را بهینه کنید.
نرمافزارهای مختلفی به منظور بهینهسازی تصاویر برای اینترنت وجود دارد. با توجه به اینکه بیشتر ما از نرمافزار فتوشاپ استفاده میکنیم، میتوانیم از این نرمافزار برای بهینهسازی تصاویر سایت استفاده کنیم.
ابتدا عکس موردنظر را با فتوشاپ باز کنید. سپس از منـــوی File گـــزینه Save for Web & Devices را انتخاب کنید. آنگاه پنجرهای برای شما باز میشود و میتوانید درصد کیفیت عکس موردنظر را تغییر دهید. هر قدر کیفیت عکس موردنظر کمتر باشد، حجم نهایی آن نیز کاهش مییابد. به هر حال بهتر است کیفیتی متوسط را برای عکس خود انتخاب و آن را ذخیره کنید.
کپی مطالب، راهی مطمئن به سوی شکست
برای ایجاد یک سایت (از هر نوعی که باشد) نیاز به محتوا داریم. شاید سادهترین راه برای تولید محتوا کپیکردن آن از سایتهای دیگر و قرار دادن آن در سایت خودمان باشد اما به یاد داشته باشید موتورهای جستجو براحتی متوجه این مساله شدهاند و رتبه وبسایت ما را به دلیل این کار بشدت کاهش میدهد. در واقع استفاده از مطالب تولیدی دیگران از نظر موتورهای جستجو نوعی فریبکاری است که نتیجه آن نیز تنزل درجه در فهرست نتایج نهایی جستجو خواهد بود.
به همین دلیل، هیچوقت مطالب دیگران را کپی نکنید. سعی کنید همیشه مطالبی از خودتان تهیه و در وبسایتتان قرار دهید. اگر نوشتن مطلب برای شما کار دشواری است، میتوانید نوشتههای سایتهای دیگر را بخوانید و سپس از زبان خودتان آنها را بازنویسی کنید.
شاید ابتدا این کار برایتان دشوار باشد، اما بتدریج و با اندکی تمرین میتوانید در نوشتن مطلب مهارت یابید. به این ترتیب گوگل یا دیگر موتورهای جستجو شما را به عنوان وبسایتی که مطالب دست اول و جدید تهیه میکند، شناسایی میکند و احتمال قرارگیری شما در بالای فهرستهای جستجو افزایش مییابد.
اگر فروشگاه الکترونیکی دارید و میخواهید محصولاتی را در آن بفروشید، توضیحاتی را که در وبسایت سازنده یا وبسایت فروشگاههای دیگر قرار دارد، مطالعه کنید سپس این اطلاعات را با لحاظکردن دیدگاههایتان بازنویسی کنید. همچنین میتوانید تجربیات خودتان یا افراد دیگری را که از محصول مورد نظر شما استفاده کردهاند، در متنی که مینویسید، درج کنید. به این ترتیب نه فقط محتوای باکیفیتی برای موتورهای جستجو ایجاد میکنید، بلکه کاربران سایت شما نیز از محتوای درج شده استقبال خواهند کرد.
آیا وبسایتم بهینه است؟
خوشبختانه دو سایت اصلی جستجو یعنی گوگل و یاهو ابزاربیشه را برای بررسی میزان بهینه بودن سایت در اختیار کاربران قرار میدهند. این سرویس در گوگل Page Speed و در یاهو Y! Slow نام دارد. برخی سایتها خدمات این دو وبسایت را به صورت متمرکز ارائه میکنند، به این معنی که شما نشانی وبسایت خود را وارد کنید و این سایتها اطلاعات وبسایت شما را از این دو سرویس دریافت میکنند و نمایش میدهند.
یکی از معروفترین سایتهای ارائهکننده این دو خدمت، www.gtmetrix.com است. ابتدا باید نشانی سایت خود را در کادر خالی بالای صفحه اصلی وبسایت وارد کنید. پس از چند لحظه حجم صفحه مورد نظر، زمان بارگذاری و میزان منطبق بودن طراحی وبسایت شما با استانداردهای گوگل و یاهو نشان داده میشود. همچنین تکتک مؤلفههایی که باید هنگام بهینهسازی وبسایت در نظر گرفت و نیز پیشنهادهایی برای بهبود وضع فعلی به نمایش در میآید. به این ترتیب میتوانید با نقاط ضعف و قوت وبسایت خود آشنا و با برطرفکردن اشکالات موجود، از رتبه بهتری در نتایج موتورهای جستجو برخوردار شوید.
صالح سپهریفر
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد