برای پیشگیری موثر از این دسته بیماریها میتوان به دو گونه عمل کرد؛ یکی رویه عام پیشگیری یا به عبارت دیگر پیشگیری براساس توصیههای عمومی است: همه افراد جامعه باید توصیههای پزشکان را درباره برخی عوامل خطرآفرین ـ مانند استعمال دخانیات، ابتلا به دیابت، کمتحرکی، اضافه وزن و چاقی و مواردی از این دست ـ جدی بگیرند و از آنها بپرهیزند. اما رویه دیگر که مهمتر است، پیشگیری براساس پیشبینی است. اگر بتوانیم به طریقی پیشبینی کنیم که چه افرادی در آینده به بیماریهای قلبی ـ عروقی مبتلا خواهند شد و احتمالا هر یک به چه نوعی از این بیماریها گرفتار میشوند، طبعا برنامهها و اقدامات عملی موثرتری را برای پیشگیری میتوان به کار گرفت.
تاکنون روش دقیقی برای این کار در اختیار ما نبوده است، اما مطابق گزارش مجله پریونشن خوشبختانه اکنون و در پرتو پژوهشهای جدید میتوان با استفاده از آزمایشی مرسوم به این پیشبینی پرداخت. این آزمایش که به CBC یا شمارش کامل سلولهای خونی معروف است، سالهاست یک روش کاملا جاافتاده برای بررسی شرایط عمومی سلامت افراد بهشمار میرود. نگاهی دقیقتر به نتایج این آزمایش میتواند بگوید اگر فرد مورد آزمایش شرایط حاضر و سبک زندگی جاری خود را ادامه دهد، آیا به دلیل ابتلا به بیماریهای قلبی ـ عروقی خواهد مرد یا نه.
محققان مرکز پزشکی اینترمونتن در مورای یوتا و همچنین در بریگام هاروارد و نیز بیمارستان زنان در بوستون 17 هزار زن و مرد را به مدت پنج سال در یک آزمایش کلینیکی گسترده تحت نظر گرفتند. هدف اصلی این آزمایش در واقع بررسی یکی از داروهای کاهش کلسترول بوده است. آنها در پایان این مطالعه دریافتند شرکتکنندگانی که «توزیع گسترده گلبولهای خون» یا شاخص RDWشان بالا بوده، دو برابر بیشتر از افرادی که RDW پایینی داشتهاند در معرض خطر مرگ ناشی از بیماریهای قلبی ـ عروقی قرار گرفتند. RDW شاخصی است که به اندازه گلبولهای قرمز و یکنواختی این اندازه میپردازد و هر قدر مقدارش بیشتر باشد، به این معناست که تفاوت اندازه در میان گلبولهای قرمز فرد بیشتر است.
معمولا، پزشکان تنها زمانی به تعداد RDW توجه نشان میدهند که بخواهند به دقت بیماریهای خاصی، نظیر برخی انواع کمخونی را تشخیص دهند. دکتر بنجامین هورن، سرپرست تیم پژوهشی و مدیر بخش اپیدمیولوژی ژنتیک و بیماریهای قلبی ـ عروقی در موسسه قلب مرکز پزشکی اینترمونتن میگوید: این آزمایش میتواند یکی از مهمترین عوامل پیشبینی رخدادهای قلبی ـ عروقی و نیز مرگ و میر ناشی از آنها باشد. در واقع کاملا میتوان به صحت این آزمایش باور داشت زیرا CBC حدود 50 سال است انجام میشود.
با این حال، فعلا معلوم نیست چرا مقدار بالای RDW میتواند پیشاپیش ما را از امکان بروز بیماریهای قلبی مطلع سازد؛ اما به لحاظ مقاصد عملی این مساله چندان مهم نیست. مهم این است که آزمایش مذکور یکی از آزمایشهای دقیق است و در آیندهای نه چندان دور، پزشک شما خواهد توانست از این آزمایش برای تعیین خطر ابتلای شما به بیماری قلبی در آینده و نیز احتمال مرگ ناشی از آن استفاده کند. دکتر هورن میگوید: ما در حال کار بیشتر روی این آزمایش هستیم و درصددیم تغییرات کوچکی در آن بدهیم که تاثیرات بزرگتری بر پیشبینی و در نتیجه پیشگیری از بیماریهای قلبی ـ عروقی در پی داشته باشد. به این ترتیب به جای آنکه صبر کنیم تا به دام بیماری گرفتار شویم، هرگز آن را به جسم و جان خود راه نخواهیم داد./ ضمیمه سیب
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد