70 میلیون دلار + مارچلو لیپی = فرمول موفقیت چین

در حالی که تیم‌های متمول غرب آسیا در کنار قهرمان سال گذشته لیگ برتر ایران خود را برای رقابت با تیم‌های کره‌ای و ژاپنی آماده کرده بودند یک تیم چینی مثل تانکی جنگی از روی همه حریفان ریز و درشت خود عبور کرد و با شایستگی قهرمان لیگ قهرمانان شد؛ اتفاقی که برای نخستین بار در تاریخ لیگ قهرمانان آسیا رخ داد. بعد از قهرمانی لیائونینگ که در جام باشگاه‌های آسیا سال 90 روی داده بود، با شروع لیگ قهرمانان آسیا هیچ تیمی از این کشور حتی در قواره حضور در جمع چهار تیم برتر آسیا ظاهر نشده بود تا این‌که گوانگجو اورگرانده با هدایت مارچلو لیپی، مربی شهیر ایتالیایی به این افتخار بزرگ دست یافت. گوانگجو برای دستیابی به این افتخار برنامه‌ای سه ساله را در پیش گرفت و با سرمایه‌گذاری هنگفت توانست به تیم اول قاره کهن تبدیل شود. تیمی که در لیگ برتر چین وحشت بر اندام همه تیم‌ها انداخت و با اقتداری غیرقابل باور جشن قهرمانی گرفت و پس از آن هم در لیگ قهرمانان آسیا بزرگی خود را به اثبات رساند.

این تیم زمانی که مارچلو لیپی را در روز بیست و هشتم اردیبهشت سال گذشته به‌طور رسمی برای دو سال و شش ماه و با دستمزدی بیش از ده میلیون یورو در سال به خدمت گرفت، قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا و حضور در جام باشگاه‌های جهان را در دستور کار خود قرار داد و با تفکرات مربی فاتح جام جهانی 2006 به تیمی تبدیل شد که در سطح قاره هر تیمی از رویارویی با آن هراس داشته باشد؛ تیمی بر پایه بازیکنان چینی و چند بازیکن از برزیل و آرژانتین.

از دسته دوم تا سرمایه‌گذاری نجومی

قهرمانی تیم گوانگجو اورگرانده از این جهت جالب توجه است که این تیم در یک فاصله کوتاه زمانی به تیمی مخوف و هولناک تبدیل شده است. گوانگجو که سال 1954 تاسیس شده بود تا سال 1993 تیمی حرفه‌ای به شمار نمی‌رفت و چندان روی این تیم حساب باز نمی‌شد. این تیم تا قبل از سال 2010 نتوانسته بود خود را از سایه تیم‌های مطرحی همچون شاندونگ و دالیان خارج کند و مدعی قهرمانی لیگ حرفه‌ای چین بشود.

در این سال یک رسوایی بزرگ در فوتبال چین نام گوانگجو اورگرانده را بر سر زبان‌ها انداخت. این تیم به دلیل دست داشتن در تبانی محکوم به سقوط به دسته دوم شد تا شرایط سختی پیش روی این تیم قرار گیرد. گوانگجو خیلی زود خود را به سوپر لیگ چین بازگرداند و از سال 2011 در فهرست تیم‌های حاضر در این رده قرار داد. پیش از شروع این فصل بود که یک اتفاق تاریخی در فوتبال این باشگاه رخ داد که همه فوتبال چین را هم تحت تاثیر خود قرار داد. شرکت مشهور اورگرانده که در زمینه املاک و مستغلات در سطح چین پیشرو است به یکباره روی این تیم سرمایه‌گذاری هنگفتی کرد و تمام معادلات را در فوتبال پرجمعیت‌ترین کشور دنیا برهم زد. آنها بعد از بررسی‌هایی که داشتند تصمیم به سرمایه‌گذاری 70 میلیون دلاری روی این تیم گرفتند و بعد از خرید داریو کونکا هافبک بازیساز آرژانتینی، دو بازیکن خوب برزیلی به نام موریکی و الکسن را هم به خدمت گرفتند و با هدایت سرمربی کره‌ای در همان سال نخست سرمایه‌گذاری خود، به قهرمانی در لیگ چین دست یافتند.

خرید مارچلو لیپی مشهور آن هم با دستمزد سالانه بیش از ده میلیون یورو در ادامه برنامه‌های این تیم قرار گرفت و پس از آن چند بازیکن مطرح تیم ملی چین نیز به این گروه پیوستند تا زمینه‌های تشکیل یک تیم مخوف فراهم شود. گوانگجو که تا همین چند سال پیش تیمی معمولی در لیگ این کشور به حساب می‌آمد با قهرمانی در سال 2012 لیگ این کشور آماده حضور در لیگ قهرمانان آسیا شد و پس از آن که با درو کردن همه رکوردها در لیگ 2013 چین برای سومین سال متوالی عنوان نخست را به خود اختصاص داد در لیگ قهرمانان آسیا هم تاجگذاری کرد.

یک شرکت املاک و مستغلات

این‌که چرا کمپانی اورگرانده روی تیمی که به علت تبانی به دسته دوم سقوط کرده و اعتبار خود را از دست داده بود سرمایه‌گذاری هنگفتی کرده، مشخص نیست. این شرکت املاک سال 1996 در گوانگدونگ چین تاسیس شد و به سرعت پیشرفت عظیمی کرد و به یکی از بزرگ‌ترین کمپانی‌های چینی تبدیل شد. ژو جیایین، رئیس هیات مدیره این شرکت هم تلاش کرده در سایت‌ها و رسانه‌ها از خود اطلاعات زیادی بر جای نگذارد و به سرمایه‌گذاری‌هایش در زمینه املاک ادامه دهد. اورگرانده یکی ازده کمپانی بزرگ توسعه‌دهنده املاک در چین و یکی از پنج شرکت بزرگ توسعه در استان گوانگدونگ محسوب می‌شود که حالا روی فوتبال هم سرمایه‌گذاری کرده است. این شرکت اکنون صاحب 45.8 میلیون متر مربع از زمین‌های توسعه و طرح‌‌های املاک و مستغلات در 22 شهر گوانگجو، تیانجین، شنیانگ، ووهان، کونمینگ، چنگدو، چونگ کینگ، نانجینگ، ژنگژو، لئویانگ، چانگشا، ناننینگ، شیان، تایونان، گویانگ و... را در اختیار دارد و پس از کمپانی دولتی باغ کشور دومین شرکت در این زمینه در سطح چین به‌شمار می‌رود. این‌که چرا این شرکت بزرگ تصمیم به سرمایه‌گذاری 70 میلیون دلاری در یک باشگاه فوتبال شده موضوعی است که مسئولان این کمپانی هرگز حاضر به پاسخگویی آن نشده‌اند.

فصلی درخشان در لیگ چین

گوانگجو اورگرانده علاوه بر قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا در سوپر لیگ چین هم فصلی درخشان را پشت سر گذاشت. این تیم در لیگ 16 تیمی این کشور با اقتدار روی سکوی قهرمانی ایستاد. شاگردان مارچلو لیپی توانستند در مجموع 30 بازی رفت و برگشت، 77 امتیاز کسب کنند و قهرمانی زودهنگام خود را در این مسابقات جشن بگیرند. 24 برد، 5 تساوی و فقط یک شکست حاصل کار این تیم در لیگ فصل 2013 چین بوده است. این تیم قدرتمند در 30 بازی خود 78 گل به ثمر رساند که آمار فوق‌العاده‌ای به حساب می‌آید، بخصوص این‌که تیم تهاجمی لیپی فقط 18 گل دریافت کرد که نشان از استحکام خط دفاعی این تیم با وجود ارائه فوتبالی تهاجمی دارد.

راه قهرمانی در آسیا

گوانگجو اورگرانده در دور گروهی لیگ قهرمانان آسیا با تیم‌های اوراواردز ژاپن، جئونبوک موتورز کره جنوبی و موانگ سونگ یونایتد تایلند در گروهF ، مسابقات خود را شروع کرد. این تیم در بازی‌های خانگی به یک تساوی و دو برد پر گل دست یافت. تیم مارچلو لیپی در بازی با جئونبوک موتورز با تساوی بدون گل متوقف شد، ولی نماینده تایلند را با چهار گل در هم کوبید و در جدال برابر تیم قدرتمند اوراوا ردز هم با سه گل پیروز شد. گوانگجو در بازی برگشت برابر جئونبوک هم یک بر یک مساوی کرد.

جدال این تیم مقابل موانگ سونگ یونایتد در خاک تایلند هم با حساب 4 بر یک به سود قهرمان سال 2013 لیگ قهرمانان خاتمه یافت و تنها باخت این تیم با نتیجه 3 بر2 مقابل اوراوا ردز رقم خورد، با این حال اورگرانده با کسب 11 امتیاز و تفاضل گل 9+ به‌عنوان صدرنشین از گروه خود صعود کرد. این تیم در مرحله بعد حریف سنترال کواست استرالیا شد که در دیدار رفت در استرالیا 2 بر یک برنده شد و بازی برگشت را هم در زمین خود با برتری 3 بر صفر به پایان رساند تا گام محکمی برای صعود به مرحله بعد بردارد.

گوانگجو برای نخستین‌بار در این فصل در مرحله یک‌چهارم نهایی با تیمی از غرب قاره مواجه شد. لخویا قطر بعد از قرعه‌کشی در این مرحله حریف تیم لیپی شد اما این تیم قطری هم چاره‌ای جز تسلیم شدن نداشت. گوانگجو در مرحله نیمه‌نهایی تیم قدرتمند کاشیوا ریسول ژاپن را از پیش‌رو برداشت تا به فینال مسابقات راه یابد.

حریف آنها در فینال تیم اف سی سئول کره جنوبی بود که مانع صعود استقلال ایران به دیدار پایانی شده بود، اما این تیم نیز چاره‌ای جز گردن نهادن به برتری‌های تیم لیپی نیافت.

نقش انکارناپذیر مارچلو لیپی

گرچه در ترکیب تیم گوانگجو بازیکنان ملی‌پوش زیادی حاضر بودند و چند بازیکن خارجی هم بسیار توانمند ظاهر شدند، ولی نقشی که مارچلو لیپی ایفا کرد واقعا انکار ناپذیر بود. او که با یوونتوس هم لیگ قهرمانان اروپا را فتح کرده بود به تنها مربی‌ای تبدیل شد که هم لیگ قهرمانان اروپا را فتح کرده و هم لیگ قهرمانان آسیا را. لیپی البته یک عنوان تاریخی را هم در کارنامه دارد و آن قهرمانی در جام جهانی 2006 آلمان است. نتایجی که گوانگجو کسب کرد ارزش‌های این مربی نامدار فوتبال دنیا را دوچندان کرده است. برنامه‌های تهاجمی، تعویض‌های طلایی، بازیخوانی فوق‌العاده در جریان تمامی دیدارها و... توسط لیپی از تیم گوانگجو یک تیم هولناک در سطح آسیا ساخت و عاقبت هم جام قهرمانان را از آن خود کرد. جالب این‌که لیپی تیمی را تشکیل داده بود که بر خلاف پیش‌بینی‌ها پایه و اساس آن را بازیکنان چینی تشکیل داده بودند و مثل بوریرام تایلند بازیکنان خارجی ماهیت آن را تشکیل نداده بودند.

سرمربی نامدار تیم گوانگجو اورگرانده در حالی پس از فتح لیگ قهرمانان آسیا این عنوان را شایسته بازیکنانش می‌داند که تفکراتی کاملا حرفه‌ای را در دوران حضور خود در این تیم به کار گرفته بود.

مارچلو لیپی تاکید بر آن داشت که قهرمانی در آسیا مثل آنچه با یوونتوس سال 2006 در لیگ قهرمانان اروپا کسب کرد برایش اهمیت داشته و فقط می‌توان قهرمانی جام جهانی را بالاتر از آن دانست: هیچ تفاوتی بین این افتخار و دیگر افتخارات نیست. این قهرمانی برای من مایه رضایت بسیاری خواهد بود. اگر قرار بود تفاوتی بگذارم تنها چیزی که بالاتر از این است قهرمانی در جام جهانی 2006 است، چرا که قهرمانی دنیا مشکل‌تر از هر قهرمانی دیگری است. گوانگجو که بعد از 30 سال یک جام بزرگ را به خاک این کشور برده است ثابت کرد برای موفقیت بیشتر باید سرمایه‌گذاری و از دانش مربیان روز دنیا استفاده کرد؛ چیزی که تیم‌های ژاپنی و کره‌ای بیش از دو دهه قبل آن را استارت زده بودند و حالا هم مزد سرمایه‌گذاری‌های اصولی خود را در این رشته می‌گیرند.

علی رضایی / جام‌جم