چرا باید با مراکز نظرسنجی همکاری کرد؟

یکی از جالب‌ترین کارهایی که مراکز نظرسنجی در ایران انجام می‌دهند و این روند هم طی چند سال اخیر جا افتاده است، مراجعه پرسشگران مراکز نظرسنجی در ایران به مردم در خیابان‌ها و میدان‌های اصلی شهرهاست و آنها تلاش می‌کنند تا حد امکان برای کار پرسشگری به خانه‌ها مراجعه نکنند.

دلیل این کار هم در جای خودش قابل بحث است. اگر از پرسشگران مراکز نظرسنجی در ایران بپرسید، آنها خاطره‌های زیادی دارند از پرسش‌شونده‌هایی که با آنها همکاری نکرده‌اند و حتی آنها را جاسوس خطاب کرده‌اند.

بسیاری از پرسش‌شونده‌ها در صورتی که به منزل آنها مراجعه شود، احساس می‌کنند نظرات آنها با ذکر ننشانی منزلشان ثبت می‌شود و به همین دلیل، خیلی از آنها ترجیح می‌دهند یا حرفی نزنند یا کاملا با احتیاط سخن بگویند تا بعدها برایشان مشکلی پیش نیاید.

اما مردم در میدان‌های اصلی شهر یا خیابان‌ها، راحت‌تر با پرسشگران مراکز نظرسنجی همکاری می‌کنند و چون پرسشگران هم از آنها اسم یا شماره تلفن نمی‌خواهند و الزامی برای این کار وجود ندارد، مردم در این‌گونه محیط‌های عمومی، همکاری بیشتری با مراکز پرسشگری دارند.

چرا باید همکاری کرد؟

فلسفه به وجود‌آمدن مراکز نظرسنجی برای بهبود شرایط اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشورهاست و در گام اول باید این فرهنگسازی را در جامعه به وجود آورد که یک مرکز نظرسنجی معتبر با شماره ثبت رسمی، یک پایگاه جاسوسی نیست و این مرکزها در راستای ارتقای شرایط رفاهی شهروندان فعالیت می‌کنند.

در حقیقت، باید با اطلاع‌رسانی و فرهنگسازی، کاری کرد که بین مردم و مراکز نظرسنجی، آشتی عمیق‌تری ایجاد شود، زیرا یک مرکز نظرسنجی، در واقع پل ارتباطی بین حاکمیت و مردم است که هم حاکمیت و هم مردم باید برای مستحکم‌تر‌کردن این پل ارتباطی تلاش کنند، نه این‌که با همکاری‌نکردن یا تخریب این مراکز قانونی، این راه ارتباطی را قطع کنند.

البته حمایت از این مراکز هم باید دوسویه باشد؛ یعنی از یک طرف، مردم و مجموعه حاکمیت باید از توسعه این نهادهای ارتباطی و قانونی حمایت کنند و از سوی دیگر هم، مراکز نظرسنجی باید این وجدان کاری را داشته باشند که اطلاعات موثق و بدون خدشه‌ای در اختیار عموم قرار دهند.

رابطه مردم‌سالاری با مراکز نظرسنجی

یک مرکز نظرسنجی برای این کار به وجود می‌آید که نظرات مردمی را رصد کند، آن را ثبت کند و سپس آن را در اختیار مدیران و مردم قرار دهد تا با توسل به نتیجه همین نظرسنجی‌ها، تصمیم عاقلانه و درست گرفته شود.

حال پرسش اینجاست اگر در کشوری نظرات مردم در تصمیم‌گیری‌ها دخالت داده نشود، آیا در این حالت، نظرسنجی جز اتلاف وقت و سرمایه، معنای
دیگری دارد؟

بنابراین می‌بینیم بین مردم‌سالاری و مراکز نظرسنجی، رابطه‌ای مستقیم وجود دارد؛ یعنی هر چقدر در یک جامعه به نظرات مردم بها داده شود، به همان میزان نیز تلاش می‌شود مردم و حکومت از این نظرات مردم آگاه شوند تا تصمیم بهتری گرفته شود.

البته نمی‌توان با قاطعیت گفت در هر کشوری که تعداد مراکز نظرسنجی بیشتری دارد، پس مردم‌سالاری در آن جامعه نیز بیشتر است، اما می‌توان گفت معمولا در کشورهایی که از مراکز نظرسنجی حمایت جدی می‌شود و همچنین این مراکز برای ارائه آمار و اطلاعات نظرسنجی با محدودیت مواجه نمی‌شوند، آن‌گاه باید توقع داشت در چنین جوامعی، در مقام عمل هم به رای و نظر مردم اهمیت بیشتری داده شود.