مهاجرات پرستاران از ایران

به علت تعدد راه‌های خروج از کشور نمی‌توان آمار دقیقی از میزان مهاجرت پرستاران اعلام کرد اما بر اساس بررسی‌ انجام شده سالانه افزون بر ۷۰۰ پرستار به کشورهای دیگر مهاجرت می‌کنند این آماری بود که دبیر کل خانه پرستار در هفتم آذر امسال ارایه داده است.

این آمار البته با دیگر آمارهای عنوان شده زمین تا آسمان فرق دارد. معاون فنی سازمان نظام پرستاری گفته است که هر روز ۴۰ نفر به این معاونت مراجعه می‌کنند تا گواهی لازم برای مهاجرت را بدست آورند.گواهی‌ای که یکی از مدارک لازم برای مهاجرت است.

پذیرش این آمار یعنی چیزی حدود ۱۳ هزار نفر در یک سال. این آمار 10درصد جمعیت کل پرستاران ایران است و در صورت صحت، نمی‌توان پذیرفت که همه این ۱۳ هزار نفر در ‌‌نهایت مهاجرت می‌کنند بلکه باید گفت این رقم متقاضیان مهاجرت است.

نگارنده برای دریافت آمار دقیق از مقصد پرستاران با نظام پرستاری چهار کشور امارات، استرالیا، انگلستان و کانادا مکاتبه کرد اما پاسخی از این سازمان‌ها دریافت نکرد.

پرستاران سوغات نظام سلامت ایران به کشور‌های همسایه

مساله اصلی در مهاجرت پرستاران حقوق و مزایا است. صدیقه سالمی، معاون فنی سازمان نظام پرستاری گفته است که «هفت سال پیش، یک مدیر پرستاری در کالیفرنیا سالانه ۱۸۶ هزار دلار دریافتی داشته است و کمترین میزان درآمد مربوط به پرستار با مدرک دیپلم بهیاری است که در سال ۴۲ هزار و ۵۰۰ دلار بوده است. اما در ایران یک پرستار با ۴۱ سال سابقه کار ماهی ۷۸۰ هزار تومان حقوق می‌گیرد.»

میانگین فعلی حقوق پرستاران در سال ۲۰۱۲ امریکا هم ۶۵ هزار دلار به صورت سالانه است این در حالی است که در امارات هم میزان حقوق یک پرستار در ابتدای کار حدود ۱۹ هزار دلار و در کانادا ۴۵ هزار دلار است.

قانون‌هایی که فقط بر روی کاغذ جا خشک کرده است

بر اساس این گزارش؛ برای اصلاح میزان حقوق پرستاران اقدامی صورت گرفته اما صرفا در مرحله تصویب قانون باقی مانده است. شش سال قبل، قانونی تحت عنوان قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری به تصویب رسید که به گفته رییس سازمان نظام پرستاری بین ۶۰۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان یعنی به طور میانگین یک میلیون تومان به حقوق هر پرستار اضافه می‌شود که به این ترتیب «دیگر یک پرستار مجبور نیست شیفت‌های غیر متعارف بگیرد، بلکه می‌تواند در یک جا کار کند، استراحت داشته باشد و به جای آن خدمات با کیفیت به مردم ارایه دهد.»

قانون اما از‌‌ همان ابتدای تصویب یعنی شش سال پیش با مخالفت روبرو شد. مخالفت‌ها به این دلیل بود که این قانون بار مالی زیادی روی دوش دولت می‌گذاشت و این مبلغ چیزی حدود ۱۰۰ میلیارد تومان در هر ماه است. بعد از تصویب هم این مخالفت‌ها باقی ماند و در قالب عدم نگارش و تصویب آیین‌نامه این قانون نمایان شد.

ماجرا از جای دیگری هم آب می‌خورد. قانونی تحت عنوان بهره‌وری کارکنان بالینی که باعث تعدیل ساعت کاری پرستاران می‌شد.

ساعت کاری پرستاران به چند دلیل بالا‌تر از میزان استاندارد است. نخست اینکه تعداد پرستاران به اندازه کافی نیست.

برخی آمار‌ها می‌گویند کمبود صد هزار پرستار در ایران احساس می‌شود. در عین حال پایین بودن میزان حقوق باعث می‌شود که پرستاران در چند مراکز درمانی مشغول به فعالیت باشند.

یک مساله دیگر هم در مهاجرت پرستاران وجود دارد. آن‌ها کاری با استاندارد بین‌المللی دارند و هر جای دنیا بروند علم و دانش کاریشان را دارند.

قاعدتا زبان تخصصیشان را هم بلند و با اندکی تقویت زبان عمومی می‌توانند دیار حبیب را به قصد بلاد غریب ترک کنند.

مقاصد اصلی مهاجران نظام سلامت کشور کجاست؟

نام کانادا در میان مقاصد مهاجرت پرستاران، بیشتر شنیده می‌شود. یک گزارش خبری هم این گزاره را تایید می‌کند. آمریکا، استرالیا، کشورهای اروپایی و امارات متحده هم دیگر مقاصد هستند. یک آمار عجیب هم مدعی مهاجرت دو هزار پرستار ایرانی به ترکیه در طول سال گذشته است.

مهاجرت پرستاران چه اثری دارد؟ چرا باید به این نوع از مهاجرت حساس بود؟ دو دلیل عمده برای نگران بودن از مهاجرت پرستاران وجود دارد.

نخست اینکه تعداد پرستاران در کشور کم است و مهاجرت تعدادی از پرستاران فعلی هم ماجرا را بغرنج‌تر می‌کند. مساله بعدی هم این است که پرستارانی که مهاجرت می‌کنند؛ حاصل سرمایه‌گذاری دولت (به عبارت بهتر؛ مردم) در طول دوران تحصیل و نیز مدت کسب تجربه را به خارج از کشور می‌برند.

عده زیادی از پرستاران فعلی در دانشگاه‌های دولتی درس می‌خوانند و پس از کسب تجربه و کارآموزی در طول مدت طرح یا تعهدشان، عزم خارج از کشور می‌کنند. ساده شده این پروسه این است. ما می‌کاریم، دیگران درو می‌کنند.

چه کسی سرمایه کشور را به تاراج گذاشته است!

چه کسی را باید سرزنش کرد؟ پرستاری که عرق ملی ندارد یا از زاویه دیگر به فکر خرج و مخارج روز خانواده و آینده رفاهی بهتر است؟ مسوولی که قانون را اجرا نمی‌کند یا از زاویه دیگر به فکر استفاده بهتر از میزان بودجه محدودش است.

مسوولان صنفی پرستاری که به فکراین قشر نیستند یا از زوایه دیگر به فکر آرامش و پیشرفت تدریجی‌اند؟ بعضی وقت‌ها نمی‌توان کاری کرد. هیچ کس را نمی‌توان سرزنش کرد. بعضی وقت‌ها فقط باید نگاه کرد.(خبرگزاری دانا)