رموز مکالمه موفق با شریک زندگی

ادامه یک بحث طولانی و بی‌فایده بهتر است یا درک متقابل و آموختن مکالمه و تفاهم؟ جوابش مشخص است. اگر شما هم در چنین مواردی نمی‌دانید باید چه رفتاری داشته باشید، این نوشتار شاید راهنمای خوبی برایتان باشد.

دعوای زن و شوهری

منظورمان از دعوا یا همان بحث و جدلی که به آن اشاره کردیم، زد و خورد نیست. همه می‌دانیم که در زندگی زناشویی اختلاف و بحث هم پیش می‌آید، چون هیچ‌کس نسخه تکرار شده دیگری نیست اما اگر به قول قدیمی‌ها، یک سر خانه را شما می‌گیرید و یک سر دیگر را همسرتان و مدام بحث و جدل‌های خسته‌کننده دارید، باید به فکر چاره باشید.

سررشته را به دست آورید

کارشناسان مسائل خانواده دقت در نوع چالش‌های گفتاری را توصیه می‌کنند. نازنین محمدی، محقق و روان‌شناس، معتقد است خیلی از بحث‌ها برسر مسائل پیش پا افتاده صورت می‌گیرد. بنابراین، باید بررسی کنید که بحث‌هایتان در چه مورد و چگونه شروع می‌شود.

شیوه‌های خود را تغییر دهید

محمود و زهره وقتی وارد بحث می‌شوند که یکی از آنها، یک حرف آزار دهنده و ناروا می‌زند و او را به مسوول بودن در مقابل یک مشکل متهم می‌کند. اگر می‌خواهید درگیری را در خانواده خود کاهش دهید و به بحثی منطقی برسید، نخست باید در مورد نوع حرف زدن خود تجدید نظر کنید.

به اعتقاد کارشناسان وقتی شما در مورد رفتار و نحوه برخورد خود تجدیدنظر می‌کنید، همسرتان نیز به تناسب رفتار جدیدتان به شما پاسخ می‌دهد.

کمیسر نباشید

خود را در مقام یک کمیسر نبینید که به دنبال متهم می‌گردد. در این بازی هیچ‌کس برنده نیست. پس به جای پیدا کردن مقصر، مشکل را رفع کنید و صحبت‌ها را به این سمت سوق دهید. مچ‌گیری در بحث، متهم کردن و آغاز کردن حرف با عباراتی چون: تو همیشه...، تو نباید...، و مانند اینها را کنار بگذارید. فکر کنید بحث فقط در مورد احساس شما و چیزهایی است که واقعا می‌توانید در مورد آن قضاوت کنید. مثلا:‌ من از این‌که می‌بینم کولر خراب شده است و اجازه ندارم برای تعمیر آن به تعمیرکار زنگ بزنم احساس محدودیت و محرومیت می‌کنم. منظورم محدودیت از قدرت عمل در این مورد و محرومیت از امکانات رفاهی است و بهتر است کاری کنیم.

اما اگر بگوییم تو بس که بی‌مسوولیتی کولر را تعمیر نمی‌کنی و اجازه هم نمی‌دهی من در این مورد اقدامی کنم… احتمالا با قضاوتی که کرده‌ایم آغاز یک بحث بد را دامن زده‌ایم.

هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد

روان شناسان نمی‌گویند هرگز بحث نکنید. بلکه معتقدند بموقع و در صورت نیاز بحث کنید. بحث زمانی ضروری است که برای حل و توافق در مورد یک مشکل باشد نه برای گریز از مسوولیت یکی از طرفین.

وقتی خسته، عصبانی و تحریک‌پذیر هستید، زمان مناسبی برای بحث کردن نیست. همچنین وقتی زیاد گرمتان است یا گرسنه‌اید یا تمام ذهنتان را مسائل دیگری به خود مشغول کرده است.

گوش‌هایم برای تو

اگر می‌خواهید یک بحث احترام آمیز را دنبال کنید، لازم است که ابتدا شنونده خوبی باشید.

سیما می‌گوید: من 5 سال با همسرم زندگی کرده‌ام و هرگز نشده است که فکر کنم یک بار حرفم را با جدیت و تا انتها گوش کرده است. او وسط صحبت‌های من خمیازه می‌کشد، می‌رود برای خودش چای می‌ریزد، پیام‌های تلفن همراهش را چک می‌کند یا تلویزیون را روشن می‌کند و هراز گاهی به من نگاه می‌کند و می‌گوید: گوشم با توست. این کارش عصبانی‌ام می‌کند و بحث‌هایمان دیگر به جایی نمی‌رسد. اخیرا من به جای صحبت کردن با او، به غر زدن و ابراز خشم اکتفا می‌کنم و اصلا به او نمی‌گویم چه اتفاقی افتاده است و این کار را بدتر کرده.

چشم و گوش مهم‌ترین چیزهایی است که برای برقراری ارتباط با همسرتان دارید. زبان شما در مرحله بعد اهمیت قرار می‌گیرد. پس به حرف‌های همسر خود خوب گوش کنید. شما شنونده‌اید نه بازپرس و نه قاضی. صبور باشید و اجازه دهید نوبت حرف زدن به شما برسد. هرجا برایتان مبهم است، توضیح بخواهید و اگر فکر کردید حق با اوست و توانستید موقعیتش را درک کنید، این را به او بگویید و همدرد و همزبان خوبی برایش باشید.

آیین‌نامه بحث

مریم همیشه میان حرف‌های همسرش می‌پرد و حسین هم در میانه کار، حرف را نیمه‌کاره می‌گذارد و می‌گوید: اصلا ولش کن ارزش صحبت کردن را ندارد... در حالی که گاهی واقعا ارزشش را دارد!

اگر مشکل شما این است که نمی‌دانید چطور بحث کنید برای گفت‌وگوهای خود قانونی تدوین کنید:

-هر شب 20 دقیقه و هر نفر 5 دقیقه نوبت صحبت کردن داشته باشد.

-هیچ‌کس حرف دیگری را قطع نکند.

-ناسزاگویی را ممنوع کنید.

-آرامشتان را حفظ کنید.

-در دیگری احساس گناه ایجاد نکنید.

-بحث را نیمه‌کاره رها نکنید.

-سعی نکنید دیگری را آزار دهید.

-به کینه‌های قدیمی گریز نزنید.

-از متهم کردن یکدیگر و کلی‌گویی بپرهیزید.

-نیش و کنایه را ممنوع کنید.

-از پیشداوری بپرهیزید.

-حرف‌های روانکاوانه نزنید.

می‌توانید به چنین آیین‌نامه‌ای موارد دیگری را که موجب آزردگی یکی از طرفین می‌شود، اضافه کنید؛ مثل سیگار کشیدن حین بحث و...

اگر سعی کنید شیوه‌ای منصفانه پیش بگیرید، بحث‌هایی نتیجه‌بخش و آرام خواهید داشت. یادتان هم باشد که «بحث» نمک زندگی است اما حتما باید مراقب باشید که زندگیتان شور نشود.

زهره زیارتی/ جام جم