عذرخواهی چراغ رابطه را روشن می‌کند

باز سر خود را به مرتب کردن خانه گرم می کند. پسرش مدتی است که خوابیده و میز شام هنوز در انتظار همسرش جمع نشده است. بشقاب غذای حمید را سر جایش بر می گرداند و مخلفات میز را کم کم جمع می کند که چراغ راهرو روشن می شود وصدای سلانه سلانه پایی در سکوت بعد از نیمه شب آپارتمان می پیچد.

سهیلا بی طاقت به سمت در آپارتمان می رود و آن را باز می کند تا حمید برسد. وقتی حمید می رسد از دیدن سهیلا تعجب می کند و می گوید: هنوز نخوابیده ای؟!

اما سهیلا دلخور جواب می دهد: تا حالا کجا بوده ای؟! چرا یک زنگ به من نزدی؟!

حمید بی اینکه بخواهد از همسرش قدردانی کند که بیدار منتظرش نشسته یا دلجویی کند که نگرانش کرده، با ناراحتی جواب می دهد:

قرار نیست من به تو حساب پس بدهم! مگر من بچه ام که ترسیدی گم بشوم؟ اگر خیلی نگران بودی یک زنگ می زدی خانه مادرم اینها به تو می گفتند که من آنجا هستم. حالا لازم نکرده خودت را نگران نشان بدهی. من عادت ندارم برای کارهایم توضیح بدهم آن هم به تو.

حمید ته دلش می داند که کار خوبی نکرده. می داند که موبایلش را روی حالت "بی صدا " تنظیم کرده بوده و فراموش کرده از آن وضع خارجش کند و در خانه مادرش آنقدر سرش گرم شده که به یاد همسر نگرانش نیفتاده و لابد سهیلا نخواسته آنها را نگران کند اما به جای یک عذر خواهی صمیمانه و پذیرفتن عذر تقصیر به همسرش تشر می زند که همین است که هست.

او فکر می کند با این کار جلوی بازخواستهای بعدی و دلخوری و دعوا را می گیرد اما در واقع او ارزش خودش را نزد همسرش پایین می آورد و به او می فهماند که شایسته انتظار کشیدن نیست. خبر بد زود منتشر می شود پس سهیلا باید با خیال راحت بخوابد.

عذر خواهی از قدرت است

ترس از عذر خواهی زن و مرد نمی شناسد. خیلی ها از پذیرفتن قصور و اشتباه و عذر خواهی طفره می روند.

گاهی ممکن است فقط به زبان عذر خواهی کنید ولی دوباره اشتباه قبلی را تکرار کنید درحالی که اگر ما برای اشتباهی متاسف یا شرمسار هستیم نه تنها باید در رفتارمان نشان بدهیم که متوجه اشتباهمان شده ایم و می خواهیم جبرانش کنیم بلکه باید احساسمان را در قالب کلمات هم ثابت کنیم.

 هر کدام از ما در طول روز یا هفته یا ماه یا سال، کسانی را می رنجانیم و خطاهایی را مرتکب می شویم.

اما کمتر کسی را دیده ایم که وقتی اشتباه می کند دست روی شانه طرف مقابل بگذارد و توی چشم هایش نگاه کند و بگوید متاسفم .

آدم ها از عذرخواهی می ترسند چون آنها مغرورند و می ترسند اختیار امور از دستشان خارج شود.هر بار عذر خواهی می تواند آنان را از کمال دور کند و آسیب پذیر تر سازد.اما واقعیت این است که انسانهای واقعی انسانهای کاملی نیستند و البته آسیب پذیرند و مردم با انسانهای واقعی همدلی بیشتری نشان می دهند.

 پذیرش واکنش های منفی دیگران در مقابل عذر خواهی عین شجاعت است و خیلی زود خواهید دید که آنان نیز آرام می شوند و از رفتار صادقانه شما حمایت می کنند.

گام اول مسوولیت پذیری

علی رضایی مشاور و روانشناس اعتقاد دارد اینکه بار بزرگ یک مسوولیت را بر دوش گرفته باشیم سبب نمی شود که همه مسوولیت های دیگر را کنار بگذاریم .مثلا نان آور خانواده بودن دلیل لازم و کافی برای فرار از زیر بار مسوولیت سایر امور و خلقیات و رفتارهایمان نیست و مقصر شمردن دیگران دیگر از آن هم بدتر است.

این روانشناس می گوید: این رفتار برای همه ما آشنا است که وقتی پدر خسته و عصبانی از محل کار می آید تحمل فرزند خود را ندارد و گاهی با بد خلقی او را می رنجاند و عصبانیت خود را سر همسرش که نتوانسته فرزندشان را خوب تربیت کند خالی می کند و تمام این فرافکنی ها فقط برای توبیخی است که مرد از مدیر خود دریافت کرده است.

وی معتقد است : اگر می خواهیم عذرخواهی مان واقعی و موفقیت آمیز باشد باید یاد بگیریم مسئولیت آنچه را انجام داده ایم بپذیریم و حتی خودمان را آماده کنیم تا تاوان اشتباهمان را بپردازیم.

توبیخ اغلب تاوان کم کاری ما در محل کار است و اشتباهی که در خانواده مرتکب می شویم باید با عذر خواهی جبران شود حتی اگر قرار باشد خشم و تندی طرف مقابل را تحمل کنیم.

 مسئولیت پذیری روشی است که از کودکی آموخته می شود و اگر کسی آن را درکودکی نیاموخته باشد ناچار می شود در بزرگسالی بیاموزد در غیر این صورت رابطه موفقی با دیگران نخواهد داشت.

گام دوم ارتباط

یک اشتباه ارتباط شما را می گسلد پس برای ترمیم این رابطه نیاز به عذر خواهی همراه با ارتباط موثر دارید لحن کلام ، حرکات بدن و ارتباط چشم و دست ها می تواند به شما کمک کند.

علی رضایی توصیه می کند: هنگام عذر خواهی در چشم طرف مقابل نگاه کنید تا به شما اعتماد کند و بهتر این است که با طرف مقابل ارتباط لمسی هم برقرار کنید. این کار به او احساس امنیت و همدلی می بخشد.

مثلا دست او را بفشارید یا دست برشانه طرف مقابل بگذارید.

گام سوم : در عمل ثابت کن

همان گونه که هر رفتار یا تصمیم اشتباهی معمولا یک وجه کلامی و یک وجه عملی دارد طلب بخشایش هم باید وجهی کلامی و وجهی عملی داشته باشد.

 در داستانی که ابتدا برایتان نقل کردم مرد اگر از همسرش به خاطر تاخیر عذر خواهی می کرد و دست او را می گرفت و می گفت از او متشکر است که تا این زمان منتظر مانده و شرمنده است که نگرانش کرده و به او قول می داد که از این پس تاخیر هایش را به او خبر دهد حتما شب بهتری داشتند.البته به شرطی که این دهمین باری نباشد که بی خبر تاخیر می کند.

گام چهارم : یاد آوری نکنید

شما تاخیر کرده اید و در منزل مادر وقایعی برایتان رخ داده که همسرتان را پاک از یاد برده اید بنا براین وقتی عذر خواهی می کنید دیگر توجیه نکنید و یاد آوری اینکه چگونه این امر مهم را فراموش کرده اید را کنار بگذارید. همینطور خطاهای دیگری که مرورشان ممکن است طرف مقابل را آزرده کند.

اگر در انتخاب کلمات زیاد تبحر ندارید بهتر است بعد از عذر خواهی سکوت اختیار کنید و یک کار خوشایند برای همسرتان انجام دهید مثلا اور ا به یک لیوان چای که خودتان دم کرده اید دعوت کنید.

ماندانا ملاعلی / جام جم