احتمال تعطیلی دانشگاه‌های علوم پزشکی

کاهش 14 هزار و 691 میلیارد ریال اعتبارات عمومی دانشگاه‌های علوم پزشکی، نه تنها هم اکنون روند درمان بیماران و آموزش پزشکان آینده را با چالش اساسی روبه‌رو کرده، بلکه این کاهش غیرمنتظره بودجه‌های حساس علوم پزشکی در کشور، حالا داد روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور را هم درآورده است.

روز گذشته، روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور در نامه سرگشاده‌ای به بهروز مرادی، معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور از اوضاع مالی نامناسب دانشگاه‌های علوم‌پزشکی انتقاد کرده و کاهش بودجه‌های این بخش را عامل نارضایتی مردم به‌دلیل دریافت خدمات با کیفیت پایین و نیز نارضایتی کادر بهداشتی و درمانی ارزیابی کردند.

در بخشی از این نامه انتقادی تاکید شده است: تورم موجود و افزایش قیمت ارز، قیمت تمام شده دارو و ملزومات مصرفی پزشکی را تا 350 درصد افزایش داده و تأمین آنها بسختی صورت می‌گیرد و شرکت‌های تأمین‌کننده دارو و ملزومات پزشکی از فروش غیرنقدی خودداری می‌کنند.

در این نامه درباره مطالبات معوقه بیمارستان‌ها و پرداخت‌نشدن مطالبه‌های مراکز درمانی نیز آمده است: درآمد اختصاصی بیمارستان‌ها باید صرف ارائه خدمات مطلوب به بیماران، تهیه دارو، پرداخت کارانه کادر بالینی، هزینه‌های حامل‌های انرژی، هزینه‌های مرتبط با هتلینگ، تهیه ملزومات مصرفی پزشکی و سایر مایحتاج مورد نیاز بیمارستان شود و امکان پرداخت حقوق و مزایا از محل آن وجود ندارد و این در حالی است که سازمان‌های بیمه‌گر، مطالبات بیمارستان‌ها را با تأخیر شش تا هشت ماهه پرداخت می‌کنند.

روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی در این نامه هشدار داده‌اند که روند فعلی موجب نارضایتی مردم و کادر درمانی شده و در ادامه هم تاکید شده است: رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، اجرا نشدن قانون بهره‌وری کادر بالینی با بار مالی 2300 میلیارد ریال و نیز تأمین نشدن بار مالی مستقیم و غیرمستقیم ناشی از اجرای هدفمندی یارانه‌ها به میزان 96 میلیارد ریال و هزینه افزایش 20 درصدی تعداد دانشجویان ورودی سال 91 را ناشی از تأمین نشدن اعتبار لازم به دانشگاه‌ها دانسته و آن را عامل نارضایتی مردم به دلیل دریافت خدمات با کیفیت پایین و نیز نارضایتی کادر بهداشتی و درمانی ارزیابی کرده‌اند.

روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی معتقدند که بودجه‌های اختصاص یافته به این دانشگاه‌ها واقع‌بینانه نبوده و در واقع روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی مدعی هستند که بودجه‌های اختصاص یافته به این دانشگاه‌ها نمی‌تواند پاسخگوی هزینه‌های فعلی آنان باشد.

در این نامه سرگشاده، روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی خواستار اصلاح اختصاص هزینه‌های دانشگاه‌ها در سقف 58 هزار و 111میلیارد ریال اعتبار مصوب و نیز پیش‌بینی اعتبارات مورد نیاز دانشگاه‌ها در لایحه بودجه 1392 به صورت واقع‌بینانه شدند.

در واقع، همه حرف روسای دانشگاه‌ها درباره واقع‌بینانه‌کردن بودجه‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی این است که بودجه‌های توزیع شده بین دانشگاه‌های علوم پزشکی، همان بودجه‌های در نظر گرفته شده و مصوب برای آنها باشد زیرا در سال‌های اخیر شاهد بوده‌ایم که همواره بین اعتبارات مصوب دانشگاه‌های علوم پزشکی، یعنی همان بودجه‌هایی که روی کاغذ تصویب می‌شود با حجم بودجه‌های واقعی که در اختیار دانشگاه‌ها قرار می‌گیرد، اختلاف فاحشی وجود دارد و تمام اعتبارات مصوب دانشگاه‌ها در پایان سال محقق نمی‌شود.

همین چند هفته قبل بود که رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در اظهارنظری هشدار داد که اگر بودجه دانشگاه‌های علوم پزشکی تأمین نشود، احتمال تعطیل شدن فعالیت‌های این دانشگاه‌ها در سراسر کشور وجود دارد.

وقتی این حرف نه از سوی فردی ناآگاه در حوزه سلامت، بلکه از زبان رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی ایراد می‌شود، آنگاه باید چنین زنگ خطری را جدی گرفت.

حسینعلی شهریاری همچنین تصریح کرده است: نگران پرداخت حقوق و مزایای کارکنان دانشگاه‌های علوم پزشکی در کشور هستیم و براساس گزارش‌های ارائه شده، تمامی دانشگاه‌های علوم‌پزشکی برای پرداخت حقوق و مزایای کارکنان و کارمندان در پایان آبان مشکل دارند.

در چنین وضعی که حتی دانشگاه‌های علوم پزشکی توان پرداخت حقوق کارمندان خود را هم ندارند، شاید خوش بینانه باشد که انتظار داشته باشیم سطح کیفیت درمان در بیمارستان‌های کشور با استانداردهای جهانی مطابقت داشته باشد یا بیماران با رضایت خاطر از بیمارستان‌ها مرخص شوند.

مجموع این اوضاع فعلی، باز هم این اظهار نظر کارشناسان را به خاطر می‌آورد که حوزه بهداشت و درمان و بودجه‌های اختصاص یافته به آن هیچگاه در زمره اولویت‌های نخست دولت جایگاهی نداشته است.

امین جلالوند - گروه جامعه