مقایسه نکنیم

در سال‌های اول مدرسه از مداد و پاک‌کن و مداد تراش و خودکار گرفته تا کیف و حتی سرویس رفت‌وآمد وارد این بازی می‌شوند. بچه‌ها حتی نوع، مدل و رنگ ماشین پدر یا مادرشان را با هم مقایسه می‌کنند.این روحیه با ما بزرگ شده، کم‌کم به یک عادت تبدیل می‌شود و طی سال‌های عمر،این نوع و میزان مقایسه است که فقط تفاوت می‌کند.

گروهی معتقدند این مقایسه‌ها نه تنها بد نیست که باعث پیشرفت انسان در مقاطع مختلف زندگی نیز می‌شود. اما آنچه در این میان مغفول می‌ماند و آنها که متولی تربیت نسل جدید هستند، به آن توجه نمی‌کنند، تعمیم این مقایسه در ذهن انسان است.

اما باید به این نکته توجه کنیم که تا وقتی مقایسه در محدوده اشیاء و اجسام باشد، چندان مضر نیست، البته در این حد هم والدین باید مراقب باشند و در باره‌اش با بچه‌ها صحبت کنند تا کار به حسادت نرسد. اما وقتی این مقایسه به حوزه انسان‌ها می‌رسد، بحث کاملا متفاوت می‌شود. وقتی بچه‌ها پدر و مادرشان را با پدر و مادر دوستشان کنار هم قرار می‌دهند و براساس شنیده‌ها، اخلاق و ثروت آنها را با هم مقایسه می‌کنند، مشکلات آغاز می‌شود.بچه‌ها متوجه نیستند که مداد یا کیف را می‌شود عوض کرد؛ حتی ماشین راهم می‌توان فروخت و ماشین جدیدتر یا بزرگ‌تری خرید؛ اما پدر و مادر را نمی‌توان عوض کرد.

اینجا همان بزنگاه تربیتی است. همان‌جا که پدرها و مادرها باید حواسشان را جمع کنند و با دقت و توجه، با زبان بچه‌ها در این مورد با فرزندانشان صحبت کنند. به آنها بگویند و بفهمانند که انسان جایگاهی برتر از اشیا دارد و ما همان‌گونه که با ابزار و لوازم خانه برخورد می‌کنیم، نمی‌توانیم با انسان‌ها مواجه شویم.اگر این مساله مورد غفلت واقع شود و بچه‌ها از همان کودکی متوجه نشوند که باید با اشیا و آدم‌ها متفاوت رفتار کرد، به یقین در زندگی آینده خود دچار مشکل می‌شوند.

ما همه در محیط کار و زندگی با افراد مختلفی روبه‌رو می‌شویم؛ آنها را تا حدودی می‌شناسیم و با روحیاتشان قدری آشنا می‌شویم. گاهی اما در پس این آشنایی‌ها، قضاوت‌ها و در پی آنها مقایسه‌هایی صورت می‌گیرد؛ مقایسه‌هایی از همان نوع دوران کودکی! البته بیشتر از سوی گروهی که یاد نگرفته‌اند آدم‌ها ابزار نیستند.ما در محیط کار همکارانی داریم که چند ساعت از روز را با احترام متقابل در کنار هم به کار مشغولیم. اما گاهی این محیط را با زندگی مشترک و خانه خود مقایسه می‌کنیم و همچنین همکاران‌مان را با همسرمان! این اما از همان نوع مقایسه‌هایی است که می‌تواند مشکل‌ساز شود.ما باید بدانیم محیط کار و منزل، دو فضای کاملا متفاوت هستند. به دلیل همین تفاوت، رفتارها هم یکسان نیستند. آنچه همسرمان از ما انتظار دارد، با مطالبات یک همکار کاملا متفاوت است.خود ما هم در محیط کار و خانه یک‌جور رفتار نمی‌کنیم. پس مقایسه میان همکاران با همسرمان از اساس اشتباه است. همه ما باید بدانیم انسان‌ها دارای خلقیات و روحیات گوناگونی هستند. جایگاه آنها نیز متفاوت است و همه ما باید یاد بگیریم آدم‌ها را همان‌طور که هستند، همان‌طور که فکر می‌کنند و همان‌طور که عمل می‌کنند، ببینیم و قبول کنیم.

زهرا راسخی