نقش فرابورس در تقویت بخش خصوصی و چالش های آن

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهشها، دفتر مطالعات اقتصادی این مرکز با توجه به مزایای فرابورس برای اقتصاد در سطح کلان و شرکت ها و سرمایه‌گذاران در سطح خرد، برنامه ریزی جهت گسترش و توسعه این بازار را ضروری دانست و فرابورس از طریق تسهیل عرضه اولیه سهام منجر به تسریع فرایند خصوصی‌سازی می‌شود.

بسیاری از شرکت هایی که در لیست خصوصی سازی قرار دارند شرایط و ضوابط پذیرش در بورس را ندارند. یکی از روش‌های پیشنهادی جهت واگذاری این شرکت ها، عرضه سهام در فرابورس می‌باشد. داده‌های آماری نشان می دهد که اکثر عرضه های عمده در بازار سوم فرابورس نیز توسط سازمان خصوصی سازی و یا سایر نهادهای عمومی صورت گرفته است. اگر برنامه مشخصی برای استفاده از فرابورس در فرآیند خصوصی سازی تعریف و از نهادهای مالی لازم در این زمینه مثل شرکت‌های تامین سرمایه استفاده شود؛ مطمئنا احتمال موفقیت در برنامه‌های خصوصی سازی افزایش خواهد یافت.

فرابورس از طریق تسهیل تامین مالی برای شرکت‌ها تقویت کننده حضور بخش خصوصی در تولید کالاها و خدمات می باشد این تامین مالی یا از طریق انتشار سهام و پذیره نویسی و یا از طریق انتشار اوراق مشارکت انجام می شود که شرکت فرابورس از بستر لازم برای کمک به شرکت ها در هر دو مورد برخوردار است.

این گزارش می افزاید: البته با توجه به اینکه نهادینه شدن بازارهای فرابورس زمانبر است؛ معضلات و چالش های تشکیل بازارهای فرابورس به مرور زمان مشخص می شود. ماهیت کار بازارهای خارج از بورس کشورهای مختلف یکسان است، ولی این بازارها در کشورهای مختلف از نظر ساختار، مقررات و فرآیندها، اندازه بازار ، انواع اوراق قابل معامله، اعضا و مشارکت کنندگان در بازار، شرایط پذیرش ، شبکه و روش ها و فرآیندهای انجام معاملات و تسویه با یکدیگر تفاوت دارند.

گسترش بازار فرابورس نیازمند بررسی استانداردها و قوانین موجود در سایر کشورها و استخراج الگوی مناسب ساماندهی بازار خارج از بورس می باشد. به عنوان مثال اهمیت بحث زمان در معاملات فرابورس موجب شده در بسیاری از کشورها قوانین متعددی در این زمینه تعریف شود. در حالی که در فرابورس ایران این امر مورد توجه قرار نگرفته است.

با توجه به نوپابودن بازار و عدم شفافیت موجود در بازار بهتر است که از توسعه سریع و شتاب‌زده این بازار اجتناب شود. در مراحل اول می باید ساز و کارهای بازار به نحو مقتضی طراحی شده و اقدامات لازم برای شفافیت بیشتر این بازار در نظر گرفته شود. سپس با استفاده از چارچوب های موجود تمامی شرکت های داوطلب برای درج در فرابورس مورد پذیرش قرار گیرند.

در بخش پایانی این گزارش آمده است: فرابورس ایران در ابتدای راه خود قرار دارد و برای رسیدن به وضعیت مطلوب نیازمند طی مسیر دشواری است که نقش حمایت های دولت در پیمودن گام های اولیه بسیار حیاتی است. البته این حمایت ها می باید به صورت برنامه ریزی شده و زمانمند تعریف شود و به فراهم کردن زیربناها و ساختارهای لازم محدود باشد. با توجه به حجم و گستره اندک قوانین بازار سرمایه ایران در مقایسه با بازارهای بزرگ جهان، به نظر می رسد شناسایی و تدوین قوانین مورد نیاز در این زمینه یکی از نیازهای اساسی بازار سرمایه کشور به ویژه فرابورس باشد.