پایان جشنواره تئاتر مقاومت زیر‌سایه‌حاشیه‌ها

نمایشی که از اجرا بازماند

«خنکای ختم خاطره» نمایشی با موضوع دفاع مقدس است که در اجرای عمومی با استقبال مخاطبان روبه‌رو شد و در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر سال گذشته، بیشتر جایزه‌ها را از آن خود ساخت. این اثر با کارگردانی نیما دهقان روز چهارشنبه هفته گذشته یک اجرای موفق در آبادان را تجربه کرد که متاسفانه در شب دوم با قطع برق تالار مهر این شهر ناتمام ماند و برخلاف برنامه دیگر بر روی صحنه نرفت.

نیما دهقان درباره این اتفاق به ما توضیح می‌دهد: متاسفانه هنوز خودم نمی‌دانم مشکل اصلی چیست و هرچه فکر می‌کنم نمی‌دانم چرا باید با ندانم‌کاری، مساله‌ای ساده را این‌قدر پیچیده و سخت کرد.

این کارگردان حوزه تئاتر دفاع مقدس ادامه می‌دهد: اگر واقعا پریدن فیوز و قطع برق باعث توقف اجرای ما در شامگاه پنجشنبه شد، چرا به درخواست‌های ما برای رفع نقص و امکان اجرا در 2 شب گذشته که در برنامه پیش‌بینی شده بود، توجهی نشد.

دهقان با تاکید بر این‌که به خاطر احترام به مردم آبادان و خرمشهر و قدردانی از زحمات تمام هنرمندانی که با کارهایشان در این دوره از جشنواره تئاتر مقاومت شرکت کرده‌اند، قصد رسانه‌ای کردن مسائل پشت پرده را ندارد، می‌افزاید: فکر می‌کنم عده‌ای هستند که دوست ندارند موضوع و حوزه تئاتر مقاومت و دفاع مقدس از وضعیت کلیشه‌ای و یک‌خطی‌اش دربیاید .

محمد جمال‌پور، دبیر جشنواره تئاتر مقاومت که از جانبازان دفاع مقدس و فعالان هنرهای نمایشی خوزستان است، با اشاره به این‌که در دوره‌های آینده این رویداد هیچ مسوولیتی را نخواهد پذیرفت، تاکید می‌کند: نمایش خنکای ختم خاطره به دلیل دخالت‌های بی‌جای افرادی معدود از اجرا بازماند که این اقدام توهینی به جامعه هنری کشور و تماشاگران انبوهی است که پای این اثر نشسته بودند.

وی با رد ادعاهای مدیرکل ارشاد اسلامی خوزستان که اجرای این نمایش به دلیل نداشتن مخاطب متوقف شد، توضیح می‌دهد: در حالی که اجرای اول نمایش «خنکای ختم خاطره» در تالار پر از تماشاگر روی صحنه رفت و در شب دوم هم پس از قطع برق، مخاطبان حاضر در سالن با چراغ‌های تلفن‌های همراه خود صحنه را روشن ساختند و اصرار به ادامه کار داشتند، این توجیه مدیران و مسوولان به هیچ وجه قابل قبول نیست.

با توجه به حاشیه‌های پیش آمده در دوره سیزدهم جشنواره تئاتر مقاومت و وضعیت نامناسب آب و هوای خوزستان در ایام خرداد ماه، تعدادی از هنرمندان اعتقاد دارند که بهتر است این رویداد ملی هنرهای نمایشی در تهران بر گزار شود .

آرمان طیران هم که نمایشنامه «در حال کندن پوست پیاز» او با اصلاحیه‌ها و تغییرات زیاد مجوز حضور در این دوره از جشنواره را پیدا کرده است، در این باره می‌گوید: در حالی که متن نوشته شده من سال گذشته به عنوان نمایشنامه برگزیده این جشنواره انتخاب شد، امسال در مرحله بازبینی بر اثر سلیقه‌های فردی و پاره‌ای از تنگ‌نظری‌ها تغییرات زیادی پیدا کرد که برای یک اثر چاپ شده پذیرفته شدنی نیست.

این نویسنده ادامه می‌دهد: از آنجا که مدیران ارشد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تهران خودشان تصمیم‌گیر امور هستند و زیر نفوذ جریان‌های موازی قرار نمی‌گیرند، بهتر است از دوره بعد از جشنواره در تهران برگزار شود تا کمتر شاهد چنین حاشیه‌هایی باشد.برخلاف نظر این دو هنرمند، محمد جمال‌پور اعتقاد دارد جشنواره تئاتر مقاومت را باید فراتر از یک رویداد هنری دید و آن را حرکتی مقدس و ارزشی در حوزه مفاهیم دفاع مقدس ارزیابی کرد که هیچ جای دیگر چون آبادان و خرمشهر معنا پیدا نمی‌کند.حسین مسافرآستانه هم که از داوران جشنواره امسال است و سابقه‌ای طولانی در کارگردانی تئاترهای دفاع مقدس دارد، در این باره می‌گوید: در حالی که همه تاکید دارند تئاتر باید از انحصار تهران خارج و به تمام کشور گسترش یابد، این پیشنهاد به هیچ وجه سازنده و مثبت نیست.

وی در پایان تاکید می‌کند: نباید با بزرگ کردن مسائل حاشیه‌ای، زحمت مدیران و هنرمندان را در برپایی این جشنواره کمرنگ کرد و با کوچک‌ترین مساله‌ای خواستار شویم تا این رویداد هنری را از خاستگاه اصلی‌اش جدا کنیم.

مهدی یاورمنش ‌/‌ گروه فرهنگ و هنر