پاسخ به پرسش‌های‌‌ حقوقی

اجرت‌المثل در زمان طلاق

علی - ع (بابل): طبق مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام، چنانچه طلاق از سوی مرد باشد و علت طلاق نیز تخلف زن از انجام وظایف زناشویی، سوءرفتار و سوءاخلاق او نباشد، مرد موظف است مطابق نظر دادگاه به همسرش اجرت‌المثل ایام زناشویی بپردازد. همسر بنده 3 سال است که خانه و زندگی مشترک را بدون عذر موجه ترک و فرزندان مشترک را هم رها کرده است. او طبق حکم قطعی دادگاه تجدیدنظر استان تهران ناشزه شناخته‌شده و نفقه به وی تعلق نمی‌گیرد. چنانچه خواسته باشم او را طلاق بدهم، آیا باید به او اجرت‌المثل ایام زناشویی بدهم و همچنین نصف دارایی زندگی مشترک به وی تعلق می‌گیرد یا نه؟ در صورتی که او ناشزه و همچنان در حال متارکه غیر موجه است و خواهان ادامه زندگی با اینجانب نیست. لطفا در این خصوص مرا راهنمایی کنید.

پرداخت تا نصف اموال و دارایی از سوی مرد به همسرش زمانی مصداق پیدا می‌کند که زن نخواهد طلاق بگیرد و مرد او را طلاق بدهد. اجرت‌المثل ایام زوجیت نیز بر اساس نظر کارشناس و دادگاه تعیین و پرداخت می‌شود. شرط پرداخت آن نیز این است که زن خارج از وظایف خود برای زوج کاری کرده باشد. در غیر این صورت اجرت‌المثل به زن تعلق نمی‌گیرد. به عنوان مثال باید به این مساله اشاره کرد که بچه‌داری و خانه‌داری از وظایف زن است، ولی شیر دادن وظیفه زن نیست. نکته دیگر درخصوص پرسش شما این است که ناشزه بودن ربطی به اجرت‌المثل ندارد و زن حتی با وجود ناشزه بودن حق دریافت اجرت‌المثل را دارد؛ البته با توجه به مشکلی که شما با آن مواجه هستید بهتر است این مساله را توافقی حل کنید وگرنه هر یک از طرفین اگر بخواهند در چنین پرونده‌ای به شکل یک‌طرفه به سراغ قانون برود، زمانی طولانی را در دادگاه صرف خواهد کرد.

سرقفلی مغازه

کامران - ر: چند سال پیش مغازه‌ای با سند بنگاه با سرقفلی اجاره دادم.4‌سال پیش مستاجر فوت کرده و به علت اختلافات خانوادگی حتی انحصار وراثت هم نکرده‌اند. تنها فرزند ذکور سالم مستاجر مرحوم در مغازه کار می‌کند. جوان است و به گفته خودش نان‌دهنده برادران عقب‌افتاده خود. چون تنها وارث نیست و انحصار وراثت هم نکرده نمی‌تواند پروانه کار بگیرد. چندین بار به خود او و صنف هم گفته‌ام، ولی اقدامی‌صورت نگرفته است. چگونه می‌شود از طریق قانونی آنها را وادار کرد که نسبت به اخذ پروانه کسب و تعیین تکلیف مغازه و مستاجر اقدام کنند تا من بدانم سروکارم با چه کسی است؟ (اصلا قصد بیرون کردن آنها یا گرفتن مغازه را ندارم.)

الزام از طریق دادگاه میسر خواهد بود. شما باید به دادگاه مراجعه و دادخواست الزام بدهید. شما مالک هستید و این مساله ربطی به مستاجر ندارد. البته اگر سرقفلی در قرارداد قید شده باشد، سرقفلی تعلق می‌گیرد.

قولنامه و شورای حل اختلاف

کامران - ر: فردی چند سال است که مغازه اینجانب را با قولنامه عادی و بدون سرقفلی اجاره کرده است. 2 سال پیش مغازه دیگری نیز چسبیده به آن مغازه را به ایشان اجاره دادم. تا سال گذشته با چند روز تاخیر اجاره را می‌پرداخت، ولی از پارسال اجاره‌ها را پرداخت نکرده است. من هم به خاطر جوانی او و این‌که گاهی کاری برایم انجام می‌داد، باور کردم که یکجا اجاره را می‌دهد، اما متاسفانه نداد تا این‌که به شورای حل اختلاف شکایت کردم و پول خود را که حدود 4میلیون تومان بود درخواست کردم، ولی ایشان اعلام کرده که تا به حال قولنامه به ایشان ارائه نکرده‌ام و این قولنامه هم که به شورا داده‌ام با امضای جعلی مستاجر است (مرا متهم به جعل امضای ایشان کرده است) حتی تقاضای کارشناسی هم کرده است، در حالی‌که شخصا قولنامه (عادی) به ایشان داده‌ام و پس از 10 روز قولنامه را به من برگرداند و امضای مستاجر هم داشت که مطمئنا اگر جعلی صورت گرفته به وسیله خودش بوده است. البته در 2 جلسه شورا حاضر نشد و شورا هم به نفع من رای داد و این مرتبه نیز مانند دفعه پیش20 روز حق اعتراض در دادگاه عمومی‌ به ایشان داده‌اند (البته ممکن است در این جلسه نیز حاضر نشود.) در چنین موردی که این فرد ادعای جعلی بودن امضای مربوط می‌کند و طرف مقابل هیچ نفعی از جعل امضا نمی‌برد و مطمئن است که جعل ننموده، دادگاه چگونه فرد خاطی را محکوم می‌کند؟ آیا دادگاه عمومی‌هم مانند شورا به نفع من رای خواهد داد یا نه؟ ضمنا 3 ماه از دادخواست اینجانب گذشته و یک میلیون و 800 هزار تومان دیگر بدهکار است و شاید بیشتر هم طول بکشد. تکلیف این طلب من چه می‌شود؟ با این اوضاع چون قرارداد بزودی تمام می‌شود چگونه می‌توانم او را از مغازه بیرون کنم؟

اگر طرف مقابل شما ادعای جعل دارد باید از طریق طرح شکایت در دادسرا ادعای جعل خود را ثابت کند. در خصوص اجاره و مسائل مربوط به آن، این موضوع توسط کارشناس مشخص می‌شود و کارشناس باید میزان اجاره را مشخص کند و شورای حل اختلاف هم بر اساس نظر کارشناس خوانده را محکوم می‌کند.

خروج از کشور

میترا - ب (تهران): همسر من در حال حاضر دانشجوی دکتری ناپیوسته است و تک فرزند خانواده نیز است. او متولد 1/1/1358 است. آیا او برای ادامه تحصیل در مقطع بالاتر یعنی پس از دکتری می‌تواند از کشور خارج شود؟ در صورتی که اجازه خروج بگیرد تا چه زمانی می‌تواند خارج از کشور بماند؟ منتظر راهنمایی شما هستم.

به نظر می‌رسد پرسش شما درخصوص بورس تحصیلی و مسائل خارج از دادگاه است. اگر همسر شما به خدمت سربازی نرفته باشد، با سپردن وثیقه در اداره گذرنامه می‌تواند بورسیه تحصیلی بگیرد و اقدام به ادامه تحصیل کند. تا زمانی که درس وی تمام نشود می‌تواند خارج از کشور بماند و به ادامه تحصیل بپردازد.

قوانین مربوط به آپارتمان

علی - س (قزوین): در یک آپارتمان 6 واحدی، 2 واحد طبق سند تفکیکی فاقد پارکینگ مسقف و غیرمسقف هستند. صاحبان آپارتمان به طور قانونی می‌توانند خودروی خود را در مشاعات (در حیاط) پارک کنند؟ آیا آقایان در فضای عمومی‌ ساختمان (آپارتمان) می‌توانند با شلوارک و رکابی رفت و آمد کنند؟

پارک خودرو طبق قانون تملک آپارتمان‌ها در مشاعات نمی‌تواند صورت گیرد. هرکس هم فقط نسبت به پارکینگ خود حق دارد و می‌تواند خودروی خود را در پارکینگ پارک کند. افراد هم نمی‌توانند برای پارک خودرو از حیاط و فضای مشاعی استفاده کنند. اگر هم فردی چنین کاری انجام دهد، اهالی می‌توانند با طرح دعوی مزاحمت در دادسرا، از قانون تقاضای رسیدگی به این موضوع را درخواست کنند. درخصوص رفت و آمد با شلوارک و پیراهن رکابی نیز این موضوع به وضعیت خود آپارتمان بستگی دارد و مربوط به هیات‌مدیره است و باید از آن طریق بررسی شود. در صورتی که هیات‌مدیره در این خصوص تصمیم بگیرد، این تصمیم لازم الاجراست و اگر به آن عمل نشود، می‌توان این مساله را از طریق دادگاه پیگیری کرد.

خوانندگان روزنامه جام‌جم می‌توانند پرسش‌های حقوقی خود را به نشانی اینترنتی روزنامه جام‌جم و گروه جامعه یا از طریق شماره دورنگار به روزنامه ارسال کنند تا در اسرع وقت پرسش‌های آنان از سوی کارشناس حقوقی پاسخ داده و با نام آنها در این صفحه درج شود.

علیرضا حسینی
وکیل پایه یک دادگستری