مراقب‌ سارقان لوازم خودرو‌ باشید

 سرقت لوازم خودرو از سه مثلث مالباخته، سارق و مالخر تشکیل شده و هر سه در وقوع این جرم نقش و دخالت دارند. بی‌احتیاطی مالکان خودروها نخستین عاملی است که زمینه وقوع این نوع دزدی‌ها را فراهم می‌کند. سرگرد محمد نظری مسوول اطلاع‌رسانی پلیس آگاهی تهران می‌گوید: «با توجه به این که سارقان از پایین بودن ضریب امنیت خودروها برای سرقت استفاده می‌کنند به شهروندان توصیه می‌شود با خرید و اضافه کردن وسایل ایمنی که هزینه زیادی نیز ندارند این فرصت را از مجرمان بگیرند. ضمن این که اعلام به موقع وقوع سرقت هرچند جزئی، می‌تواند به پلیس برای دستگیری سارقان کمک کند.

پارک نکردن خودرو در نقاط خلوت و کم‌نور، استفاده از دزدگیر و سیستم‌های ایمنی دیگر، قرار ندادن اشیای قیمتی و گرانبها داخل خودرو، استفاده از پارکینگ‌های عمومی و ... از جمله توصیه‌های پلیس برای پیشگیری از این نوع سرقت‌ها و درهم شکستن این مثلث است.

شگردها

شهریار متهمی است که به جرم سرقت لوازم 700 خودرو بازداشت شده است. او می‌گوید: «به همراه همدستم در مناطق غرب و جنوب غرب تهران پرسه می‌زدیم و با شناسایی خودروهای پژو 405، سمند و پژو 206 با شکستن قفل صندوق عقب اتومبیل‌هایی که ایمنی کافی نداشتند، لاستیک، رینگ و جک می‌دزدیدیم و اموال مسروقه را به شهرهای تبریز، مراغه، ابهر، میانه و زنجان می‌بردیم و می‌فروختیم.»

سرقت با روش تخریب صندوق عقب یکی از شگردهای شایع در این دسته از مجرمان است و به همین دلیل توصیه می‌شود هرگز در صندوق عقب اتومبیل‌تان وسایل باارزش نگذارید و خودرو را جایی پارک کنید که در معرض دید باشد تا سارقان نتوانند پنهانی و مخفیانه به هدفشان برسند.

سرهنگ عباسعلی محمدیان رئیس پلیس آگاهی تهران درباره یک پرونده سرقت لوازم خودرو توضیح می‌‌دهد: «اعضای یک باند 3 نفره در ابتدای شب با تخریب در خودروهایی که در خیابان‌های اصلی پارک شده بود، در کوتاه‌ترین مدت اقدام به سرقت رادیوپخش خودروها می‌کردند. این 3 متهم چندی قبل مورد سوءظن ماموران کلانتری نواب قرار گرفتند و در جریان یک تعقیب وگریز یکی از آنها دستگیر شد و به بیش از100 فقره سرقت در مدت 3 ماه اعتراف کرد و گفت برای تامین مخارج اعتیادش دست به این دزدی‌ها می‌زده است.»

به گفته این مقام انتظامی، متهم که جوانی سابقه‌دار است به ماده مخدر شیشه آلوده بود. اعتیاد در واقع یکی از انگیزه‌های اصلی افرادی است که به سرقت لوازم خودرو دست می‌زنند، چرا که این نوع دزدی به ابزار پیشرفته و شگردها و برنامه‌های حساب‌شده نیازی ندارد و پیدا کردن سوژه نیز کاری پیچیده نیست.

«سعید خ» یکی از همین دزدان است که به تازگی دستگیر شده است. او می‌گوید: «به شیشه اعتیاد داشتم و چون هیچ منبع درآمدی نداشتم چاره‌ای به جز سرقت برایم باقی نمانده بود. من از این راه پول مواد مخدرم را تامین می‌کردم. رادیوپخش و هر چیز باارزش دیگری را که داخل خودروها بود میدزدیدم. معمولا روزانه 50 هزار تومان درآمد داشتم که بیشترین خرجم خرید شیشه بود.»

در این بین گاهی هم دزدان لوازم خودرو به حقه‌ها و ترفندهای خاصی متوسل می‌شوند تا احتمال دستگیری‌شان را کمتر کنند. سرهنگ حسین‌زاده، رئیس پلیس اصفهان یکی از این شگردها را توضیح می‌دهد: «در پی وقوع چند فقره سرقت داخل خودرو، تحقیقات فنی و پلیسی ماموران برای شناسایی عامل یا عاملان این دزدی‌ها شروع و مشخص شد یک سارق سابقه‌دار با یک دستگاه خودروی پراید به اتفاق همسر و فرزندش با ترفندی خاص به بهانه تعویض چرخ یا تعمیر خودرو مبادرت به سرقت لوازم و قطعاتی مانند جک و زاپاس می‌کند. این سارق همراه خانواده‌اش به سراغ خودروها می‌رفت تا این طور نشان دهد که اتومبیل متعلق به خودش است. پس از دستگیری این متهم از مخفیگاه او 105 حلقه لاستیک، رینگ و تعدادی جک و تیوپ کشف شد و 103 مالباخته او را شناسایی کردند.»

ضلع سوم

مالخران در چرخه سرقت نقش مهمی دارند. تا زمانی که افرادی حاضر هستند اموال مسروقه را از دزدان خریداری کنند نمی‌توان این جرم را ریشه‌کن کرد.

در این بین مالخران به لوازم داخل خودروها علاقه ویژه‌ای دارند چون این اموال معمولا قابل ردیابی نیست و همیشه می‌توان برایشان مشتری پیدا کرد.

سرهنگ عبدالله قاسمی، رئیس اداره اجتماعی پلیس آگاهی کشور در این باره می‌گوید: «مبارزه با سرقت در کنار برخورد با جرایم جنایی، خشن و رایانه‌ای یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های پلیس آگاهی است و کاهش آمار دزدی‌ها این موضوع را به خوبی نشان می‌دهد. در این بین یکی از اساسی‌ترین مشکلات، خریداران اموال مسروقه هستند که نقش آنها در چرخه سرقت بدون شک از خود سارقان کمتر نیست.

این افراد در واقع تکیه‌گاه مطمئنی برای سارقان هستند و دزدان با شناسایی مالخرها اطمینان پیدا می‌کنند که نتیجه سرقت‌شان به فروش خواهد رفت، به همین دلیل همیشه در ذهن خود بهانه‌ای برای انجام جرم دارند. در این بین مالخران اموال مسروقه را معمولا به قیمت پایین می‌خرند و به افرادی که دنبال اجناس دسته‌دوم و ارزان هستند، می‌فروشند. مالخران در حقیقت همدستان پنهان چرخه سرقت هستند و تا زمانی که به فعالیت خود ادامه می‌دهند این چرخه تاسف‌بار ادامه می‌یابد.»

پیشگیری

پیشگیری از وقوع چنین جرمی به چندین عامل نیاز دارد. یکی از این فاکتورها برخورد قضایی با مجرمان است. در شرایطی که بسیاری از دزدان لوازم خودرو سابقه‌دار هستند و بارها طعم زندان را چشیده‌اند به نظر می‌رسد مجازات‌ها در این زمینه بازدارنده نیست و آنها را هر بار بعد از آزادی به سمت ارتکاب جرم سوق می‌دهد. از سویی برخی مالباختگان هم به دلیل این که تصور می‌کنند کالای ربوده شده از آنان دارای ارزش مالی چندانی نیست از طرح شکایت خودداری می‌کنند که همین طرز تفکر، فضا را برای ادامه فعالیت مجرمان باز می‌گذارد. بی‌احتیاطی شهروندان هنگام خرید اجناس دست‌دوم نیز از دیگر مواردی است که سبب می‌شود فروش لوازم خودرو مسروقه از رونق نیفتد. در کنار تمام این عوامل توجه به هشدارهای پلیس می‌تواند باعث کاهش محسوس آمار این گونه سرقت‌ها شود. سرهنگ قاسمی توصیه می‌کند: «شهروندان هنگام ترک خودرو از قرار دادن اسناد و مدارک مهم و اجناس باارزش بپرهیزند، از قرار دادن رادیوپخش خودرو زیر صندلی یا داشبورد خودداری کنند و اگر سرقت رخ داد تا رسیدن پلیس صحنه جرم را به‌هم نریزند.»

در شرایطی که سرقت لوازم خودرو جرمی است که از نظر روانی تاثیر منفی زیادی بر جای می‌گذارد حساسیت و توجه تک تک شهروندان می‌تواند در آرام و امن‌تر شدن فضای جامعه کمک کند.

علیرضا رحیمی‌نژاد