کشتار دام مولد به معنای تشدید بحران امنیت غذایی نیست

وضعیت جمعیت دام مولد و توان تولید مثلی دام‌های کشور، با استناد به آمار و اطلاعات موجود از مرکز آمار ایران، آمار تهیه شده از تعداد دام واکسیناسیون‌شده سازمان دامپزشکی کشور و سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان از رشد جمعیت دام مولد و زایش‌های گوسفند و بز و گاو کشور را دارد. باتوجه به رصد آماری ظرفیت‌های تولید در بخش دامپروری و نیز آمار کشتار ماهانه کشتارگاه‌های کشور (مرکز آمار ایران) در تابستان سال‌های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ تعداد گوسفند و بره موجود در دامداری‌های کشور به ترتیب ۴۹ و ۴۹.۶میلیون راس را نشان می‌دهد که جمعیت مذکور نسبت به سال گذشته حدود یک درصد رشد داشته است.
در مورد جمعیت بز و بزغاله نیز تغییرات چندانی مشاهده نمی‌شود و برای جمعیت گاو نیز در تابستان ۱۴۰۴ تعداد ۵.۵۹میلیون راس و در تابستان ۱۴۰۳ نیز ۵.۴۶میلیون راس ثبت شده که حدود ۲ درصد افزایش داشته است. هزینه عوامل تولید برای پرورش‌دهندگان در ماه‌های گذشته به دلایل مختلف ثابت نبوده و طبیعتا بخشی از نوسانات قیمت تولیدات و محصولات کشاورزی و دامپروری ناشی از تغییر در هزینه‌های عوامل تولید است.
رصد گزارشات آماری از استان‌ها و اطلاعات مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که جمعیت دامی موجود در کشور و میزان تولید با همت پرورش‌دهندگان وضعیت نگران‌کننده‌ای ندارد. قابل ذکر است در ماه‌های پایانی سال ۱۴۰۳ و دو فصل تابستان و بهار ۱۴۰۴ به دلیل پدیده تنش آبی اساسا سامانه‌های مختلف پرورش دام کشور به‌ویژه برای پرورش گوسفند و بز در سامانه‌های متکی به مراتع در برخی از استان‌ها به دلیل کاهش میزان علوفه تولیدی در سطح مراتع و مزارع نیازمند تامین نهاده‌ها خارج از ظرفیت تولید استان بوده و برنامه‌ریزی در این خصوص با هدف به حداقل‌ رساندن تاثیر خشکسالی و وضعیت پرورش دام این استان‌ها ارائه و در حال پیگیری است.
لازم به ذکر است که کشتار دام‌های ماده (مولد) در کشتارگاه‌ها لزوما به معنای تشدید بحران امنیت غذایی نیست و از دست دادن جمعیت دام مولد نیست. دام‌های مولد با افزایش سن توانایی تولیدمثل خود را از دست داده و بازدهی اقتصادی آنها کاهش می‌یابد. درواقع حتی در شرایط نرمال نیز همواره تعدادی دام ماده (مولد) به دلایلی نظیر پیری، بیماری، عدم توانایی در تولیدمثل یا کاهش ارزش ژنتیکی که صرفه اقتصادی ندارند، باید روانه کشتارگاه‌ها شوند.
این میزان در شرایط نرمال می‌تواند حتی حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از کل کشتار سالانه در کشتارگاه‌های رسمی را به خود اختصاص دهند.