ازسوی دیگر بیتوجهی برخی شهروندان به نکات ایمنی، فضا را برای این مجرمان آماده کرده و خود را در تیررس این دزدان قرار میدهند. بر اساس اعتراف مالخران تلفن همراه، افغانستان و عراق دو بازار خوب برای فروش تلفنهای سرقتی است و گوشیهای دزدی را در بستههای ۱۰۰تایی یا بیشتر از طریق قاچاقچیان به این کشورها انتقال میدهند. بهطور کلی وجود سه عنصر اصلی شامل «سارق بالقوه و باانگیزه»، «فرد بزهدیده یا قربانی» و «محیط مساعد» در وقوع انواع مختلف سرقت، از جمله سرقت گوشی تلفنهمراه نقش دارد. همچنین در به فعلیترسیدن این جرم، عوامل مختلفی از جمله وضعیت نامناسب اقتصادی، افزایش قیمت گوشی، تجارت پرسود قطعهفروشی، سهولت نسبی سرقت و سهولت خرید و فروش مؤثر بوده و آن را به یکی از جرایم شایع تبدیل کرده است. در کنار همه این عوامل، عامل دیگری وجود دارد که نقشی به مراتب بیشتر و مهمتر دارد. این عامل، غفلت و بیتوجهی صاحبان گوشی نسبت به رعایت نکات ایمنی برای حفظ و نگهداری چنین وسیلهای پرکاربرد و حیاتی است؛ غفلتی که موجب شده تا با وجود توصیههای پلیس، شاهد توقف یا دستکم کاهش معنادار وقوع این جرم نباشیم.
مجازاتی که به تنهایی بازدارنده نیست
از سوی دیگر قانونگذار برای پیشگیری و تنبیه سارقان مجازاتهای سنگینی در نظر گرفته اما این مجازات هنوز نتوانسته به تنهایی بازدارنده باشد. بر اساس ماده ۶۵۱قانون مجازات اسلامی، سارقان گوشی تلفن همراه در صورت وجود یکی از شرایط مندرج در این ماده شامل وقوع سرقت در شب، ارتکاب آن توسط دو نفر یا بیشتر، مسلحبودن به قمه یا چاقو، بالارفتن از دیوار، شکستن حرز، استفاده از کلید ساختگی، جعل عنوان مأمور، سرقت در محل سکونت سارق و تهدید یا آزار مالباخته، به پنج تا ۲۰ سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میشوند. مجازات سرقتی که مقرون به آزار بوده یا با تهدید سلاح صورت گرفته باشد، طبق ماده ۶۵۲ این قانون، از سه ماه تا ۱۰سال حبس و تا ۷۴ضربه شلاق است؛ در عین حال اگر سارق ضمن آزار و تهدید، مرتکب ضرب و جرح نیز شده باشد، علاوه بر مجازات مخصوص به آن، به حداکثر مجازات اشارهشده در این ماده محکوم میشود. همچنین سارقانی که در معابر عمومی به روش زورگیری مرتکب سرقت گوشی تلفن همراه دیگران شوند، طبق ماده ۶۵۳ قانون مجازات اسلامی ، در صورتی که عنوان محارب بر آنان صادق نباشد، به سه تا ۱۵ سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میشوند. چنانچه زورگیری در شب واقعشده باشد و زورگیران دو نفر یا بیشتر باشند و دستکم یکی از آنها حامل سلاح ظاهر یا مخفی باشد و محارب شناخته نشوند، مجازات آنان طبق ماده ۶۵۴ قانون مجازات اسلامی، از پنج تا ۱۵ سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق است. مجازات سرقت گوشی به روش کیفقاپی یا جیببری نیز بر اساس ماده ۶۵۷ از یک تا پنج سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق است.
برای پیشگیری چه باید کرد؟
دیدهنشدن گوشی توسط سارقان و جلبنشدن توجه آنها خودداری از ایستادن در کنار خیابان و انتظارکشیدن برای سوار شدن به خودرو با گوشی تلفن در دست.
گوشی تلفن همراه را در جیب پشت شلوار قرار ندهید.
گاهی دزدان به بهانه تماس ضروری از شما میخواهند گوشی را به آنها بدهید و بعد سوار موتور شده و با گوشی فرار میکنند.
هنگام رانندگی اگر مجبور به استفاده از تلفن همراه هستند، شیشهها را بالا داده و درها را قفل کنید. کمین در ترافیک یا پشت چراغ قرمز یکی از شگردهای دزدان موبایلقاپ است.
در محلهای خلوت و تاریک از هندزفری استفاده کنید.
سعی کنید از نرمافزارهای ردیاب روی گوشی خود استفاده کنید.
هنگام سرقت گوشی چه کنیم؟
با سارق یا سارقان درگیر نشوید، زیرا امکان دارد برای رهایی از چاقو یا قمه استفاده کرده و حتی جان شما را بگیرند.
سریع با پلیس تماس بگیرید.
سیمکارت خود را برای جلوگیری از سوءاستفادههای بعدی بسوزانید.
رمز اپلیکیشنهای بانکی نصبشده روی گوشی را تغییر دهید.
ثبت مشخصات گوشی در سایت همیاب۲۴.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد