کار برای مردم، مثل حاج قاسم

همین قدرت مردم است که توانسته بسیاری از خلأها را کنار بزند. برنامه «مردم‌میدان» با همین رویکرد روی آنتن شبکه افق رفته تا بتواند بخشی از همین تلاش‌های مردمی را به تصویر بکشد. آن‌طور که تهیه‌کننده این سریال توضیح داده‌مردم میدان تلاش کرده سراغ موضوعاتی برود که برای مردم دغدغه بوده و خود مردم تلاش کرده‌اند راه علاجی برای مشکل پیدا کنند. از موضوعاتی مثل صادرات لوازم‌تحریر گرفته تا مسائلی همچون یادواره شهدا یا نذری‌‎های مردمی. نام برنامه مردم‌میدان شباهت به عنوان مرد میدان دارد که همه را یاد شهید سلیمانی می‌اندازد. تهیه‌کننده این برنامه عنوان می‌کند که دقیقا به همین دلیل اسم برنامه را مردم‌میدان انتخاب کرده است. ازجمله عوامل برنامه می‌توان به صادق شهربانوی کارگردان، امین حسام سردبیر و مهدی آقاموسی مجری اشاره کرد. به همین بهانه با سیداحمد موسویان، تهیه‌کننده برنامه «مردم‌میدان» گفت‌وگو کردیم.

سیداحمد موسویان، تهیه‌کننده برنامه مردم‌میدان است که روزهای چهارشنبه از شبکه افق روی آنتن می‌رود. او درخصوص رویکرد کلی برنامه مردم‌میدان به جام‌جم می‌گوید: این برنامه ترکیبی است و فعالیت‌های مردم‌نهاد را نشان می‌دهد. از حوزه‌های کارآفرینی و راه‌اندازی کسب‌وکار گرفته تا مسائل فرهنگی مثل یادواره شهدا و پخش نذرهای مختلف. بیشتر روی مسأله کنش‌های اجتماعی فعالیت می‌کنیم. روال برنامه به این صورت است که کارشناسان بحث‌های روز را مطرح می‌کنند که برخی فعالیت‌ها در کشورهای دیگر به چه صورت است و بخشی هم مربوط به مصاحبه با آن فردی است که به نوعی نمونه موفق انجام یک فعالیت بوده است.

تلاش برای نشان‌دادن کنش اجتماعی

وی درخصوص هدف خود برای ساخت این برنامه عنوان می‌کند: پیام اصلی ما این بود که هر فردی در هر کجا که باشد، می‌تواند یک کنش اجتماعی را شکل دهد. مهم نیست در کدام شهر و منطقه هستید، مهم انجام آن ایده اولیه است که بسیاری از مردم را هم می‌تواند پای کار بکشد. یکی از بخش‌های برنامه، گفت‌وگو با کارشناس، بخش دیگر مستند پرتره است که سوژه را در محل نشان داده و با بیان پیشینه آنها، فعالیت‌شان در آنجا را روایت می‌کنیم. بخش دیگر، مطالعه تطبیقی بین فعالیت‌های خارج و داخل ایران است که مقایسه رو به جلویی انجام می‌شود. بخش دیگر هم، بازسازی به‌صورت جلوه‌های ویژه است که برای مخاطبان و مردم ذهنیت ایجاد کند. به‌خصوص در اعداد و ارقام مثل صادرات لوازم‌خانگی، با جلوه‌های ویژه آن را با پتروشیمی مقایسه کرده‌ایم. تلاش کردیم ریتم برنامه بالا باشد تا مخاطب حین تماشای آن، حوصله‌اش کم نشود.

چرا «مردم‌میدان»؟

اما تا نام مردم‌میدان مطرح می‌شود، همه یاد عنوان مرد میدان می‌افتند. دلیل انتخاب این اسم هم عامدانه و با تداعی عنوان مرد میدان بوده است. موسویان درخصوص دلیل انتخاب عنوان مردم‌میدان عنوان می‌کند: می‌خواستیم با انتخاب این اسم بگوییم که ما ادامه‌دهنده راه حاج‌قاسم هستیم. این شهید بزرگوار هم به تنهایی توانسته بود آن همه اتفاق را رقم بزند و درنهایت تشکیلات‌شان را منسجم کردند. ما می‌خواستیم بگوییم خود مردم هم می‌توانند از او الگو بگیرند. کما این‌که تا الان هم همین بوده است. حتی مثال بسیاری از این افراد کنشگر هم همین است که کاری مثل حاج‌قاسم انجام دهند. در حقیقت به نوعی ارائه الگو کردیم. مثلا آنهایی که یادواره شهدا برگزار می‌کنند، نام حاج‌قاسم را می‌آورند. همه یک خط‌شکن در حوزه خود داشته‌اند که به‌عنوان الگو از آن یاد گرفته‌اند. نکته مهم اینجاست که سوژه پرداختن به آن در مردم‌میدان بسیار است اما پرسش اینجاست که ملاک انتخاب افراد و گروه‌ها برای حضور در این برنامه چیست؟ موسویان درباره ملاک انتخاب موضوعات تصریح می‌کند: فعالیت‌های به‌روز افراد و خروجی کارهای‌شان، ملاکی برای ما بود تا انتخاب درستی داشته باشیم. تلاش کردیم موضوعاتی را انتخاب کنیم که دغدغه خود مردم بوده است. بسیاری از این افراد دغدغه مردم محل یا شهرشان را پیگیری کرده‌اند. درحقیقت یک بیان مسأله اتفاق افتاده و آنها دنبال حل مسأله رفته بودند. این برنامه در فصل اول ۲۶ قسمت و در فصل دوم هم ۲۶ قسمت تهیه و تولید شده است. الان در حال پیش‌تولید فصل دوم هستیم و فصل اول روی آنتن است. تصویربرداری فصل اول از آذر تا دی طول کشید. برنامه، هفتگی است و هر چهارشنبه روی آنتن می‌رود.

اهمیت به مسأله مردمی بودن

موسویان به موضوعات خاصی اشاره می‌کند که در برنامه پیگیری و دنبال شده است. او از پرداختن به مردم به‌عنوان سوژه محوری این برنامه می‌گوید: جنس موضوعات در برنامه مردم‌میدان بسیار خاص است. آن‌طور که ما دیدیم، مردم خودشان به‌صورت خودجوش وارد میدان شده و تلاش می‌کنند اتفاقی را در حوزه‌های مختلف رقم بزنند. یعنی تلاش می‌کنند چه کار از سوی خودشان چه از سوی دولت مطرح شده باشد، خودشان کار را جلو ببرند. بیشترین چیزی که برای‌مان مهم است، همین مردمی‌بودن مسأله و پیش‌بردن آن است. شاید در برخی مواقع، کمک یا حمایتی از سوی دولت یا نهاد خاصی اتفاق افتاده باشد اما اصل ماجرا این بوده که کار را خودشان جلو برده‌اند.

اما دکور این برنامه هم در نوع خود خاص است. به‌طورکلی دکور برنامه‌های ترکیبی، اهمیت دوچندان دارد چراکه می‌تواند مخاطب را از خود دور کند یا به‌راحتی او را پای آنتن تلویزیون نگاه‌دارد. دکور برنامه مردم‌میدان هم همین شکل است. فضایی شبیه خانه که برای مخاطب حس‌وحال آشنایی را روایت می‌کند. موسویان در خصوص این دکور و ایده‌ای که برای آن داشته، به مسأله اهمیت مردم در این برنامه اشاره کرده و می‌گوید: تلاش‌مان این بود که حس یک دفتر مردمی را تداعی کنیم. چون اهمیت اصلی برنامه ما هم برای مردم است و محوریت موضوعات‌مان تلاش مردم است.

برنامه‌های مردم‌محور

برنامه‌های ترکیبی بسیاری تاکنون از رسانه‌ملی پخش شده است اما شاید اندک برنامه‌هایی با رویکرد مردمی و به بهانه پرداختن به خود مردم روی آنتن رفته باشد. مردم‌میدان یکی از همین برنامه‌هاست که توانسته با پرداختن به موضوعات روز، فعالیت‌های خود مردم را روایت کند. پیش از این برنامه‌هایی مثل «فرمول‌یک» هم با همین دست‌فرمان پخش و تلاش شده بود تا از مسائلی صحبت شود که مرتبط با خود مردم است. در یک بخش هم قهرمان ملی با رای خود مردم انتخاب می‌شد. حالا به نظر می‌رسد که برنامه مردم‌میدان هم با همین رویکرد جلو رفته است. به‌طورکلی برنامه‌های ترکیبی بهترین گزینه برای پرداختن به موضوعاتی است که می‌تواند از جوانب مختلف مورد بررسی قرار گیرد. این‌طور که به نظر می‌رسد این برنامه توانسته با دکور متفاوتی که دارد، مخاطبانی از هر قشر را به خود جذب کند. مردم‌میدان هم مثل برنامه‌‎های دیگر، تلاش خود را بر این گذاشته تا گوشه‌ای از آن چیزی را نشان دهد که مردم توانسته‌اند به مدد تلاش خود در حوزه‌های مختلف رقم بزنند.

روزنامه جام جم