کاربران از پیام‌رسان‌ها چه می‌خواهند؟

تعداد قابل توجه کاربران در پلتفرم‌های داخلی به عنوان مثال تعداد ۳۵ میلیونی حاضر در روبیکا، اما لزوم رسیدن به استاندارد‌های لازم این پلتفرم‌ها را افزایش می‌دهد. لزومی که حتی به گفته رئیس مجلس شورای اسلامی باید انتخابی باشد و نه اجباری. اما اولویت مهم کاربران برای کوچ به پیام‌رسان‌های داخلی چیست؟ پاسخ به این پرسش شاید بتواند راهگشای عملی درستی در رسیدن به استاندارد‌های لازم در این پلتفرم‌ها باشد.

می‌توان به راهکار‌هایی برای افزایش ظرفیت پیام‌رسان‌ها اشاره کرد. به عنوان مثال آن طور که کارشناسان این حوزه گفته‌اند در حال حاضر، تکثر در تعداد این پلتفرم‌ها بیشتر آسیب‌زاست تا کمک‌کننده. آن‌ها معتقدند همین شکسته‌شدن کمیتی پلتفرم‌ها سبب می‌شود آن‌ها مزیت رقابتی خود را در مقابل پلتفرم‌های خارجی از دست بدهند. به طور مثال در گذشته همه در پیام‌رسان تلگرام یا واتس‌اپ بودند، اما اکنون تعدادی از کاربران به طور مثال در پیام‌رسان بله یا ایتا هستند و این سبب می‌شود توان رقابتی خود را از دست بدهند.

شاید مهم‌ترین مساله‌ای که پلتفرم‌های داخلی در حال حاضر دارند، شفاف‌نبودن مقررات و نحوه نظارت‌هاست که این موضوع سبب می‌شود مزیت خود را نسبت به رقبای خارجی از دست بدهند.

نکته مهم دیگر در اقبال کاربران به این پلتفرم‌ها به محتوا بازمی‌گردد. موضوعی که هر رسانه‌ای با آن رو‌به‌روست. مساله کاربر برای ورود به این پلتفرم‌ها محدودیت محتواست، در واقع کاربر به دنبال محتوایی است که بتواند حصار رسانه‌ای را بشکند و از این طریق بتواند دسترسی متنوع‌تری به اخبار سیاسی، اجتماعی و... داشته باشد. پلتفرم‌های داخلی تا زمانی که نتوانند نیاز کاربر به محتوای مناسب و متنوع را برطرف کنند، حتی وجود معافیت و ارائه تسهیلات هم در اقبال به آن‌ها چندان موثر نخواهد بود و حتی آن طور که کارشناسان این حوزه معتقدند این تسهیلات مالی ممکن است سبب انحراف پلتفرم‌ها در تولید یا دسترسی به محتوا هم شود.

از سوی دیگر در نظرگرفتن ارزش افزوده هم تأثیر اندکی در ورود کاربران به پلتفرم‌های داخلی دارد. به طور مثال برخی پیام‌رسان‌ها اکنون این اقدام را انجام می‌دهد، اما در عمل نتوانستند مزیتی ایجاد کنند. این اقدام مثل این است که به یک خودرو که نمی‌تواند حرکت کند، آپشن‌های گوناگون اضافه شود، یعنی فرد ماشینی را خریده تا از آن استفاده کند، اما حرکت نمی‌کند؛ در زمینه پلتفرم‌های داخلی هم ممکن است شرایط به همین صورت باشد، آپشنی باشد، اما به اصطلاح راه نرود.

البته نگرانی دیگر کاربران که عموما مورد هجمه‌های رسانه‌ای معاند هم قرار می‌گیرد، مربوط به امنیت کاربران است. به طوری که صیانت از حقوق کاربران و اطمینان به امن‌بودن اطلاعات در استفاده و اقبال از پیام‌رسان‌های داخلی اولویت اول و دوم کاربران است. این امر هم مهم است، زیرا کاربران محتوای مهم و خاصی ندارند که نگران امنیت آن باشند، در واقع کاربران مصرف‌کننده هستند؛ به طور مثال جمعیت ۸۰،۷۰ درصدی از مصرف‌کننده محتوا داریم که اصلا محتوایی تولید نمی‌کنند که نگران امنیت آن باشند.

اکثر کشور‌های دنیا در این مسیر حرکت کرده‌اند، ولی هر کشوری با توجه به شبکه سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خود باید اقدامی انجام دهد. تعدادی از کشور‌ها مانند روسیه و چین در این زمینه خیلی موفق بودند، اما کشور‌هایی هم هستند شکست خورده‌اند و الزاما تجربه سایر کشور‌ها در این زمینه جواب نمی‌دهد.

روزنامه جام جم