راهکارهایی برای بازگشت به مدرسه

حالا اما مدارس باز‌شده و دانش‎آموزان برخلاف دو سال گذشته در مدرسه حاضر می‎شوند. در مدت گذشته اما اتفاقات عجیب‏و‌غریب زیادی با برگزاری کلاس‎ها به‌صورت مجازی در کشور افتاده و بعد از دوری طولانی حالا دانش‎آموزان باید در مدارس حاضر شوند.

آنها اما دیگر دانش‌آموزان دو سال قبل نیستند و بعضی از آنها دیگر تمایل و اشتیاقی به درس خواندن ندارند، بسیاری به دلیل استفاده بیش از اندازه از مواد ضدعفونی‌کننده و شست‌وشوی مداوم دست‌ها وسواس رفتاری پیدا کرده‎اند، برخی دیگر از دانش‌آموزان از ترس ابتلا به کرونا حاضر به حضور در مدارس نیستند؛ بعضی دیگر گوشه‎گیر شده‌اند و تمایلی به برقراری ارتباط با هم‎کلاسی‌شان ندارند و تعداد زیادی از دانش‌آموزان هم با افت شدید تحصیلی دست‎‌وپنجه نرم می‎کنند.

این‏ها مهم‏ترین مشکلاتی است که والدین با آنها روبه‏رو هستند. این مشکلات اما با راهکارهای علیرضا تبریزی روان‌شناس کودک، مهری موسوی روان‎درمانگر و وحید جمالی مشاور‌تحصیلی، قابل‌حل است. آ‎نها راهکارهای جامعی برای رفع این مشکلات دارند.

ترس ابتلا به کرونا در مدرسه

احتمالا دانش‎آموز شما به دلیل ترس ابتلا به بیماری کرونا حاضر نیست به مدرسه برود. او احتمالا حاضر است در خانه بماند و ترک‌تحصیل کند اما پشت نیمکت مدرسه ننشیند. مخصوصا اینکه پروتکل‏های بهداشتی در بسیاری از مدارس رعایت نمی‎شود. بسیاری از دانش‌آموزان به رعایت فاصله‏گذاری اجتماعی بی‎توجه‎اند.

با این شرایط عجیب نیست که دانش‎آموز شما حاضر به حضور در مدرسه نشود. احتمالا او از ویروس میکروسکوپی کرونا یک غول تاجدار خشن ساخته است. بخشی از ترس او برای بیماری منطقی است اما ترس بیش‌ازاندازه او می‎تواند او را از درس و مشق بیندازد.

راهکار: برای فرزندتان تصویرسازی کنید. به او توضیح دهید که با وجود شیوع ویروس کرونا در کشور اما زندگی در جریان است. شما هم در محل کارتان حاضر می‏ شوید و محل کارتان را برای او تصویرسازی کنید حتی اگر به او کمک می‎کند فرزند خود را به محل کارتان ببرید تا ببیند چطور کار می‎کنید. با او به خرید بروید و به او نشان دهید که با وجود شیوع ویروس کرونا با دیگران معاشرت کند، به خرید برود، در مدرسه حاضر شود و زندگی کند. اگر شرایط سنی فرزند شما برای تزریق واکسن مناسب است او را تشویق کنید واکسن بزند. با تزریق واکسن می‎توانید به فرزندتان توضیح دهید که با این کار درصد ابتلای وی به بیماری کرونا کمتر می‌شود. هرچند که لازم است به او آموزش دهید تا پروتکل‎های بهداشتی را رعایت کند، ماسک بزند و قبل از خوردن موادغذایی در مدرسه دست‌هایش را بشوید.

افت تحصیلی

سواد دانش‌ آموزان به قول معروف نم کشیده است، این را نه ما که کارشناسان حوزه آموزشی می‌گویند. آنها معتقدند که آموزش آنلاین باعث شد که بسیاری از دانش‎آموزان در زمان برگزاری آزمون‌ها از دوستان یا کتاب‎ها استفاده کنند؛ بنابراین اگر فکر می‎کنید که نمرات بالای فرزند دانش‌آموزتان در دو سال گذشته می‎تواند گواهی بر یادگیری او باشد شاید در اشتباه باشد. با برگزاری آزمون‎ها به صورت حضوری متوجه خواهید شد که میزان آموزش دانش‎آموزتان در چه مرحله ای است و در دو سال گذشته چقدر افت کرده است؟

راهکار: شوکه نشوید. مشکل افت‌تحصیلی تنها مشکل فرزند شما نیست. بیشتر همکلاسی‎های او با این مشکل دست‎وپنجه نرم می‎کنند. بهتر است که از همین حالا دست به کار شوید و مشکلات درسی فرزندتان را رفع کنید. حالا به فکر باشید و برای امتحانات خرداد دانش‎آموز خانه را آماده کنید. اگر شرایط آن را دارید از معلم خصوصی استفاده کنید و اگر شرایط کمک از معلم خصوصی را ندارید‌ از کتب کمک‎درسی یا نرم‏افزارهای آموزشی که این روزها در بازار درسی فراوان است، استفاده کنید. استفاده از دانش دوستان و آشنایان، خاله، عمه، دایی و دوست هم می‎تواند گزینه مناسبی باشد. اگر برادرتان ریاضی‏اش خوب است از او بخواهید از همین حالا معلم خصوصی فرزندتان شود. اگر خودتان می‎توانید در زبان‏ انگلیسی به او کمک کنید حالا دست به کار شوید و آموزش زبان انگلیسی را شروع کنید. این راهکار کوتاه‏مدت چاره‌ای برای گذراندن موفق امتحانات خردادماه است. اگر می‎خواهید این مشکل را ریشه‎ای حل کنید بهتر است ‌‌در تابستان هم زمانی را برای آموزش به فرزندان‌تان درنظر بگیرد تا مشکل افت‌تحصیلی او را ریشه‎ای حل کنید.

گوشه‎گیری

عجیب نیست که دانش‎آموز شما در مدرسه با کسی دوست نشود و گوشه گیر باشد. اگر تازه کلاس اولی است فرصت یادگیری مهارت برقراری ارتباط با دوستانش را در دو سال گذشته پیدا نکرده است. اگر هم دانش‎آموزتان در مقاطع بالاتری درس می‎خواند احتمالا باید مهارت‎های برقراری ارتباط را یاد بگیرد. گوشه ‏گیری بعد از دو سال دوری از مدرسه عجیب نیست.

راهکار: اگر فرزندتان اولین سالی است که در مدرسه حاضر می‎شود محیط مدرسه را برای او شبیه‏سازی کنید. به فرزندتان بگویید که محیط مدرسه متشکل از دانش‎آموزان و اولیای مدرسه‎اند و کسانی که هر زمانی نیاز به کمک داشته باشد می‎تواند از آنها کمک بگیرد. به دانش‎آموزتان یاد دهید که اگر می‎خواهد با کسی دوست شود چطور سلام‌وعلیک کند، خودش را معرفی کرده و درخواستش را مطرح کند. بهتر است که چندبار با او تمرین کنید. لزوم داشتن یک دوست را برای فرزندتان تشریح کنید و برای فرزندتان توضیح دهید که اگر می‎خواهد در مدرسه به‌راحتی درس بخواند با دیگران در ارتباط باشد. شما هم می‎توانید به او کمک کنید و می‏توانید بهترین دوست را برایش انتخاب کنید و برای برقراری بیشتر کمک کنید تا فرزندتان بیرون از محیط مدرسه در خانه یا پارک دوستش را ببیند. از والدین دوست او می‎توانید کمک بگیرید تا روابط دوستی آنها عمیق‏تر شود.

وسواس رفتاری

اگر دانش‎آموز شما دست‌هایش را بیش‌ازاندازه می‎‏شوید یا اگر هر روز بیش از اندازه از مایع ضدعفونی کننده استفاده می‎کند باید بدانید که فرزند شما وسواس تمیزی گرفته و همین رفتار می‎تواند اختلالاتی برای حضور در مدرسه برای او ایجاد کند. او در طول کلاس باید بارها از معلمش اجازه بگیرد تا دست‌هایش را بشوید یا به صورت نگران‌کننده‎ای از مایع ضدعفونی‌کننده خود استفاده کند. این کار می‌تواند حتی در درس خواندن او یا برقراری ارتباط با دوستانش تاثیرگذار باشد.

راهکار: شرایط فرزند شما حاد است اما نگران نباشید. قبل از انجام هر کاری باید بدانید که کودکتان زودتر از بزرگسالان رفتارهای وسواس‎گونه خود را ترک می‎کند. بهتر است که به او تکنیک کاهش اضطراب با روش تنفس را آموزش دهید. به این صورت که هر زمانی که دست‎هایش را می‎شوید به فرزندتان آموزش دهید که نفس عمیق بکشد و بعد بازدم عمیقی داشته باشد. تنظیم ریتم تنفسی می‏تواند به دانش‏آموز شما کمک کند تا آرامش پیدا کند و کم‎کم رفتار وسواس‎گونه را ترک کند. روش دیگر پرت‌کردن حواس فرزندتان است. هر زمانی که می‎خواهد از مایع ضدعفونی‎کننده استفاده کند یا دست‎هایش را بشوید با او صحبت کنید. یکی از دلایل شستن بیش‌ از اندازه دانش‎آموز شما استرس است. بهتر است استرس او را با انجام بازی‎هایی که استرس را کاهش می‎دهند، مانند ترکاندن نایلون‎های حباب‎دار، خمیربازی یا توپ‌های ضداسترس کم کنید. اگر کودک شما با این روش‎های بهبود پیدا نکرد بهتر است از مشاور کمک بگیرید.

تنبلی از حضور در مدرسه

اگر فرزندتان تا پیش از این مشتاق حضور در مدرسه و عاشق درس خواندن بود اما بعد از حضور در کلاس‎های آنلاین بی‎انگیزه شد و دیگر تمایلی به درس خواندن نداشت باید بدانید که به قول معروف پشت فرزندنتان باد خورده و احتمالا دیگر شور و شوقش به یادگیری ندارد؛ چراکه تمام تصوراتش از حضور در مدرسه و یادگیری با برگزاری کلاس‎های درس برهم خورده است. به همین دلیل است که درس نمی‎خواند، تنبلی می‎کند و حتی از حضور در مدرسه هم متنفر است.

راهکار: درست است که معلم فرزندتان او را به درس خواندن مجاب کند و انگیزه‌اش را برای درس‎ خواندن افزایش دهد اما شما هم می‎توانید برای افزایش انگیزه به فرزندتان کمک کنید. قبل از هر چیزی از معلم فرزندتان کمک بگیرید و از او بخواهید که برای بالابردن انگیزه درس‌خواندن در کلاس درس به فرزندتان توجه بیشتری داشته باشد. شما هم می‎توانید در خانه از روش تنبیه و تشویق برای بالابردن انگیزه در او استفاده کنید. تنبیه به این معنا نیست که فرزندتان را کتک بزنید یا او را تحقیر کنید. دانش‌آموز را از علایق‌اش محروم کنید مثلا اگر دوست دارد برنامه تلویزیونی را ببیند به او اجازه ندهید و قانون بگذارید تا زمانی که درسش را نخوانده، اجازه تماشای تلویزیون را ندارد. اگر در درس‎هایش موفق بود و به‌خوبی توانست سوالات درسی را که شما از او می‌پرسید جواب بدهد تشویقش کنید و اجازه دهید بازی‌ای را که دوست دارد انجام دهد. او را به سینما ببرید یا برایش غذایی که دوست دارد درست کنید. شما می‎توانید اردوی درسی برایش برگزار کنید. فرزندتان و چند نفر از همکلاسی‏هایش را به اردو ببرید و اجازه دهید در محیط پارک، کوه یا در حاشیه رودخانه درس بخوانند. با این کار هم اشتیاق یادگیری را در فرزندتان زنده می‎کنید و هم برای او و دوستانش زمان تفریحی مناسبی مهیا می‎کنید.

لیلا شوقی - جامعه / روزنامه جام جم