سفر ممنوعه به هتل‌ های فعال!

در این میان تنها برخی مشاغل ضروری که در فهرست مشاغل درجه یک قرار گرفته‌اند، از تعطیلی و قرنطینه ۱۰ روزه استثنا شده‌اند و نکته جالب این‌که هتل‌ها و مراکز اقامتی هم در این فهرست جای گرفته‌اند. در یک نگاه این‌طور به نظر می‌رسد که باز بودن و فعالیت هتل‌ها در دوره قرنطینه خود به معنای چراغ سبزی برای سفر است؛‌ همان اتفاقی که در نوروز شاهدش بودیم و شیوع دوباره و گسترده کرونا را به دنبال داشت.

حال سوال اصلی این است که تداوم فعالیت هتل‌ها و مراکز اقامتی خود به شیوع هر چه بیشتر کرونا آن هم در چنین شرایطی دامن نمی‌زند؟!

اگرچه در روزهای اولیه شیوع کرونا، یعنی حدود یک‌سال و سه ماه پیش، اختلاف جدی میان مسؤولان وزارت بهداشت و دیگر اعضای ستاد ملی مقابله با کرونا برای قرارگیری نام مراکز اقامتی در فهرست گروه‌های پرخطر وجود داشت، اما در نهایت و برخلاف نظر وزارتخانه گردشگری، با ابلاغ رسمی فرمانداران و استانداران، مراکز اقامتی به‌ویژه هتل‌های سراسر کشور تعطیل و از پذیرش مسافر و گردشگر منع شدند. تعطیلی این مراکز و خسارت سنگینی که به آنها وارد شد شاید مهم‌ترین عاملی بود که مسؤولان را بر آن داشت تا نوروز امسال با مجموعه‌های گردشگری اقامتی راه آمده و از اعلام تعطیلی آنها حذر کنند و تصمیم‌گیری درباره سفر را به عهده مردم بگذارند.

تصمیمی که درنهایت به پذیریش حدود ۳۰ تا ۴۰درصدی هتل‌های شهرهای مسافرخیزی همچون مشهد و شهرهای شمالی و برخی جزایر کشور منجر شد البته تنها هتل‌ها در نوروز امسال به روی مسافران باز نبودند و اقامتگاه‌های بومگردی و خانه‌مسافرها از مراکز اقامتی دیگری بودند که با نظارت و بی‌نظارت پذیرای جمعیت زیاد مسافران نوروزی شدند.

تبعات سفرهای نوروزی (در کنار تجمعات و دورهمی‌ ها و مهمانی‌ها) البته حالا مدتی است خود را نشان داده و نتیجه‌اش آمار رو به رشد کروناست؛ آماری که باعث شد ستاد ملی کرونا یک تعطیلی و محدودیت تردد ۱۰روزه در کل کشور اعلام کند.

این تعطیلی شامل مشاغل دولتی و غیردولتی خواهد بود. جالب این‌که مراکز اقامتی سراسر کشور از این امر مستثنا شده‌اند. به عبارت دقیق‌تر اگر قرار باشد کسی در همین روزهای اوج‌گیری دوباره کرونا به هر دلیل به شهر دیگری سفر کند، می‌تواند برای اسکان امن به یکی از هتل‌های چندستاره یا حتی بی‌ستاره شهر مقصد برود.

هتل‌ ها فعالند اما تنها برای سفرهای کاری

درست است تا امروز بارها و بارها وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی و بالطبع زیرمجموعه‌های آنها به عنوان مقصر اصلی عدم مهار بیماری در پیک سفرها معرفی شده‌اند، اما واقعیت این است که فعالان این عرصه خود جزو اصلی‌ترین متضرران کرونایی به‌شمار می‌روند. تا جایی که به گفته نایب‌رئیس جامعه هتلداران، فعالان این عرصه در ایام کرونایی ضرر ۳۰۰۰میلیارد تومانی را تجربه کرده‌اند.

در این میان هتلداران که در موج اول و دوم بیماری،‌ بخش زیادی از آنها تعطیل شده‌بودند، حالا بعد از این‌که ثابت شده تنها اقامت در این بخش‌هاست که می‌تواند رعایت پروتکل‌ها را تا حد زیادی تضمین کند،‌ شاهد هستیم که با قرارگیری نام مراکز اقامتی در فهرست گروه اول، دولت به‌صراحت خبر عدم تعطیلی آنها را بار دیگر منتشر کرده تا دیگر جای هیچ‌گونه تردیدی برای تداوم فعالیت آنها تا پایان همه‌گیری کرونا وجود نداشته‌باشد.

تداوم فعالیت مراکز اقامتی در همه شهرهای قرمز می‌تواند تا حد زیادی خیال افرادی که همچنان به فکر سفر هستند را راحت کند. مساله‌ای که البته جمشید حمزه‌زاده، رئیس جامعه هتلداران ایران به‌هیچ‌وجه آن را قبول نمی‌کند و می‌گوید: درست است که هتل‌ها در تعطیلی ۱۰روزه شهرهای کشور باز هستند، اما این به آن معنا نیست که همه افرادی که سفر می‌روند، با هدف گردشگری و سیاحت به شهر دیگری رفته‌باشند،‌ چرا که ما مسافران زیادی را به‌عنوان کارشناس داریم که در شرکت‌ها و کارخانه‌ها فعال هستند و برای سفرهای کاری‌شان نیاز به محیط امنی برای اسکان دارند. از طرف دیگر ماموران وزارت بهداشت نیز برای انجام فعالیت‌هایشان به شهرهای مختلف می‌روند و مساله اصلی این است که باید برای افرادی که به‌هر دلیلی به سفر می‌روند، محلی امن فراهم کنیم و هیچ نقطه‌ای بهتر از هتل‌ها نیست.

موضوع مورد تاکید رئیس جامعه هتلداران کشور این است که باز بودن هتل‌ها و مراکز اقامتی به منزله چراغ سبز نشان دادن برای سفرهای عمومی نیست، چرا که با بسته‌بودن همه مراکز دیدنی و تفریحی و تجاری شهرها، طبیعی است که افراد به‌هیچ‌وجه برای سفر تفریحی به شهری نمی‌روند و تمام آنهایی که در این بازه قرنطینه در هتل‌ها اقامت می‌کنند، برای انجام دادن فعالیت‌های کاری‌شان آمده‌اند.

در هر صورت ضرر است

از طرف دیگر وضعیت گردش مالی و سودآوری هتل‌ها همیشه یکی از مسائل مورد بحث فعالان این عرصه بوده و آنها معتقدند با توجه به این‌که صنعت گردشگری در کشور هنوز به درستی شکل نگرفته، هتلداری جزو مشاغل سودآور محسوب نمی‌شود و تاسف‌بار این‌که از شیوع کرونا، چرخش مالی این حوزه حالت وخیم‌تری به خود گرفته‌است. حمزه‌زاده در این باره می‌گوید:‌ ضریب اشغال هتل‌های کشور زیر ۵درصد است، یعنی هتل‌هایی که باز هستند نیز ضرر می‌کنند و اگر هتلدار از لحاظ اقتصادی هتلش را تعطیل کند، حتما به نفعش است، اما برخی از هتلداران از آنجا که نمی‌خواهند چراغ هتل‌هایشان خاموش شده و مشتریان ثابت خود را از دست دهند، اقدام به تعطیلی هتل‌های خود نمی‌کنند.

رئیس جامعه هتلداران کشور با تاکید بر این‌که ضریب اشغال هتل‌ها در کشور حتی در تعطیلات نوروزی هم زیر ۲۵درصد بوده‌است، می‌گوید: برخلاف تصور در این بازه زمانی هتلداران مشهد، بیشتر آسیب را دیده‌اند اما استان‌های شمالی و هتل‌های قشم و کیش به نسبت سایر نقاط کشور وضعیت بهتری‌داشته‌اند.

امن‌ترین اماکن اقامتی

در این میان الزام هتلداران به رعایت پروتکل‌های بهداشتی هم از چشم حمزه‌زاده دور نماند، به گفته او گروه‌های مشترک متشکل از نمایندگان دانشگاه‌های علوم پزشکی استان‌ها، نماینده فرمانداری، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در استان‌ها به‌صورت منظم بر رعایت یا عدم رعایت پروتکل‌ها در هتل‌ها نظارت کرده و می‌کنند؛‌ علاوه بر آن خود هتلداران هم با توجه این‌که وظیفه‌شان رعایت نظافت است، توجیه شده‌اند که باید به این مساله پایبند باشند.

احتیاط درباره اقامتگاه‌های بومگردی

البته این تنها هتل‌ها نیستند که مسافران می‌توانند برای اقامت سراغ‌شان بروند، بلکه توسعه بومگردی‌ها در جای جای ایران باعث شده تا جمعیت قابل‌توجهی از مسافران ترجیح دهند به جای حضور در هتل، در این اقامتگاه‌ها سر کنند تا شرایط سنتی این بومگردها، حال و هوای متفاوتی به سفرشان بدهد. مساله‌ای که البته نگرانی عده‌ای را بابت عدم رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی در این اقامتگاه‌ها به همراه داشته، اما حمزه زاده تاکید می‌کند: اقامتگاه‌های بومگردی هم پروتکل‌ها را رعایت کرده و تحت نظارت هستند و هیچ مشکلی از این بابت در آنها وجود ندارد، مگر اقامتگاه‌هایی که بی‌مجوز فعالیت می‌کنند.

در فهرست درجه‌ یک‌ها

پرهام جانفشان، مدیر اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان تهران به عنوان متولی مجموعه‌های گردشگری اقامتی کشور، برای چرایی تعطیل نبودن هتل‌ها و مراکز اقامتی آب پاکی را روی دست همه می‌ریزد و به ما می‌گوید: مراکز اقامتی جزو مشاغل درجه‌یک تعریف شده‌اند و تحت هیچ شرایطی مشمول تعطیلی نخواهندشد؛ چرا که این مراکز ملزم به رعایت پروتکل‌های بهداشتی شده و بر چگونگی اجرای آن هم نظارت جدی صورت می‌گیرد. البته این به معنای آن نیست همه زیرمجموعه‌های گردشگری چنین شرایطی را دارند، چرا که به گفته این مقام مسؤول بخش‌های پذیرایی که ذیل میراث فرهنگی تعریف می‌شوند، در بازه قرنطینه، تعطیل شده و اجازه فعالیت ندارند.

ضریب اشغال ۳۰درصدی هتل‌های تهران در ایام نوروز هم از دیگر مسائل مطرح شده توسط جانفشان است که به دلیل سفر حدود ۱۰۰هزار نفری مردم به تهران در بازه تعطیلات نوروزی به دست آمده، اما جالب این‌که این مقام مسؤول هم اطلاع دقیقی از میزان حضور مسافران در اقامتگاه‌های بومگردی نداشته و می‌گوید این آمار تنها در اختیار مسؤولان وزارتخانه است.

دفاع این دو مقام مسؤول از لزوم باز بودن مراکز اقامتی در حالی است که نمی‌توان وضعیت اقتصادی و قرارگیری بسیاری از صاحبان هتل‌ها در مرز ورشکستگی را نادیده گرفت، از طرف دیگر این مراکز تنها محل‌هایی هستند که امکان نظارت دقیق بر آنها توسط متولیان ذی‌ربط وجود دارد.

فعالیت غیرقانونی برخی خانه مسافرها

رعایت نشدن پروتکل‌های بهداشتی در خانه مسافرها هم که امروز به عنوان بخشی از مراکز اقامتی کشور تعریف می‌شوند، موضوع دیگری است که جانفشان آن را به صورت غیرمستقیم تایید کرده و درباره‌اش می‌گوید: ما دو دسته خانه مسافر داریم، اول خانه‌هایی که قانونی هستند که قطعا نظارت کامل روی آنها صورت می‌گیرد و مشکلی از بابت رعایت پروتکل‌ها ندارند.

دسته دوم هم خانه‌هایی است که به صورت غیرقانونی به فعالیت می‌پردازند که قطعا با همکاری بخش خصوصی و مراجع انتظامی به دنبال پلمب آنها هستیم؛ چرا که این خانه مسافرها مورد تایید وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نبوده و طبیعتا نظارتی هم بر آنها صورت نمی‌گیرد.

برخورد با خانه‌مسافرهای غیرمجاز در کرمان

برخورد با خانه‌مسافرهای غیرمجاز مساله‌ای است که توسط اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در استان‌های مختلف دنبال می‌شود. این بار معین افضلی، سرپرست معاونت گردشگری کرمان از برخورد با این خانه‌مسافرها خبر می‌دهد و می‌گوید: این استان دارای ۲۷ خانه‌مسافر است که بیشترین آنها در شهرستان‌های بافت، بردسیر و کرمان راه‌اندازی شده‌اند و سال گذشته ۱۰اخطار کتبی و شفاهی به خانه‌مسافرهای متخلف و غیرمجاز داده شده است. به گفته او با توجه به روند صعودی شمار مبتلایان به کرونا، با خانه‌مسافرهایی که به‌صورت پنهانی در شهر و روستاها فعالیت می‌کنند برخورد می‌شود و کارشناسان این اداره‌کل همراه بازرسان اداره امکان نیروی انتظامی از خانه‌مسافرهای استان بازدید می‌کنند.

شناسایی، پلمب و برخورد با مالکان خانه‌های شخصی که اقدام به اسکان مسافر می‌کنند هم موضوعی است که توسط اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان دنبال‌می‌شود.

افضلی با تاکید بر این‌که نظارت مستمر از اقامتگاه‌ها در اولویت قرار دارد، می‌گوید: در حال حاضر مجوزها به منظور سامان‌دهی و نظارت هرچه بیشتر بر خانه‌مسافرها در شهرستان‌ها و همچنین شناسایی و جلوگیری از فعالیت اماکن اقامتی فاقد مجوز صادر می‌شود.

زهرا رمضانی - ایران / روزنامه جام جم