سفرهای پرحاشیه نوروز ۱۴۰۰

ستاد ملی کرونا البته برای این اجازه شرط‌هایی هم گذاشته و گفته مسافران نوروزی همین شهرهای آبی و رزد هم در صورت تغییر رنگ این شهرها در ایام نوروز به نارنجی و قرمز، فقط سه روز فرصت دارند تا از این شهرها خارج شوند و البته مسافران جدید هم حق ورود به شهرهای تغییر رنگ یافته را ندارند. این فعلا ماحصل برنامه سفرهای نوروزی سال جدید است؛ آن‌هم درحالی‌که روی تقویم فقط پنج روز دیگر تا پایان ۱۳۹۹ باقی‌مانده و خیلی‌ها بی‌توجه به این رنگ‌بندی و شرط و شروط‌ها و در سایه سردرگمی دولت و مسؤولان نهادهای مختلفش و درست درزمانی که وزارت میراث فرهنگی مجوز برگزاری تور و رزرو هتل و هواپیما و قطار را داده و وزیر بهداشتش التماس کرده برای نرفتن به سفر، سفرهای زودهنگامشان را شروع کرده‌اند.

اماواگرهای یک آمار صعودی

از ۷۵۸۵ نفر به ۸۰۸۸ نفر؛ این جدیدترین آماری است که وزارت بهداشت کشورمان از میزان ابتلا به بیماری کرونا در فاصله ۲۲ بهمن تا ۲۲ اسفند اعلام کرده است، آماری با بازه زمانی یک‌ماهه که نشان می‌دهد براساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۸۰۸۸ بیمار جدید مبتلابه کووید ۱۹ در کشورمان شناسایی‌شده‌اند و این یعنی یکه‌تازی این روزهای کرونا و سیری صعودی که اگر به سفرهای نوروزی وصل شود، می‌تواند نگران‌کننده باشد.

این همان نگرانی‌ای است که باعث شده حسین ذوالفقاری رئیس کمیته امنیتی، اجتماعی و انتظامی ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا از ممنوعیت سفر به شهرهایی با رنگ و روی قرمز بگوید و برای شهرهای آبی و زردروی نقشه هم شرط بگذارد.

این همان طرح محدودیت هوشمند است که امسال دولت تصمیم به اجرای آن گرفته؛ طرحی که براساس تغییر روند بیماری، رنگ شهرها را هم‌تغییر می‌دهد و درنتیجه محدودیت‌های جدید بر شهرها
اعمال می‌کند.

بااین‌حال این موضع راحت به دست نیامده و از میانه‌های بهمن و آغاز زمزمه‌های بازگشایی سفرهای نوروزی، از اعضای ستاد ملی مقابله با کرونا گرفته تا شخص وزیر بهداشت در مصاحبه‌های مختلف به طرق مختلف از مردم خواستند امسال هم دور سفرهای نوروزی را خط بکشند و حتی فکر سفر را در نوروز ۱۴۰۰ نداشته باشند، حتی اگر مثل سال گذشته ممنوعیتی برای سفر وجود نداشته باشد.

آرزوی رونق دوباره

در این‌سوی ماجرا اما وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی که همیشه متولی سفرهای نوروزی بود و دلش به گردش‌های نوروزی این ایام سال خوش، به‌طور مشخص اعلام کرده محور کارش تصمیمات ستاد ملی کرونا بوده و خواهد بود و هر طور که ستاد تصمیم بگیرد، محور عملکرد این وزارتخانه است. بااین‌حال، همه از دل متولیان این وزارتخانه و آرزوی رونق دوباره صنعت گردشگری خبر دارند. همین است که علی‌اصغر مونسان، عاجزانه از مردم خواهش کرده در این مدت پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند تا در ایام نوروز همه شهرها از حالت قرمز و نارنجی خارج شوند و امکان سفر به همه‌جا مهیا شود.

او به طرح سفرهای نوروزی ۱۴۰۰ که در ستاد ملی کرونا به تصویب رسیده، اشاره‌کرده و می‌گوید: در این طرح ما سه نوع سفر داریم که دو نوع آن مدیریت‌شده در قالب تورهای گردشگری و اقامت در محل‌های مجاز گردشگری است که وزارت بهداشت کمترین دغدغه را در ارتباط با این سفرها دارد، چراکه تحت پروتکل‌های بهداشتی است. اما سفرهای انبوه بدون برنامه، همان چیزی است که موجب نگرانی ماست، چراکه هرکس با ماشین شخصی راهی سفر شود و در هرجایی هم بتواند اقامت داشته باشد ازنظر پروتکل‌های بهداشتی غیرقابل‌کنترل است.

سفرهای نوع یک و دو، سفرهایی است که به گفته آقای وزیر برای گردش چرخ‌های گردشگری اقتصاد و درآمد می‌توانند برگزار شوند و نهایت تلاش‌ها باید برای مدیریت و کنترل نوع سوم سفرها باشد.

ضرورت سفر برای تغییر روحیه

نوروز همیشه برای همه آنهایی که در صنعت گردشگری دستی بر آتش دارند بهترین فرصت بوده در جهت رونق کسب و کار اما این سومین نوروزی است که از راه می‌رسد و گردشگری کشورمان تحت‌تاثیر یک عامل خارجی، با رکود روبه‌روست.

موضوعی که جمشید حمزه‌زاده، رئیس جامعه حرفه‌ای هتلداران ایران درباره‌اش به ما می‌گوید: همیشه مهم‌ترین دوره کسب درآمد اماکن اقامتی ایام نوروز بوده است اما صنعت هتلداری کشورمان ایام سختی را در چند وقت گذشته پشت سر گذاشته است. ما ایام نوروز ۹۸ را در هیاهوی حوادث ناشی از سیل و توفان و لزوم در خانه ماندن مردم و آماده‌باش همکاران هتلدار برای پشتیبانی تصمیمات دولت در زمان حوادث احتمالی از دست دادیم و به این ترتیب صنعت گردشگری در این سال با مجموعه‌ای از بدبیاری‌ها روبه‌رو شده بود. در اسفند امسال هم بزرگ‌ترین ضربه را از کرونا خورد و بازار و درآمد نوروز ۹۹ را هم از دست داد.

رئیس جامعه هتلداران کشورمان به عید سال ۹۹ لقب بی‌رونق‌ترین عید تاریخ را می‌دهد و می‌گوید: در این شرایط حتی کشورهایی با اقتصاد ضعیف هم برای جبران خسارت‌های تاسیسات گردشگری به فکر چاره هستند و با کمک‌های مالی و حتی بلاعوض آنها را حمایت می‌کنند اما اینجا متاسفانه دولت هیچ‌گونه حمایتی از صنعت گردشگری و هتلداری ما نکرد و این صنعت با رکود بی‌سابقه‌ای مواجه شد.

حمزه‌زاده در ادامه بر ضرورت اتخاذ تصمیم درست درباره سفرهای نوروزی تاکید می‌کند و می‌گوید: در این مدت، ما واقعا چشم‌انتظار یک تصمیم‌گیری واقع‌بینانه در ارتباط با سفرهای نوروزی بودیم و بارها هم این موضوع را اعلام کردیم که مشکلات ناشی از کرونا و تاثیر آن بر مردم، جامعه را بیش از هر وقت دیگری نیازمند نشاط، شادابی و افزایش مقاومت روحی کرده است. در نتیجه سفر در صورتی که با پروتکل‌های بهداشتی و مدیریت هوشمند همراه باشد، موثرترین عنصر نشاط‌‌بخش و مقاوم‌ساز آحاد جامعه در برابر صدمات بیماری است.

او از فعالیت هتل‌ها در ایام نوروز ۱۴۰۰ با رعایت کامل پروتکل‌ها و با تضمین سلامت و امنیت مردم خبر می‌دهد و می‌گوید: اقامتگاه‌های غیررسمی مثل چادرهای سفری، منازل متفرقه و اقامتگاهای خانوادگی مثل ویلاها و خانه‌ها و امثالهم که در شمول ارائه‌کنندگان خدمات حرفه‌ای اقامتی نبوده و امکانات و الزامات رعایت پروتکل‌های بهداشتی را نمی‌توانند اجرا کنند، کماکان از نظر ما باید مشمول ممنوعیت اقامت در ایام نوروز باشند.

بحران ترددهای نوروزی جاده‌ای

یک برآورد ساده نشان می‌دهد در صورت اعمال محدودیت سراسری ترددهای جاده‌ای در سفرهای نوروزی ۱۴۰۰ و حتی کاهش محدودیت‌ها، نوروز ۱۴۰۰ می‌تواند به یک بحران بزرگ در شرایط این روزهای کرونایی کشور تبدیل شود.

ما برای این برآورد یک نگاه به پیش‌بینی اخیر مرکز مدیریت راه‌های کشور می‌اندازیم؛ بر این اساس اگر در نوروز ۱۴۰۰ محدودیت‌های تردد سراسری در کشور اعمال شود، با احتساب تردد روزانه یک‌میلیون و ۱۰۰هزار خودرو در جاده‌های کشور، در طول سه هفته سفر نوروزی، تعداد ۲۳میلیون و ۱۰۰هزار تردد خودرویی در کشور ثبت می‌شود که با احتساب سه سرنشین برای هر خودرو برای محاسبه تعداد مسافران جاده‌ای، تعداد ۶۹میلیون و ۳۰۰هزار مسافر نوروزی در جاده‌های ایران تردد خواهند کرد.

براساس همین پیش‌بینی، اگر محدودیت‌های تردد کاهش یابد و پیش‌بینی مرکز مدیریت راه‌های کشور برای تردد روزانه دومیلیون و ۱۰۰هزار خودرو در جاده‌های کشور به واقعیت تبدیل شود، تعداد ۴۴میلیون و ۱۰۰هزار تردد خودرویی در کشور ثبت می‌شود که با احتساب سه سرنشین در هر خودرو که پایه محاسبه مسافران جاده‌ای است، ۱۳۲میلیون و ۳۰۰هزار سفر در طول سه هفته سفر نوروزی در کشور ثبت خواهد شد.

عدد و رقمی عجیب که نشان می‌دهد با وجود همه طرح و برنامه‌ها، نوروز ۱۴۰۰ می‌تواند به فرصتی بزرگ برای جولان افسارگسیخته کرونا در کشورمان تبدیل شود، چراکه دور از انتظار است سفرهای شخصی جاده‌ای در نوروز به صورت کامل متوقف شوند و این یعنی ضرب‌شست دوباره کرونا به همه برنامه‌ریزی‌های مسؤولانه برای کنترل سفرهای نوروزی!

مینا مولایی - ایران / روزنامه جام جم