مردم استان‌های شمالی مطالبه کنند

هم‌اکنون سایت‌های بزرگی از زباله در مناطق مختلف شمال داریم که این سایت‌ها یا در کنار رودخانه‌های منتهی به دریای خزر هستند، یا در دل جنگل‌های هیرکانی؛ یعنی یک بخش‌هایی از جنگل‌ها را تخریب کرده‌ایم، مثل سراوان در بالادست رشت، یا منطقه بالادست شهر رامسر یا بالادست تنکابن و تپه‌های دو هزار و سه هزار یا جنگل مکارود در کلاردشت و همچنین مناطق اطراف رودخانه قائمشهر یا پارک ملی بوجاق در ساحل کیاشهر که همه این مناطق محل انباشت زباله شده است. آسیبی که این زباله‌ها به حیات طبیعت و در نهایت حیات خودمان وارد می‌کند، غیرقابل جبران خواهد بود، زیرا هم کیفیت آب و خاک را نابود می‌کنند، هم وارد محیط‌های تالابی و اراضی کشاورزی می‌شوند و محصولات تولیدی و آبزیان مورد استفاده خودمان را تحت تاثیر قرار داده و باعث افزایش آمار مبتلایان به سرطان می‌شوند و درنهایت هم رویشگاه‌ها و مناطق جنگلی و طبیعت سرسبز ما را نابود می‌کنند.
مثلا همین سایت زباله سراوان شهرستان رشت، (که کوتاهی و کم‌کاری وزارت کشور و محیط‌زیست به عنوان نهادهای ناظر در مورد آن کاملا مشهود است)، بخشی از جنگل‌های هیرکانی بود که 12 هکتار از درختانش را قطع کردند تا این سایت بدمنظر و آلوده و غیربهداشتی را ایجاد و در دل طبیعت رها کنند.
در برخی مناطق نیز تصمیمات و برنامه‌ریزی‌های کارشناسی نشده، علت وقوع این فاجعه بوده، مثلا در دو سه دهه اخیر مدام کلاردشت را به عنوان بهشت ایران معرفی کرده و باعث ورود دلالان به این منطقه شدیم، بدون آن‌که هیچ فکری برای زیرساخت‌هایش بکنیم، درحالی که اگر مسؤولان محلی و شهری آن منطقه، فقط یک درصد از صدها میلیارد پولی که در این سال‌ها، از قِبَلِ صدور مجوز ویلاسازی در کلاردشت دریافت کردند، صرف ساخت کارخانه کمپوست و اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا می‌کردند، هرگز نیازی به پاک تراشی و نابودی بخشی از جنگل‌های هیرکانی شمال به منظور ایجاد سایت انباشت زباله نبود؛ سایت‌هایی که محل تجمع پشه و آفات و حشرات و شیرابه‌های آلوده و مناظر زشت و مشمئزکننده شده است.
ساخت یک کارخانه کمپوست فقط 15 میلیارد تومان و ساخت کارخانه تصفیه شیرابه 25 میلیارد تومان هزینه دربردارد، حال آن‌که مسؤولان شهری کلاردشت طی چند دهه گذشته، هزاران میلیارد تومان از دلال بازی و جنگل‌تراشی و زمین فروشی و ویلاسازی به جیب‌زده و با این همه هر بار بحث نبود اعتبار برای ساخت کارخانه کمپوست را مطرح می‌کنند و چشم شان دنبال بودجه‌های ملی است. رفع این مشکل عزم همگانی می‌خواهد و شاید وقت آن رسیده باشد که مردم استان‌های شمالی به جای هر مطالبه ای، حل مشکل پساب و پسماند و زباله را از مسؤولان محلی و کشوری مطالبه کنند.

محمد درویش

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور