نه به تکراری‌های مجلس

این پیشنهاد با هدف شکسته شدن سدی که در برخی حوزه‌های انتخابیه ایجاد می‌شود و یک فرد به صورت سنتی، هر دوره به عنوان نماینده آن حوزه انتخاب می‌شود، ارائه و تصویب شد.
محمدرضا تابش، نماینده اردکان که برای چند دوره متوالی، نمایندگی این حوزه را بر عهده دارد در موافقت با این پیشنهاد در جلسه علنی دیروز اظهار کرد: این پیشنهاد از سوی تعداد زیادی از نمایندگانی که سابقه سه دوره یا بیش از آن نمایندگی مجلس شورای اسلامی را دارند، ارائه شده است.
وی افزود: این پیشنهاد باعث می‌شود به جوانان در عرصه‌های قانونگذاری و قوه مقننه فرصت داده و راه برای جوانان متخصص و آشنا به علم روز باز شود. تابش یادآور شد: این طرح به ورود نخبگان و جوانان به مجلس شورای اسلامی می‌انجامد.
البته این طرح مخالفانی هم دارد و برخی از این مخالفان، آن را مغایر قانون اساسی می‌دانند، با این توضیح که در قانون اساسی برای ریاست‌جمهوری، سقف دو دوره متوالی تعیین شده اما برای نمایندگی مجلس، سقفی تعیین نشده و مصوبه دیروز مجلس به نوعی تغییر قانون اساسی است.
جواد کولیوند، رئیس کمیسیون شوراها در مخالفت با این پیشنهاد در جلسه علنی دیروز، آن را مغایر قانون اساسی و سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب دانست و گفت: در قانون اساسی، محدودیت زمان تعریف نشده و شورای نگهبان این پیشنهاد را ایراد می‌گیرد. وی افزود: در بند 10 سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب، ارتقا و شایسته‌گزینی را مبنا قرار داده و ممکن است در بین نمایندگان افراد باتجربه و متخصص وجود داشته باشد که با این کار آنها را از حضور در مجلس منع می‌‌کنیم.
احتمال لغو مصوبه
کولیوند همچنین در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به بررسی این مصوبه در جلسه دیروز کمیسیون شوراها گفت: این مصوبه ابهام دارد از آن جهت که معلوم نیست تکلیف کسی که در میاندوره وارد مجلس می‌شود چیست.
باید آن را به عنوان یک دوره یا نیم‌دوره محسوب کنیم یا این‌که وضعیت کسی که در میانه مجلس به عنوان وزیر یا سفیر انتخاب می‌شود و می‌خواهد در دوره بعدی به مجلس برگردد، چه خواهد شد و سوابق او چطور محاسبه می‌شود.
وی اضافه کرد: با توجه به این ابهامات نامه‌ای به رئیس مجلس از طرف کمیسیون خواهیم داد که در صورت قبول کردن رئیس مجلس به وجود ابهام در این مصوبه، پیشنهاد اصلاحی به صحن خواهیم داد که اگر دوسوم نمایندگان به این پیشنهاد رأی دهند این مصوبه لغو خواهد شد و در غیر این صورت باید منتظر نظر شورای نگهبان باشیم.
با وجود چنین نظراتی که معتقدند مصوبه دیروز مجلس، مغایر قانون اساسی است و از سوی شورای نگهبان رد می‌شود اما نفس چنین مصوبه‌ای که از سوی برخی نمایندگان باسابقه مجلس مورد حمایت قرار گرفته است نشان‌دهنده عزم مجلس برای حمایت از جوانگرایی و شکستن حلقه‌های بسته مدیریتی است و از همین نظر، مصوبه دیروز مجلس مورد حمایت بسیاری از چهره‌های سیاسی قرار گرفته است.
البته در مورد مغایرت این مصوبه با قانون اساسی هم باید منتظر شورای نگهبان بود تا اظهارنظر کند. جام‌جم در گفت‌وگو با برخی نمایندگان مجلس و کارشناسان درباره مصوبه دیروز مجلس شورای اسلامی برای ممنوعیت نمایندگی مجلس بیش از سه دوره متوالی، گفت‌وگو کرده است.

مصوبه مجلس، شامل کدام نمایندگان می‌شود؟
طبق مصوبه مجلس، 34 نماینده فعلی نمی‌توانند برای دور بعدی انتخابات، کاندیدا شوند. نکته حائز اهمیت آن است که تعداد زیادی از این افراد، حامی مصوبه دیروز هستند و این نشان‌دهنده عزم نمایندگان در چالاک‌سازی و هموار شدن مسیر ورود جوانان به قوه مقننه است. به گزارش فارس،اسامی این 34 نماینده به این شرح است:
محمد آشوری‌تازیانی، اسفندیار اختیاری، حسین امیری‌خامکانی، عزیز اکبریان، مهرداد بائوج‌لاهوتی،یوناتن بت‌کلیا، علاءالدین بروجردی، مسعود پزشکیان، محمدرضا تابش، کاظم جلالی، شهباز حسن‌پوربیگلری، حسن خسته‌بند، محمد دهقانی‌نقندر، محمدرضا رضایی‌کوچی، علیرضا سلیمی، حسینعلی شهریاری، هادی شوشتری، محمدقسیم عثمانی، محمدحسین فرهنگی،حمیدرضا فولادگر ، سیدامیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، نادر قاضی‌پور، هادی قوامی، حسن کامران‌دستجردی، جبار کوچکی‌نژاد، جواد کریمی‌قدوسی، محمدمهدی مفتح، علیرضا محجوب، علی مطهری
سیامک مره‌صدق، سیدناصر موسوی‌لارگانی، علی لاریجانی، سیدحسین نقوی‌حسینی و عزت‌ا... یوسفیان‌ملا .

گام مثبت

حسینعلی شهریاری نماینده زاهدان
ممنوع شدن کاندیداتوری برای سه دوره متوالی نمایندگی مجلس که بنده نیز مشمول آن می‌شوم، اقدام خوبی است. تأیید نهایی و اجرایی شدن این مصوبه گامی مناسب است، زیرا نمایندگانی که چند دوره در مجلس حضور داشته‌اند هر کاری که می‌توانسته‌اند انجام داده‌اند و دیگر ضرورتی ندارد دوباره در مجلس حضور داشته باشند.
نکته دیگر این است که اساسا باید ساز‌و‌کارهای مجلس اصلاح شود چرا که در حال حاضر مجلس کارایی لازم را ندارد و باید گروه‌های تخصصی مختلف در مجلس حضور داشته باشند در این ارتباط ضرورت حضور نیروهای متخصص و با تجربه احساس می‌شود چرا که هر چقدر کمیسیون‌ها تخصصی باشد نتایج مثبت‌تری نیز به همراه خواهد داشت. آیین‌نامه‌های داخلی مجلس باید اصلاح شود و همچنین نظارت‌های لازم در انتخابات صورت گیرد تا افراد پاکدست و نمایندگانی که سلامت مالی و اخلاقی آنها ثابت شده باشد وارد مجلس شوند.

بستری برای حضور نیروهای جدید
حسینعلی حاجی‌‌دلیگانی
نماینده شاهین‌شهر
براساس مصوبه دیروز مجلس کاندیداتوری افرادی که سه دوره متوالی نماینده مجلس بودند، برای دوره چهارم ممنوع می‌شود. به نظر می‌رسد این مصوبه در مجموع پیشنهاد خوبی است و در صورتی که نهایی شود می‌تواند بستر جدیدی را برای ورود و حضور نیروهای جدید در مجلس باز کند. این پیشنهاد موجب ایجاد فرصت‌هایی برای جوانان در عرصه‌های قانونگذاری می‌شود و به این ترتیب راه برای جوانان متخصص باز می‌شود. البته در عین حال این موضوع دو نکته دارد؛ معمولا در هر دوره‌ای عموما حدود 80درصد نمایندگان خودبه‌خود رای نیاورده و تغییر می‌کنند و نکته دیگر این‌که ممکن است این مصوبه تا نهایی شدن، فاصله داشته باشد؛ چرا که نظر مثبت یا منفی شورای نگهبان نسبت به آن مشخص نبوده و ممکن است مورد تایید شورای نگهبان قرار نگیرد. یکی دیگر از نکات مورد اهمیت این است که اصل استانی شدن مانع ورود نیروهای جدید به خصوص نیروهای خلاق، جوان و توانمندی که پول هنگفتی برای تبلیغات ندارند به مجلس می‌شود. بارها نیز گفته‌ایم استانی شدن انتخابات برخلاف سیاست‌های کلی نظام است، چرا‌که موجب کاهش شناخت، مشارکت و فراموشی نقاط محروم می‌شود.

نوگرایی در صحن علنی مجلس
معصومه آقاپور علیشاهی
نماینده شبستر
نماینده‌ای که سه دوره موفق به کسب کرسی نمایندگی شده است هم پایگاه اجتماعی کسب کرده و هم تمامی ابتکارات و تجربه مدیریتی خود را در معرض ارزیابی مخاطبان قرار داده است. طبعا مصوبه دیروز مجلس مبنی بر ممنوعیت حضور نمایندگان بعد از سه دوره متوالی در انتخابات مجلس این انگیزه را برای جوانان ایجاد می‌کند که در عرصه انتخابات مجلس شرکت کنند و فضا برای نوگرایی در صحن علنی مجلس و تصویب قوانین و بررسی طرح‌ها و لوایح فراهم خواهد شد. البته در عین حال باید گفت برخی نمایندگان در عین حضور چند دوره‌ای در مجلس عملکرد قابل قبولی از خود ارائه کردند. چنین افرادی در حوزه‌های انتخابیه خود از پایگاه اجتماعی قوی برخوردار هستند و طبعا در چنین شرایطی امکان حضور و فعالیت جوانان با انگیزه و با برنامه‌های جدید در آن مناطق فراهم نمی‌شود. از سویی دیگر در برخی حوزه‌های انتخابیه نماینده‌ای که از پایگاه قومی یا طایفگی قوی برخوردار باشد زمینه برای کسب کرسی نمایندگی از سوی او بیشتر مهیاست، بنابراین باید در چنین وضعیتی تنوعی به وجود آید و سهم انتخاب قومی و قبیلگی کمتر شود. به همین خاطر است که تاکید داریم نوگرایی صورت گیرد و احزاب و فعالیت‌های حزبی شکل بگیرد تا فضا برای حضور جوانان فراهم شود. به این نکته هم باید اشاره کرد که اساسا فعالیت نمایندگی طاقت‌فرسا و فرسایشی است و نمایندگانی که این کار طاقت‌فرسا را قبول کردند می‌توانند بعد از سه دوره حضور در مجلس، تجربیات فکری و مدیریتی خود را در عرصه‌ها و حوزه‌های دیگری به‌کار گیرند و دیگر نهادها و سازمان‌ها از توان آنها استفاده کنند.

آسیب‌های احتمالی حضور مداوم
بیژن نوباوه / نماینده پیشین مجلس
با توجه به تجربه‌ای که از نمایندگی مجلس داشتم، آسیب‌هایی را از حضور مداوم نمایندگان در چند دوره متوالی مجلس دیدم و در عین حال نمایندگان موفقی هم بودند که عملکرد خوبی در مجلس داشتند. به نظر من نباید در این زمینه عجولانه رفتار کرد و کسانی که موافق چنین طرحی هستند باید استدلال‌ و دلایل خود را بیان کنند. اساسا نباید در فضایی هیجانی لوایح و طرح‌ها مورد ارزیابی قرار گیرد. چون از قبل هم این تجربه بوده که برخی موضوعات مثل ادغام وزارتخانه‌ها با استدلال‌هایی از سوی نمایندگان به تصویب رسید و بعدها بسیاری از نمایندگان مجلس در پی آن بودند وزارتخانه‌ها را جدا کنند. در مورد مصوبه مجلس برای ممنوعیت نمایندگی بیش از سه دوره هم هنوز ابعاد آن مشخص نیست. طبعا نمی‌توان در چنین شرایطی بدون توجه به موفقیت، ‌کارآمدی، تجربه و تخصص نماینده صرفا به موضوع حضور سه دوره او در مجلس بسنده و برای حضور دوباره او ممنوعیت ایجاد کرد. متاسفانه در مورد مسائلی از این دست مطالعات آسیب‌شناسانه، بررسی سود و هزینه و یا راستی‌آزمایی چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد.