آقای رئیس‌جمهور! بروید لطفاً

انتخابات ریاست‌جمهوری الجزایر قرار است ۱۸ آوریل آینده (۲۹ فروردین) برگزار شود. عبدالعزیز بوتفلیقه ۸2 سال دارد و از سال 1991تاکنون ریاست‌جمهوری این کشور را برعهده دارد. چند روز پیش او تصمیم گرفت برای پنجمین بار خود را نامزد ریاست‌جمهوری کند. بوتفلیقه مدت‌هاست به دلیل بیماری و کهولت سن کمتر در انظار عمومی حاضر می‌شود و هر بار نیز که حاضر شود، روی ویلچر دیده می‌شود. وی از سال 2013 با مشکلات ناشی از یک سکته مغزی دست و پنجه نرم می‌کند. از زمان اعلام تصمیم او برای نامزدی، موجی از خشم و نفرت الجزایر را فراگرفت. اخیرا ۱۸ شخصیت سیاسی معارض الجزایر نیز حمایت خود را از اعتراضات مردمی علیه رئیس‌جمهوری ابراز کرده اند. گزارش‌های پزشکی بیمارستان سوئیس نشان می‌دهد بوتفلیقه کاملا از انجام هرگونه فعالیتی عاجز است و طبق ماده ۱۰۲ قانون اساسی در این مورد باید قانون خلأ ریاست‌جمهوری اجرا شود.
روز گذشته فرمانده ارتش الجزایر از رئیس‌جمهور این کشور خواست بازگشت خود به الجزیره را به تعویق اندازد. در همین رابطه منابع خبری گزارش دادند که هواپیمای مخصوص بوتفلیقه، بدون او از ژنو بازگشته است. دفتر ریاست‌جمهوری الجزایر روز پنجشنبه هفته گذشته اعلام کرده بود بوتفلیقه به مدت ۴۸ ساعت برای انجام چک‌آپ پزشکی به ژنو خواهد رفت. همزمان شهر الجزیره پایتخت و بسیاری دیگر از شهرهای این کشور صحنه تظاهرات و اعتراضات گسترده علیه بوتفلیقه بود .
به سوی کاخ ریاست جمهوری
در جریان تظاهرات روز جمعه، درگیری‌هایی میان تظاهرکنندگان و نیروهای پلیس به‌وجود آمد که طبق گزارش تلویزیون دولتی این کشور به زخمی شدن ۵۶ نیروی پلیس و هفت نفر از تظاهرکنندگان منجر شد. در این تظاهرات که بزرگ‌ترین تظاهرات مخالفان در الجزایر از زمان آغاز اعتراضات در این کشور توصیف شده، ده‌ها هزار معترض در مناطق مختلف این کشور خواستار برکناری بوتفلیقه شدند. بیشتر اعتراضات مسالمت‌آمیز بود، اما در نزدیکی کاخ ریاست جمهوری درگیری‌ها به خشونت کشیده شد. برخی منابع محلی از کشته شدن حداقل یک نفر در جریان این اعتراضات خبر دادند. سایت خبری تی.اس.آی آمار رسمی زخمی‌ها را ۶۳ نفر شامل ۵۶ نیروی پلیس و هفت معترض و بازداشتی‌ها را ۴۵ نفر اعلام کرد. خبرنگاران نیز از جمله زخمی‌های این اعتراضات بودند، آنها با باتوم‌های نیروهای پلیس و سنگ‌هایی که برخی از این نیروها به سمت معترضان برمی‌گرداندند و نیز گلوله‌های گاز اشک‌آور آسیب دیده و دچار مشکلات تنفسی شدند. تلویزیون الجزایر به نقل از بیانیه اداره کل امنیت ملی این کشور، اعلام کرد، پلیس ظهر جمعه ۴۵ نفر را که قصد ورود به هتل الجزایر در خیابان سار داشتند، بازداشت کرد. تلویزیون ملی الجزایر برای اولین بار از زمان آغاز موج اعتراض‌ها تصاویری از تظاهرات پایتخت الجزایر را بدون اشاره به این‌که تظاهرکنندگان خواهان نامزد نشدن بوتفلیقه برای دور پنجم انتخابات ریاست‌جمهوری هستند، پخش کرد.
خواسته‌های معترضان
احمد اویحیی، نخست‌وزیر الجزایر به ملت هشدار داد که به معترضان ملحق نشوند. وی در سخنانی که از تلویزیون رسمی پخش می‌شد،گفت: جنگ خونین سوریه نیز با تظاهراتی از همین دست شروع شد. به گزارش رویترز، اعتراضات از یک هفته پیش شروع شد و روز به روز گسترش می‌یابد. این حجم از اعتراضات تاکنون در الجزایر سابقه نداشته است. معترضان در پی فراخوان شبکه‌های مجازی به خیابان‌ها می‌ریزند و می‌گویند اعتراض‌شان صرفا به نامزدی بوتفلیقه نیست بلکه آنها بعد از 20 سال خواستار تعویض نخبگان حاکم بر این کشور به طور کلی هستند. شبکه بی‌.بی.‌سی در گزارش خود نوشت، اکثر معترضان را جوانان بیکار تشکیل می‌دهد. نیمی از جمعیت الجزایر را جوانان زیر 30 سال تشکیل می‌دهند . کاهش بهای نفت برای کشور الجزایر هم که یکی از تولیدکنندگان این ماده قیمتی است مصیبتی مضاعف شده است. کاهش درآمدهای نفتی درکنار فساد اداری و
فرسوده بودن زیرساخت‌ها، کشور الجزایر را در ورطه‌ای از مشکلات اقتصادی متعدد فروبرده است. الجزایر کشوری با وسعت جغرافیایی زیاد و جمعیت اندک (40 میلیون نفر) است. هرچند دولت بارها وعده اصلاحات اساسی داده اما هرگز این وعده‌ها تحقق پیدا نکرده است. شرایط اقتصادی موجود باعث شده مردم و
به خصوص جوانان چشم به چهره‌های جدیدی داشته باشند تا شاید از پس این مشکلات برآیند. به همین دلیل ناظران می‌گویند بخشی از اعتراضات کنونی علیه بوتفلیقه زیر سر کسانی است که رقیب او در صحنه سیاسی این کشور به شمار می‌روند.
در میان تمام کسانی که تاکنون برای انتخابات ریاست جمهوری نامزد شده‌اند چهره شاخصی یافت نمی‌شود. در این میان فقط از فردی به نام علی غدیری یک ژنرال بازنشسته ارتش سخن گفته می‌شود که مدتی دبیرکل وزارت دفاع بود و 42 سال در ارتش الجزایر خدمت کرد. غدیری پیش از این سخنانی درخصوص دخالت ارتش در سیاست بیان کرده بود که با واکنش شدید مقام‌های وزارت دفاع الجزایر مواجه شد. نشریه لوموند افریک، 9 ژوئن 2017 نوشت ژنرال غدیری و یک مقام سابق دولتی الجزایری با افسران اطلاعاتی آمریکا در سفارت این کشور در پاریس دیدار و در خصوص سناریوهای جانشینی بوتفلیقه گفت‌وگو کردند.
هرچند این خبر تکذیب شد اما مقامات دولتی الجزایر با نشان دادن این گونه خبرها وانمود می‌کنند اعتراضات کنونی ریشه در توطئه کشورهای غربی دارد؛ ادعایی که معترضان به شدت آن را رد می‌کنند .

مردی چسبیده به صندلی

عبدالعزیز بوتفلیقه از سال ۱۹۹۹ تاکنون رئیس‌جمهور الجزایر بوده است . او از چهره‌های شاخص ارتش آزادیبخش میهنی الجزایر و از افراد نزدیک به هواری بومدین در دوران جنگ استقلال بود. با استقلال الجزایر در سال ۱۹۶۲ به وزارت ورزش، جوانان و گردشگری منصوب شد و سال بعد با به قدرت رسیدن احمد بن بلا به وزارت خارجه رسید و یکی از سخنگویان جنبش عدم تعهد شد. سال ۱۹۸۱ او از کمیته مرکزی و شورای سیاسی جبهه آزادیبخش میهنی اخراج و به تبعید خودخواسته رفت. سال ۱۹۸۳ نیز به فساد مالی و اختلاس متهم شد. سرانجام سال ۱۹۸۷ دوباره به الجزایر بازگشت و سال 1999 با حمایت احزاب جبهه آزادیبخش میهنی کاندیدای ریاست‌جمهوری شد. پس از پیروزی توانست جنگ داخلی ده ساله در این کشور را پایان دهد. گفته می‌شود هربار که بوتفلیقه در انتخابات شرکت می‌کند بدون این‌که کارزاری تبلیغاتی داشته باشد بر رقبای خود پیروز می‌شود. تکرار مکرر پیروزی‌های او موجب شده او را به عنوان یک ریاست جمهور مادام‌العمر معرفی کنند .

رحیم محمدی
بین‌الملل