برای دستیابی به چرایی این موضوع با دکتر نصیر عابدینی روانشناس بالینی و دکتر عینا... ولیزاده متخصص تغذیه از مرکز تحقیقات تغذیه دانشگاه علوم پزشکی تبریز به گفتوگو نشستیم.
معلولیت ذهنی نوعی اختلال مغزی یا ترکیبی از دو اختلال مغزی و فیزیکی است که تا آخر عمر ادامه دارد.
معلولان ذهنی به علت مشکل در غذا خوردن و تداخل غذاها با داروهایشان اغلب در معرض کمبودهای تغذیهای قرار دارند و مانند یک فرد سالم نمیتوانند تمام املاح و ویتامینهای مورد نیازشان را دریافت کنند و اغلب با کمبودآهن، روی، مس، سلنیوم، ویتامین D و کلسیم مواجه هستند.
بیاشتهایی، یبوست، کمخونی، کمآبی بدن و پوسیدگی دندانها از جمله مشکلات شایع آنهاست. این بیماران اغلب مبتلا به بیقراری و دچار افزایش نیاز به انرژی بوده و اگر محاسبه کالری مورد نیاز این افراد بهطور صحیح انجام نگیرد به لاغری منجر میشود البته کم تحرکی و افسردگی به سبب افزایش اشتها موجب چاقی آنها میشود.
مراقبان و والدین معلولان ذهنی باید برای کسب اطلاعات تغذیهای و انتخاب غذای مناسب آموزش لازم را ببینند. زیرا برنامهریزی صحیح تغذیهای میتواند تاثیر مثبتی بر سلامت جامعه عقبماندگان ذهنی داشته باشد.
سلامت جنسی عقبماندگان ذهنی
بسیاری از خانوادهها بر این باورند که فردکم توان ذهنی چون از نظر ذهنی دچار کم کاری است پس از جهت احساسات و امیال جنسی نیز باید کمکار باشد.
در حالی که اینگونه نیست و آنها هم مانند افراد نرمال و طبیعی بالغ شده و هورمونهای جنسی در بدنشان ترشح میشود و به لحاظ محرکهای جنسی کاملا طبیعی هستند.
حرفها و شوخیهای محرک جنسی، فیلمهای نامناسب، رفتارهای جنسی والدین و هر کنش و واکنش جنسی در مقابل دید آنها تحریککننده است.
عقبماندگان ذهنی در معرض خطر
عقبماندگان در سه گروه آموزشپذیر، تربیتپذیر و حمایتپذیر قرار میگیرند که عقبماندگان ذهنی حمایتپذیر با بهرههوشی پایینتر از 25 بیشتر از سایر معلولان ذهنی در معرض خطر هستند و چون هیچ نوع تربیت و آموزشی در این افراد تاثیر ندارد باید تا پایان عمر تحت حمایت قرار گیرند .
ظهور عادات نامناسب جنسی
ازجملـه مـشکلات جنـسی کـه ممکن است در دوره بلوغ و نوجـوانی در افـراد کمتـوان ذهنی مشاهده شود نگاه کردن به دسـتگاه تناسـلی خـود یـا دیگـران است که میتواند از عوامل تحریک و انحراف باشد.
فعالیت جنسی اغلب عقبماندگان ذهنی در حد انجام عادات نامناسب جنسی است و چون حجب و حیا در آنان همانند افراد سالم وجود ندارد ممکن است این کار در مکانهای عمومی و در زمانهای نامناسب و به شکل طولانی مدت و بـه دفعات زیاد مشاهده و در برخی اوقات باعث آسیب و صدمه رسیدن بـه این افراد شود که معمولا روان درمانی در اینگونه افراد پاسخ مطلوبی نمیدهد و بیشتر بهصورت چاره جویی تربیتی و دارو درمانی انجام میشود. البته اصلاح تغذیه میتواند تا حدودی در کنترل میل جنسیشان موثر باشد.
آنها هم عاشق میشوند
نوجوانان کمتوان ذهنی تمایلات و علاقه شدیدی بـه جـنس مخالف از خود نشان میدهند و آنها هم عاشق میشوند.
خیالپردازیهای جنسی و در اکثر موارد الگوهایی کـه موجـب برانگیختگی جنسی میشود معمولا در هر دو گروه افراد عادی و عقبمانده ذهنی یکسان است. اما آنان در فهم احساسات زناشویی و روابط جنسی بسته به میزان ناتوانی عقلانی (خفیف، متوسط، شدید و عمیق ) مشکل داشته و به نسبت، برداشت سطحیتر و غریزیتر از این روابط دارند و بهخاطر نداشتن مهارتهای رفتاری،شناختی و عدممهارتهای پردازش و ارزیابی در حل مشکلات مرتبط با روابط عشقی در میمانند و حتی این ناآگاهی در اغلب اوقات موجب میشود که مورد سوءاستفاده جنـسی نیز قرار گیرند که در اغلب اوقات باعث نگرانی والدین میشوند.
ازدواج عقبماندگان ذهنی
ازدواج عقبافتادگان ذهنی با لحاظ یک سری قیود گزینه مناسبی است.
هرچند زندگی دو معلول ذهنی با هم دشواریهای زیادی در پی دارد اما خانوادهها این تکلیف را ندارند که آنها را از حق طبیعیشان محروم کنند.
با حمایت اطرافیان و تدابیر پیشگیرانه از نظر فرزندآوریشان میتوانیم زندگی بهتری را برای این قبیل افراد فراهم کنیم.
فاخره بهبهانی - جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد