بازی آمریکا با سناریوی نخ‌نمای تحریم

این همان سناریویی است که در دو سال گذشته از سوی آمریکا دنبال شده و همزمان با حفظ ظاهر برجام، فشارها و تحریم‌ها از روش‌های دیگری از جمله مباحث موشکی، منطقه‌ای و همچنین حقوق بشر علیه جمهوری اسلامی ایران افزایش یافته است.

براساس این سناریو آمریکا برجام را حفظ کرده اما در عین حال مسائل جدید را در قبال ایران تعریف می‌کند و به نظر می‌رسد این روزها نیز همزمان با طرح گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر احتمال خروج آمریکا از برجام، استفاده از این ابزارها علیه ایران شدت بیشتری گرفته است و در این راستا می‌توان به برخی اظهارات مقامات آمریکایی در ارتباط با افزایش تحریم‌ها که یکی از ابزارهای مورد استفاده آنهاست، اشاره کرد.

به عنوان مثال، رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا نیز چند روز قبل در مصاحبه با شبکه سی‌ان‌ان گفته بود تحریم‌های بیشتری علیه ایران در راه است.

در ادامه، تصویب قطعنامه مجلس نمایندگان آمریکا در حمایت از اعتراضات ایران در سه‌شنبه‌شب را می‌توان از جدیدترین اقدامات آمریکا در این راستا ارزیابی کرد.

مجلس نمایندگان آمریکا روز سه‌شنبه با رای مثبت اعضای خود و در ادامه اقدامات و اظهارات مداخله‌جویانه آمریکا نسبت به اعتراضات ایران، قطعنامه‌ای را در حمایت از اعتراض‌ها به تصویب رساند. براساس این قطعنامه در اظهاراتی مضحک و نخ‌نما اعلام شد که آمریکا در کنار ایرانیانی که خواهان صلح، آزادی و زندگی بهتر هستند، می‌ایستد.

این قطعنامه از دولت آمریکایی می‌خواهد با اعمال تحریم‌های جدید، به آنچه که نقض حقوق بشر از سوی ایران خوانده شده، پاسخ دهد.

پس از تصویب این قطعنامه ضدایرانی، مایک پنس معاون رئیس‌جمهور آمریکا از اقدام مجلس نمایندگان این کشور برای تصویب قطعنامه‌ای مداخله‌جویانه در حمایت از اعتراض‌ها در ایران تشکر و قدردانی کرد. وی در گفت‌وگو با شبکه صدای آمریکا همچنین بر ادامه تحریم‌ها علیه ایران تاکید کرد و گفت: این رئیس‌جمهور و این دولت به طور کامل متعهد به ادامه تحمیل تحریم‌های اقتصادی روی دوش ایران است.

واکنش به قطعنامه مداخله‌جویانه مجلس نمایندگان آمریکا

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان با محکوم کردن قطعنامه مداخله‌جویانه کنگره آمریکا اعلام کرد: این‌گونه قطعنامه‌های تکراری، نمایشی و سیاسی مؤید ماهیت رژیم مداخله گر آمریکاست که طی دهه‌های گذشته، ملت بزرگ ایران بارها شاهد آن بوده است.

بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان افزود: مصوبه مداخله‌جویانه کنگره آمریکا موضوعی مردود، امری کاملا مذموم و غیرقابل پذیرش است. وی با اشاره به رویه نابخردانه، به دور از منطق و خلاف موازین و قوانین بین‌المللی دولت آمریکا برای دخالت در امور داخلی دیگر کشورها، گفت: اقداماتی مانند تصویب این قطعنامه و اظهارات و تحرکات خصمانه دولت آن کشور علیه ملت رشید ایران که از ماهیت زیاده‌خواهی و خوی سلطه‌طلبی حاکمان آمریکا ناشی می‌شود، همواره و همیشه برای مردم خردمند ایران شناخته شده و بی‌شک سیاستی شکست‌خورده است.

تمدید یا عدم تمدید تعلیق تحریم‌ها

با توجه به این‌که ترامپ روز جمعه تصمیم خود را در مورد این‌که آیا تعلیق تحریم‌های هسته‌ای ایران ادامه خواهد داشت یا خیر، اعلام خواهد کرد، ممکن است چنین تلاش‌هایی از سوی مجلس نمایندگان آمریکا تلاشی در جهت همان سناریوی حفظ پوسته برجام و افزایش فشارها و تشدید تحریم‌ها ارزیابی کرد.

در عین حال دیوید گلدشتین سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، اعلام کرد ترامپ قرار است پیش از اعلام تصمیم خود با رکس تیلرسون وزیر خارجه و جیمز متیس وزیر دفاع خود در کاخ سفید دیدار و گفت‌وگو کند.

پیش‌تر نشریه پولیتیکو از واشنگتن گزارش داده بود که ترامپ احتمالا بار دیگر در حالی که پایبندی ایران به برجام را رد می‌کند، تعلیق تحریم‌های ایران را تمدید خواهد کرد.

در همین حال، سخنگوی اتحادیه اروپا با خودداری از هرگونه گمانه‌زنی در مورد تصمیم دونالد ترامپ برای خروج آمریکا از برجام در این هفته تاکید کرد که برجام باید حفظ شود.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم که مرجع نظارت بر اجرای برجام است، بارها در گزارش‌های خود پایبندی کامل ایران به توافق هسته‌ای را تائید کرده است.

در عین حال باید یادآور شد آخرین اقدام آمریکا در سطح بین‌المللی برای مداخله در امور ایران که تلاش برای همراه کردن اعضای شورای امنیت بود با ناکامی مواجه شد و اعضای این شورا تاکید کردند که نباید در امور داخلی ایران دخالت کرد.

سفر برجامی ظریف به مسکو و بروکسل

در آستانه اعلام تصمیم ترامپ درباره برجام، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان در چارچوب رایزنی‌های مستمر وزرای خارجه روسیه و ایران بویژه در خصوص برجام دیروز به مسکو سفر کرد. همچنین وی امروز بنا به دعوت فدریکا موگرینی، هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا به بلژیک می‌رود و در بروکسل به همراه وزرای امور خارجه فرانسه، آلمان و انگلیس آخرین تحولات مربوط به برجام را مورد گفت‌وگو و تبادل‌نظر قرار خواهند داد.

تحریم‌های یکجانبه
پس از ناکامی اقدامات چندجانبه

در همین حال نوذر شفیعی، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با جام‌جم، با بیان این‌که آمریکا روز جمعه بین دو انتخاب قرار دارد تصریح کرد: انتخاب اول نقض برجام است که در این صورت هزینه سنگینی برای آمریکا درپی خواهد داشت، چرا که برجام توافق بین‌المللی است و توسط قطعنامه2231 تائید شده و اگر آمریکا بخواهد آن را نادیده بگیرد نقض تعهد بین‌المللی محسوب می‌شود، زیرا قطعنامه‌ها به عنوان مرجع حقوق بین‌الملل است و این راه برای آمریکا پرهزینه خواهد بود.

وی ادامه داد: انتخاب بعدی آمریکا پایبندی به برجام همراه با اعمال محدودیت‌هاست، به این معنی که همان محدودیت‌های گذشته که قرار بود از طریق نادیده گرفتن برجام برای ایران به وجود بیاورند ادامه داشته باشد؛ همانند محدودیت‌هایی که بر اساس قانون کاتسا و به بهانه برنامه موشکی و نفوذ ایران در منطقه و حقوق بشر علیه ایران اعمال شد.

این استاد دانشگاه گفت: ناآرامی‌های اخیر ایران بهانه‌ای برای آمریکا فراهم کرد و در ابتدا سعی کردند آن را امنیتی قلمداد کنند، اما پس از ناکامی در شورای امنیت دوباره به سمت تحریم‌های یک جانبه که سابقه دار است روی آوردند.

شفیعی با تاکید بر این‌که به هر شکل باید به برجام ادامه داد، افزود: اروپا فعلا می‌تواند ظرفیتی باشد که به بهانه برجام همکاری‌ها را ادامه داد.

وی افزود: تا زمانی که احساس کنیم ماندن در برجام به منفعت کشورمان است باید در آن بمانیم، اما هر جا احساس کردیم هزینه ماندن برجام بیش از سود آن است از آن خارج می‌شویم.