رقابت بر سر طعمه نفتی عربستان

پس از این که دونالد ترامپ، اوایل ماه جاری میلادی رسما از دولت عربستان خواست، عرضه سهام شرکت آرامکو را به بورس نیویورک بسپارد، دولت انگلستان اعلام کرد، درحال برنامه‌ریزی برای ارائه وام 2 میلیارد دلاری به عربستان درمقابل عرضه سهام شرکت نفتی آرامکو در بورس لندن است.

انتشار این خبر، پرده از رقابتی پنهان میان دو شریک تجاری دیرینه یعنی انگلستان و آمریکا برداشت و بار دیگر، معادلات اقتصادی و سیاسی مربوط به هر دو کشور را دستخوش تغییراتی کرد، اما این سوال در میان کارشناسان اقتصادی مطرح شد که چرا ترزا می، نخست وزیر انگلستان در شرایط فعلی اقتصاد این کشور درحال رایزنی با مسئولان بانک مرکزی و بورس لندن برای هموار کردن راه ورود آرامکو به بورس لندن است؟

بلومبرگ در این زمینه نوشته است، نخست‌وزیر بریتانیا از دو ماه پیش درحال برنامه‌ریزی و مهیا کردن عرضه سهام شرکت نفتی آرامکو در بورس لندن بوده است، به صورتی که با مدیرعامل شرکت بورس لندن جلسات متعددی به صورت خصوصی داشته تا بتواند با استفاده از قوانین موجود،‌ این عرضه را با ساده‌ترین شکل ممکن و کمترین موانع اداری انجام دهد. سیاست نخست‌وزیر این است که در صورت ورود سهام آرامکو به بورس لندن به عنوان یکی از تاثیرگذار‌ترین بازارهای مالی دهکده جهانی هیچ مشکلی ایجاد نشده و روند داد و ستد با سراسر جهان بسادگی انجام شود، به این دلیل که برآوردهای اقتصادی از معاملات آتی این سهام بالاست.

اوضاع نابسامان بورس لندن

با توجه به تاثیرپذیری بازارهای مالی از رویدادهای اقتصادی یا سیاسی دیگر نقاط جهان، بورس لندن نیز به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز مالی جهان، هفته گذشته کارش را با تاثیرگرفتن از رویدادهای سیاسی آغاز کرد.

این درحالی است که نزولی شدن پیاپی تابلوی بورس لندن باعث شده، بسیاری از کارشناسان درباره جایگاه آینده این مرکز مالی، کمی با‌احتیاط‌تر اظهار نظر کرده و پیش‌بینی‌هایشان را بخصوص در دوران خروج این کشور از اتحادیه اقتصادی اروپا بگونه‌ای مطرح کنند که مخاطبان درنظر داشته باشند جایگاه بورس لندن همانند گذشته نیست و احتمال این که مشکلاتی در آینده داشته باشد، بسیار بالاست.

از سوی دیگر، افق‌های اقتصادی منطقه به دلیل درگیری‌ اسپانیا و همچنین بدبینی شرکت‌های خارجی نسبت به آینده قوانین اقتصادی بریتانیا پس از خروج این کشور از اتحادیه اروپا، باعث شده تا در شرایط فعلی اگرچه بورس لندن هنوز یکی از مراکز اصلی تجارت بین‌المللی شناخته می‌شود؛ اما تصویر مبهم نقش بسته در ذهن سرمایه‌گذاران و صاحبان شرکت‌های بین‌المللی باعث شده تا دولت با جدیت بیشتر در تلاش باشد که بتواند این تصویر را شفاف و مثبت کند.

مسئولان و تصمیم‌گیرندگان سیاسی و اقتصادی بریتانیا با درنظر گرفتن شرایط موجود و توجه به اهمیت عرضه سهام شرکت‌های خارجی در جان گرفتن دوباره بورس لندن مشغول برنامه‌ریزی هستند که بهترین گزینه سهام شرکت آرامکو است.

الوین تان، استراتژیست بورس در لندن به فرانس 24 گفت: روند کاهشی عرضه اولیه سهام شرکت‌های خارجی در بورس لندن به دلیل ابهام درباره آینده اقتصادی این کشور پس از اجرای برگزیت باعث شده تا مسئولان در تکاپوی دستیابی به ثبات بیشتر باشند و یکی از راهکارها عرضه بورس آرامکو در لندن است.

الوین تان افزود: عرضه اوراق سهام شرکت‌های خارجی امتیازی است برای بورس‌های معتبر بین‌المللی درحالی که طی سه سال گذشته شاهد کاهش این اتفاق در بورس لندن بوده‌ایم. مسئولان بورس و همچنین دولت انگلستان به دنبال این هستند که نظر عربستان را برای عرضه آرامکو جلب کنند.

این استراتژیست در مسائل بورسی معتقد است، وقتی پای سهام آرامکو به بورس لندن باز شود، قطعا دیگر کشورهای متحد عربستان نیز همان مسیر را طی خواهند کرد که برگ برنده‌ای برای اداره‌کنندگان بورس لندن در شرایط فعلی خواهد بود.

تان تصریح کرد: عرضه اولیه سهام آرامکو براساس برآوردهای موجود می‌تواند 14 میلیارد دلار جابه جایی مالی برای بورس لندن و اقتصاد این کشور به ارمغان آورد که این رقم، امتیازی غیرقابل چشم‌پوشی برای دولت است، به صورتی که حتی اگر از امتیازهای اقتصادی آن بگذریم بازهم القای این نکته به دیگر نقاط جهان که هنوز لندن گزینه مناسب انجام معاملات بزرگ اقتصادی است، دستاورد مناسبی محسوب می‌شود.

وی تاکید کرد: وقتی آرامکو در بورس لندن عرضه شود، پیشنهادهای مشابهی از خاورمیانه به سمت لندن سرازیر خواهد شد، به این دلیل که نوسان‌های اقتصادی در منطقه یاد شده عاملی شده برای توسعه روند خصوصی‌سازی در برخی شرکت‌های دولتی بخصوص شرکت‌های بزرگ نفتی که سهام آنها بسیار بزرگ است.

بدهی‌ خارجی عربستان، فرصتی برای بریتانیا

اگر به مساله پیشنهاد دو میلیارد دلار وام انگلستان به عربستان در مقابل دریافت حق امتیاز عرضه اولیه سهام آرامکو در بورس لندن بنگریم، می‌بینیم دلیل اصلی صرفا اقتصادی و حفظ جایگاه لندن به عنوان محلی امن برای سرمایه‌گذاری‌ خارجی بوده است.

یک مقام مسئول در دولت انگلستان که نخواست نامش فاش شود، درباره دلایل پیشنهاد وام دو میلیارد دلاری انگلستان گفته است: دولت انگلستان با درنظر گرفتن آمارهای موجود از افزایش بدهی‌ خارجی دولت عربستان طی دو ساله گذشته چنین سیاستی را دنبال کرده است.

وی تاکید کرد: قطعا عربستان با توجه به بلندپروازی اخیرش در آینده نزدیک بازهم به دریافت وام‌های خارجی نیاز دارد که همین نکته، برگ برنده‌ای برای انگلستان به منظور هدایت عرضه سهام آرامکو در بورس لندن بود که امیدواریم، این پیشنهاد آنقدر جذاب باشد که نظر دولت عربستان را جلب کرده باشد.

این مقام مسئول معتقد است، نباید فراموش کنیم شرایط اقتصادی در حوزه خلیج‌فارس و کشورهای عربی صادر کننده نفت تقریبا مشابه است، بخصوص این که اکنون اختلاف سیاسی میان آنها باعث چالش‌های اقتصادی متعدد شده و بحران قطر یکی از آنهاست. پس این فرصت در اختیار مقام‌های بریتانیا قرار گرفته که از این نقطه ضعف بخوبی استفاده کنند و در شرایطی این پیشنهاد را به عربستان بدهند که مطمئن‌ هستند در آینده دستاوردهای بالاتری خواهند داشت.

اوراق قرضه، دومین امتیاز برای لندن

با نگاهی به شرایط اقتصادی حاکم بر کشورهای عربی تولید‌کننده نفت در حوزه خلیج فارس، کارشناسان تاکید دارند، موفقیت در جلب نظر عربستان برای عرضه اولیه سهام آرامکو در بورس لندن، آزمونی قابل توجه برای لندن در شرایط فعلی است که بتواند از فواید آینده آن بخصوص زمانی که کشورهای عربی یک به یک به دنبال فروش اوراق قرضه برای تامین کسری بودجه هستند، بهره ببرد.

کارشناسان اقتصادی معتقدند، شرایط اقتصادی کشورهای عربی صادر‌کننده نفت، عاملی است برای عرضه گسترده اوراق قرضه دولتی در آینده نزدیک، به صورتی که پس از آرامکو، عرضه دو میلیارد دلاری شرکت دولتی نفت عمان مطرح خواهد بود و پس از آن برخی شرکت‌های اماراتی در فهرست قرار خواهندگرفت.

به همین دلیل، موفقیت در جذب آرامکو این تضمین را برای بورس لندن خواهد داشت که بزودی دیگر کشورهای عربی نیز برای فروش سهامشان پشت در بورس لندن صف خواهند کشید.

عماد عزتی

اقتصاد

منابع: بلومبرگ، بی بی سی، فرانس 24