گوجه‌ پلو، اعیانی شد !

گزارش‌های هفتگی بانک مرکزی از متوسط قیمت خرده‌فروشی اقلام خوراکی هم حکایت از ادامه افزایش قیمت‌ها دارد. آخرین گزارش بانک مرکزی، قیمت گوجه‌فرنگی در آخرین هفته فروردین ماه را حدود 4200 تومان اعلام کرده که نسبت به همین دوره در سال گذشته نیز 27 درصد رشد قیمت دارد. این در حالی است که با ورود به اردیبهشت‌ماه، قیمت گوجه‌فرنگی با جهش ناگهانی، رکوردهای 5000 و 7000 تومانی را هم پشت سر گذاشته است.

از سوی دیگر، برنج ایرانی هم که از سال گذشته رو به گرانی گذاشته بود، این روزها حتی به نرخ‌های بالای 13 هزار تومان هم رسیده است. به عبارتی می‌توان گفت این روزها گوجه‌پلو جزو غذای اعیانی شده که فقط اغنیا می‌توانند مصرف کنند.

به عقیده کارشناسان افزایش قیمت گوجه‌ فرنگی و برخی اقلام جالیزی دیگر به دلیل دیر رسیدن محصول تولیدکنندگان جنوبی ایران با توجه به بارش‌های اخیر بوده و در آینده‌ای نزدیک روند بازار به حالت عادی بازخواهد گشت، اما گروه دیگری از کارشناسان و فعالان صنفی در این زمینه نظری متفاوت داشته و فرآیند افزایش قیمت را به علت کاهش تولید ادامه‌دار می‌دانند.

علت گرانی گوجه

حسین مهاجران، رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی درباره افزایش قیمت گوجه به خبرنگار جام‌جم گفت: تغییر فصل و رسیدن محصولات جدید از مناطق جنوبی ایران به بازار پایتخت دلیل اصلی افزایش قیمت بوده و با در نظر گرفتن برداشت برخی مناطق و رسیدن محصولات تازه به بازار قیمت‌ها شکسته خواهد شد.

مهاجران در ادامه افزود: قیمت عمده‌فروشی گوجه گلخانه‌ای در بازار 5500 تا 6000 تومان و گوجه‌فرنگی بوته نیز از 4500 تا 5000 تومان در میدان مرکزی تهران است که با در نظر گرفتن سود عادلانه خرده‌فروشی یعنی نزدیک به 30 تا 35 درصد باید در میوه‌فروشی‌های سطح شهر فروخته شود و قیمت‌های بالاتر از این ارقام، تخلف است.

این مقام صنفی با اشاره به قیمت منطقی 6500 تومان برای این محصول به جام‌جم گفت: از خریداران می‌خواهیم در صورت مشاهده قیمت‌های غیرمنطقی برای اقلام یادشده مراتب را به اتحادیه اطلاع دهند و مانع تخلف سودجویان باشند و بهانه‌هایی ازجمله دست‌چین بودن یا درجه یک بودن محصول عاملی در افزایش قیمت نیست.

پای سوء مدیریت در میان است

در همین حال سیدرضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران در این زمینه به جام‌جم گفت: نوسان‌های قیمتی در برخی دوره‌ها کاملا طبیعی است، اما نکته اصلی سوء مدیریت در تولید است که می‌تواند به این روند دامن‌زده و باعث افزایش‌های غیرمنطقی باشد.

وی با اشاره به مشکلات ایجاد شده در زمستان گذشته برای کشاورزانی که گوجه‌فرنگی کاشته بودند به خبرنگار ما گفت: اگر بتوانیم سیاستگذاری‌های مناسبی برای صادرات محصولات کشاورزی به بازارهای همسایه داشته باشیم، چنین اتفاق‌هایی تکرار نخواهد شد و تولیدکنندگان زیان نخواهند کرد. درحالی که هرسال می‌بینیم به دلیل نبود مدیریت دقیق و عدم برنامه‌ریزی چنین اتفاقی تکرار شده و مشکلات عمده‌ای برای تولیدکنندگان به ارمغان می‌آورد.

رئیس اتحادیه محلی محصولات کشاورزی ایران تاکید کرد: این رویه نه‌تنها باعث بروز ضایعات گسترده در دوره‌ای می‌شود، بلکه مدیریت بازار را هم با اخلال مواجه کرده و باعث بروز سودجویی برخی افراد با واردات می‌شود که در هر دو حالت سرمایه‌های ملی ایران از بین خواهد رفت.

مردم 15 روز صبر کنند

رئیس اتحادیه باغداران استان تهران هم ضمن اشاره به دلایل گرانی گوجه‌فرنگی در بازار گفت: قیمت این محصول از اواسط اردیبهشت‌ماه ارزان می‌شود.

مجتبی شادلو در گفت‌وگو با مهر درباره دلایل گرانی گوجه‌فرنگی در بازار گفت: بازار نابسامان گوجه‌فرنگی در سال گذشته، یکی از دلایل گرانی این محصول طی روزهای اخیر است؛ سال گذشته گوجه‌فرنگی بیش از اندازه ارزان بود و روی زمین این محصول را از کشاورزان حدودا کیلویی 50 تومان خریداری می‌کردند، در حالی که هزینه برداشت و بسته‌بندی آن کیلویی 500 تومان تمام می‌شد. وی با بیان این که همین مساله باعث شد وزارت جهاد کشاورزی ورود کند و گوجه‌فرنگی را به قیمت کیلویی 300 تومان از کشاورزان خریداری نماید، افزود: با این حال تولیدکنندگان، زیان زیادی کردند.

رئیس اتحادیه باغداران استان تهران اضافه کرد: علاوه بر این بارندگی‌های شدید و سیل‌هایی که در اواخر زمستان سال گذشته و اوایل بهار امسال در نوار جنوبی کشور اتفاق افتاد، به تولید این محصول آسیب زد.

شادلو اظهار امیدواری کرد: با این حال در اردیبهشت‌ماه تولید احیا می‌شود؛ اواسط اردیبهشت‌ماه تولید ما به حالت طبیعی خود برمی‌گردد. بنابراین شاهد بهبود وضعیت بازار این محصول خواهیم بود.

مدیریت چندگانه عامل گرانی

از سوی دیگر قاسمعلی حسنی، عضو اتحادیه بنکداران با اشاره به افزایش قیمت برنج در بازار به خبرنگار ما گفت: افزایش اخیر قیمت برنج در بازار، مبتنی بر چند عامل است که هرکدام به نوعی افزایش قیمت را به بازار تحمیل کرده‌اند که از مدیریت دولتی تا خریدهای عمده را می‌توان از اصلی‌ترین آنها‌ اعلام کرد.

این مقام صنفی تصریح کرد: عامل دیگری که قیمت‌ها را صعودی کرده، افزایش تقاضای خرید برنج برای ماه مبارک رمضان است به صورتی که تقریبا 10 تا 15 درصد نسبت به‌یک ماه قبل شاهد افزایش تقاضا در بازار هستیم و اگر این تقاضا ادامه دار باشد، احتمال افزایش مجدد نیز وجود دارد.

وی با اشاره به قیمت عمده فروشی 14هزار تومانی برای برنج درجه یک در بازار به خبرنگار ما گفت: اصولا قیمت برنج ایرانی به صورت عمده از 7500 تومان تا 14 هزار تومان است که با در نظر گرفتن 12 تا 15 درصد سود خرده‌فروشی، قیمت تعیین می‌شود و اگر قیمت‌ها بیش از این ارقام باشد، منطقی نیست.

عضو اتحادیه بنکداران مواد غذایی درباره قیمت برنج خارجی در بازار نیز افزود: قیمت برنج دولتی در بازار برای مصرف‌کننده 3800 تومان است و بقیه ارقام برنج خارجی تا نزدیک 5000 تومان برچسب قیمت دارند.

افزایش 15 درصدی برنج خارجی

در همین حال مسیح کشاورز، دبیر انجمن واردکنندگان برنج درباره افزایش قیمت در بازار به جام‌جم گفت: عدم تصمیم‌گیری بموقع و همچنین نامتناسب بودن سیاستگذاری‌های وزارت جهاد کشاورزی، عاملی در افزایش قیمت‌ها در بازار شده است به این ترتیب که نه‌تنها بازار داخلی را تحت تاثیر قرار داده بلکه قیمت‌های خرید خارجی را نیز صعودی کرده است.

دبیر انجمن واردکنندگان برنج تاکید کرد: با نزدیک شدن ایام ماه مبارک رمضان احتمال افزایش 15 درصدی قیمت برنج خارجی دور از ذهن نیست و اگر واردکنندگان نتوانند محصولات خود را بموقع در بازار عرضه کنند، قطعا قیمت‌ها صعود بیشتری خواهند داشت.

تا 2 هفته آینده شرایط عادی می‌شود

بهنام پاد، رئیس گروه گوجه‌فرنگی و جالیزی دفتر محصولات علوفه‌ای و جالیزی معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی درباره افزایش قیمت گوجه‌فرنگی به خبرنگار ما گفت: برخی تغییرات اقلیمی باعث شد برای مدتی کوتاه امسال کمبود عرضه گوجه‌فرنگی و افزایش قیمت داشته باشیم که تا دو هفته آینده شرایط عادی خواهد شد.

پاد افزود: اصولا دو دوره زمانی برای گوجه‌فرنگی در بازار داریم که بعضا با افزایش قیمت در بازار مواجه می‌شویم که یکی در بخش کشت پاییزه استان‌های بوشهر، فارس و هرمزگان است و بعدی مربوط به کشت زمستانه جنوب کشور که خوشبختانه در بخش اول امسال به دلیل مساعد بودن هوا نه‌تنها افزایش قیمت نداشتیم، بلکه قیمت‌ها کاهشی هم شد.

این مقام مسئول تاکید کرد: با وجود این‌که گفته می‌شود سطح زیر کشت زمستانه استان‌های جنوبی کاهش یافته، چنین نیست؛ بلکه اندکی افزایش سطوح زیر کشت در استان‌های جنوبی داشتیم، اما برخی شرایط جوی مثل باران و برف باعث شد تا بخشی از محصولات که نیازهای زمستانه و بهاره را تامین می‌کرد، آسیب ببیند و درنهایت کمبود عملکرد باعث کاهش عرضه به بازار بشود.

وی معتقد است؛ نکته دیگری که باعث بروز کاهش عرضه محصول به بازار در این فصل از سال شده مربوط به گرم شدن زودهنگام دما در محدوده‌های تولیدی جنوب کشورمان است؛ به این دلیل که مقدار محصول باقی‌مانده در مزارع زودتر قابل برداشت و زودتر هم به بازار عرضه شد، به همین دلیل محصولی که قرار بود اواخر فروردین به بازار عرضه شود، درواقع ابتدای فروردین فروخته شد و اکنون تا رسیدن محصولات جدید کمبود عرضه ایجاد کرد.

پاد تاکید کرد: تقریبا از ابتدای هفته جاری بخشی از خوزستان محصولاتش را به بازار عرضه کرده است که تا هفته دوم محصول استان فارس هم به میادین عرضه می‌شود، به همین دلیل با توجه به سطوح زیر کشت پیش‌بینی تعادل در قیمت‌ها و کاهشی شدن آن کاملا طبیعی است و نهایتا تا نیمه اردیبهشت قیمت‌ها کاهش خواهد یافت.

عماد عزتی - اقتصاد