به گزارش جام جم آنلاین، آمریکا و غرب پس از آزادسازی حلب با پیشنهادهای جدیدی بهسراغ بشار اسد رفتهاند. آنان به بشار اسد پیشنهاد دادند که حلب و حتی ادلب برای دولت سوریه بماند و بهعوض در رقه و موصل دولتی با تفکرات داعش ایجاد شود. همچنین پیشنهاد تشکیل دولت کُردی در شرق رود فرات هم مطرح شده است.
«اسماعیل حقی پکین» رئیس سابق سازمان اطلاعات نیروهای مسلح ترکیه درباره تحولات سیاسی پس از آزادسازی حلب، حضور نیروهای مسلح ترکیه در شمال سوریه و همکاری مشترک ایران، ترکیه، عراق و سوریه برای مبارزه با تروریسم اظهارات قابلتأملی برای خبرگزاری تسنیم مطرح کرد. پکین اطلاعات قابلتوجهی در مورد دیدارش بهعنوان معاون حزب وطن ترکیه با مقامات دولت بشار اسد بیان کرده بود.
آزادسازی حلب نقطه عطف تحولات سوریه
پکین، آزادسازی حلب توسط دولت سوریه را نقطه عطف تحولات سوریه بیان کرد و با اعتقاد بر اینکه ابتکار عمل برای حل بحران سوریه باید از طریق کشورهای منطقه انجام شود، اظهار داشت: آزادسازی حلب توسط دولت سوریه نقطه عطف تحولات سوریه است، این مسئله هم برای آمریکا و غربیها و هم برای ایران، روسیه و سوریه نقطه عطف محسوب میشود که با رقابت و مجادله زیادی به واقعیت پیوست. آزادسازی حلب در ترکیه بهعنوان قتلعام و شکست مخالفان سوری تحت حمایت ترکیه تبلیغات شد.
آزادسازی حلب ابهت بسیار بزرگی به بشار اسد بخشید و بازگشت حلب به آغوش دولت سوریه قدرت دمشق را در برابر تجزیهطلبان از جمله حزب اتحاد دموکراتیک (پ.ی.د.) نشان داد. بهنظرم پس از آزادسازی حلب قدرت بشار اسد روز به روز افزایش مییابد و این امکان فراهم خواهد شد که ابتکار عمل حل بحران سوریه به دست روسیه بیفتد.
مذاکرات سیاسی راه حل بحران سوریه
رئیس سابق سازمان اطلاعات نیروهای مسلح ترکیه افزود: با اعلام آتشبس سراسری در سوریه، مخالفان بشار اسد بههمراه خانوادههایشان از حلب خارج و در ادلب ساکن شدند و این گمانهزنی شروع شد که ادلب به حلب دیگری تبدیل خواهد شد. بهنظرم ادلب فرصت لازم برای حلب شدن را نخواهد داشت زیرا ترکیه و روسیه در حال همکاری مشترک در سوریه هستند و تصمیم دارند مسئله ادلب را بدون جنگ و خونریزی و از طریق سیاسی حل کنند. اگر راه حل سیاسی در ادلب به واقعیت بپیوندد این مسئله میتواند زمینه برای صلح در تمام سوریه را فراهم کند، بدین ترتیب نیروهای دولت سوریه میتوانند روی آزادسازی رقه و شرق فرات تمرکز کنند و از تجزیه سوریه توسط شبهنظامیان کُرد حزب اتحاد دموکراتیک (پ.ی.د.) جلوگیری کنند.
رئیس سابق سازمان اطلاعات نیروهای مسلح ترکیه در ادامه تصریح کرد: پس از آزادسازی حلب ترکیه به روسیه، ایران و دولت سوریه نزدیک شده است، بهطوری که حتی با همکاری این چهار کشور آتشبس سراسری در سوریه تحقق یافت و زمینه برای برقراری مذاکرات صلح بین بشار اسد و مخالفان در آستانه قزاقستان فراهم شد.
تلاش آمریکا برای شکست آتشبس
رئیس سابق سازمان اطلاعات نیروهای مسلح ترکیه اظهار داشت: واضح است که آمریکا تلاش خواهد کرد تا آتشبس و صلح در سوریه را به شکست بکشاند. سؤالی که مطرح میشود این است که "آمریکا از چهطریقی میتواند به هدف خود برسد؟"، آمریکا تلاش میکند تا جلوی پیشروی نیروهای مسلح ترکیه در الباب را بگیرد. آمریکا از شبهنظامیان اتحاد حزب دموکراتیک (پ.ی.د.) حمایت کاملی انجام میدهد.
آمریکا و ائتلاف ضدداعش مدت زیادی است که عملیاتی مؤثر علیه داعش نداشتهاند. ترکیه در شمال سوریه، تنها و درمانده است. اردوغان رئیسجمهور ترکیه بارها بهصراحت اعلام میکند که «غرب و نیروهای ائتلاف ترکیه را در سوریه تنها گذاشتهاند» و «آمریکا از شبهنظامیان پ.ی.د. حمایت میکند.»، این مسائل را ما بارها به مقامات دولت ترکیه گوشزد میکردیم، اما الآن کار به جایی رسیده که خود اردوغان هم بهصراحت اعتراف میکند.
پکین گفت: اینکه سیاست دولت ترامپ در مسئله سوریه چه خواهد شد هنوز مشخص نیست. اما هماکنون ابتکار عمل برای حل بحران سوریه در اختیار روسیه، ایران، ترکیه و دولت سوریه است و آزادسازی حلب این موقعیت را به وجود آورده است. در راستای آزادسازی حلب، روسیه و ترکیه توافق مهمی انجام داده بودند؛ این که روسیه با عملیات سپر فرات ترکیه در شمال سوریه مخالفت نکند و در قبال آن ترکیه هم مخالفان تحت کنترل خود را از حلب خارج کند و در عملیات سپر فرات مشارکت دهد و بدین ترتیب زمینه برای آزادسازی حلب فراهم شد، به همین خاطر آزادسازی حلب و توافقات سیاسی روسیه و ترکیه در این مورد از اهمیت بسزایی برخوردار است که میتواند زمینه برای حل بحران سوریه از طریق مذاکرات سیاسی را فراهم آورد.
نیروهای مسلح ترکیه چهزمانی از سوریه خارج خواهند شد؟
رئیس سابق سازمان اطلاعات نیروهای مسلح ترکیه درباره دخالت نظامی ترکیه در شمال سوریه اظهار داشت: حضور نظامی ترکیه در شمال سوریه با دو هدف انجام شد؛ هدف اول برای پاکسازی مرزهای جنوبی ترکیه از حضور تروریستها و هدف دوم جلوگیری از تشکیل دولت کُردی در شمال سوریه توسط شبهنظامیان حزب اتحاد دموکراتیک (پ.ی.د.) است، به همین خاطر تصرف و بازپسگیری الباب از داعش و سپس تصرف و بازپسگیری منبج از دست شبهنظامیان پ.ی.د. اهمیت بسزایی برای رسیدن ترکیه به اهدافش دارد. پاکسازی منبج از پ.ی.د. از این نظر اهمیت دارد که از به هم پیوستن کانتونهای کُردی شمال سوریه جلوگیری میکند. پس از منبج، ترکیه بهاحتمال زیادی با نیروهای دولت سوریه همکاری خواهد کرد تا آنها از طریق رقه بر شرق رود فرات مسلط شوند تا زمینه برای برقراری ثبات در سوریه فراهم شود. نیروهای مسلح ترکیه تا زمان صلح و برقراری آتشبس در سوریه در خاک این کشور حضور خواهند یافت تا امنیت و ثبات در شمال سوریه را تأمین کنند.
همکاری نظامی ترکیه و سوریه
پکین مدعی شد: حضور نیروهای مسلح ترکیه در شمال سوریه بهمعنای اشغال این کشور نیست، بلکه ترکیه برای حفظ ثبات و امنیت مرزهای خود در این کشور حضور دارد و حتی میتوان گفت که حضور نظامیان ترکیه ضامن یکپارچگی سوریه است چرا که ترکیه مانع تشکیل دولت کُردی در شمال سوریه است.
پکین اظهار داشت: در گفتگو با مقامات دولت سوریه در مورد همکاریهای مشترک نظامی بین سوریه، ترکیه و ایران به تفاهم رسیدهایم و همکاریهای نظامی مشترک بین سه کشور را برای حل بحران سوریه ضروری میدانیم.
رئیس سابق سازمان اطلاعات نیروهای مسلح ترکیه افزود: ترکیه، ایران و سوریه با خطرات مشترکی در منطقه روبهرو هستند. داعش، حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک.)، پژاک و حزب اتحاد دموکراتیک (پ.ی.د.) تهدیدهای مشترک بین سه کشور محسوب میشوند و اگر عراق را هم در نظر بگیریم، لازم است که یک اتحاد نظامی و امنیتی منطقهای ایجاد شود، در این صورت نیروهای مسلح ترکیه و حتی نیروی هوایی ترکیه میتوانند عملیات مشترک نظامی با دولت سوریه و یا نیروهای نظامی ایران انجام دهند. البته برای رسیدن به این هدف لازم است که مذاکرات و توافقات بین طرفین انجام شود و بیاعتمادی طرفها نسبت به یکدیگر کاملاً رفع شود.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد