جام جم آنلاین گزارش میدهد
در دوران بارداری، تغییرات هورمونی و فیزیولوژیک مادر منحصر به فرد است. نوسانات خلق و خو در نتیجه تغییرات هورمونی ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد.
دکتر شکوفه ثابتی، روانپزشک، عضو هیات علمی پژوهشکده رویان و استاد دانشگاه در این باره به جامجم میگوید: افزایش ناگهانی و چشمگیر استروژن و پروژسترون، همچنین تغییرات در مقدار و عملکرد تعدادی از هورمونها، خلق و خو را تحت تاثیر قرار میدهد.
دکتر ثابتی با اشاره به این که حاملگی روی افراد مختلف تاثیرات متفاوت دارد، میگوید: افسردگی و اضطراب را اغلب افراد دارای سابقه بیماریهای عصبی و مبتلایان افسردگی که درمان کامل نداشتهاند، تجربه میکنند. به عبارت دیگر، تاثیر هورمونهای بارداری روی این افراد با توجه به سابقه بیماری قبلی و زمینه ژنتیک، بیماریشان را تشدید میکند. این روانپزشک توصیه میکند: افرادی که سابقه بیماری اعصاب و روان داشتهاند، قبل از بارداری از نظر روحی و روانی مورد بررسی قرار بگیرند چراکه درمان ناقص، گذر از این دوران را سخت میکند.
از استرس تا گریه بیدلیل
برخی افراد بدون هیچ سابقه در دوران بارداری دچار اضطراب و افسردگی میشوند که لازم است به روانپزشک مراجعه کنند زیرا تغییر هورمونها در حاملگی روی خلقشان تاثیر گذاشته است.
این متخصص میگوید: از نشانههای بروز نوسانات خلق و خو در دوران بارداری میتوان به افکار منفی در مورد وضع حمل، استرس، بی قراری، بی خوابی، حساسشدن و دلشوره و گریه کردن اشاره کرد. دسته دیگر این افراد، زنان بارداری هستند که در دوران بارداری دچار یک زمینه استرس یا مشکل خاص مثل فوت یکی از نزدیکان یا اختلاف خانوادگی شدهاند که به دلیل وضعیت فیزیکی، مشکلات برایشان مضاعف میشود و چنین حالاتی را تجربه میکنند.
درمان دارویی افسردگی طی بارداری
افراد مبتلا به افسردگی باید زیر نظر پزشک باردار شوند. افرادی که در دوران بارداری، این مشکلات برایشان پیش آمده، باید ترس را کنار بگذارند و فکر نکنند با مصرف دارو جنینشان در معرض خطر قرار میگیرد. در حال حاضر، خیلی از داروهایی که به این منظور تجویز میشود، روی جنین تاثیر نمیگذارد.
دکتر ثابتی با بیان مطالب فوق تاکید میکند: این افراد داروی تجویز شده را باید مصرف کنند، چراکه با تحمل این حالات به خود و جنینشان آسیب زدهاند. اغلب زنان بارداری که این حالات را تجربه میکنند و دارو مصرف نمیکنند، دچار افسردگی بعد از زایمان میشوند. به عبارت دیگر، تمام این حالات روی جنین و مادر تاثیر خواهد گذاشت. شوهر به دلیل رابطه نزدیک با همسر، میتواند در تخفیف این حالتها نقش مهمی ایفا کند.
اختلافات خانوادگی را 9 ماه کنار بگذارید
به گفته دکتر ثابتی، خانم بارداری که دچار اضطراب و بیقراری شده، حتیالامکان نباید در منزل تنها باشد. گاهی مرد فکر میکند، همسرش این حالات را به خودش تلقین میکند، در حالی که لازم است شوهر همراهی لازم را با همسر باردار داشته باشد. همچنین از گفتوگو درباره اختلافات خانوادگی در این دوران باید پرهیز کند زیرا گاهی شعله گرفتن اختلافات باعث بروز مشکلاتی مانند زایمان زودرس میشود. مراجعه کننده خانمی داشتیم که بعد از یک دعوای خانوادگی، جنینش به مدت 24ساعت تکان نمیخورد.
وی میافزاید: گاه در این دوران تغییرات هورمونی باعث میشود زنان باردار نسبت به شوهر یا بوی عطر و لباس او احساس بدی پیدا کنند. به علت بالا رفتن هورمون پروژسترون، حس بویایی قوی میشود و خانم باردار به بوهای اطراف حساس میشود و ممکن است حتی با بوی لباس خودش دچار حالت تهوع شود. اینها نشانه بیعلاقگی به شوهر نیست، بلکه صرفا تغییرات هورمونی منجر به بروز چنین شرایطی شده است. آگاهی و همدردی و همدلی همسر تا حدودی این تغییرات را قابل تحمل میکند.
آگاهی درباره مشکلات دوران بارداری
راحله فلاح، کارشناس ارشد روانشناسی با اشاره به این که یکی از عوامل مؤثر در مدیریت استرس و افزایش سلامت روان زن باردار سبک رفتاری شوهر است، به جامجم میگوید: تکنیکهای روانشناسی میتواند به مردان در این دوران کمک کند. تکنیک اول آگاهی افزایی است. بعضی همسران به این نکته توجه زیادی ندارند و خواندن کتاب درباره دوران بارداری یا شرکت در کلاسهای مرتبط با این موضوع را مختص همسرانشان میدانند.
وی میافزاید: افزایش آگاهی از این دوران میتواند در عملی کردن تکنیک بعدی که همدلی است، کمک زیادی بکند. وقتی شوهر آگاهی بیشتری از روند روز به روز رشد یک ارگانیسم زنده در وجود همسر پیدا میکند، بهتر میتواند تغییرات خلقی، شرایط جسمانی و انتظارات او را درک کند.
افزایش سلامت روان باردار با همدلی
افزایش آگاهی شوهر در زمینه کمک به حفظ سلامت روان زن باردار نهتنها باعث کاهش استرس وی، بلکه منجر به کاهش استرس همسر میشود. این یعنی یک معامله دو سر سود که هم به سلامت روان پدر کمک میکند و هم سلامت روانی مادر را افزایش میدهد و بر کاهش تنش و افزایش آرامش محیطی زوجین تأثیر مثبت زیادی میگذارد. وی با اشاره به این که همدلی با همسر باردار به هماهنگ شدن اقدامات و تصمیمات شوهر با انتظارات زن، کمک زیادی میکند، میگوید: همدلی به تعبیر ساده به این معناست که فرد بتواند خودش را جای دیگران بگذارد و نگرش، احساسات و انتظارات آنها را از دیدگاه آنها درک کند و به اصطلاح قدیمیها، با کفش فرد دیگر راه برود.
اهمیت امیدبخشی در دوران بارداری
فلاح در پاسخ این سوال که چگونه میتوان اضطراب و استرس را در این دوران کاهش داد، میگوید: دوران بارداری در بهترین شرایط هم بدون فراز و نشیب نخواهد بود و تنها کسی که طی این دوران 9 ماهه میتواند در عبور از این فراز و نشیبها و در مدیریت استرس به نحو بسیار مؤثر به زن کمک کند، شوهر است؛ مانند انجام تمرینات تن آرامی به صورت دو نفره با همسر، دادن اطمینان خاطر به او بابت همراهی در تمام مراحل بارداری، جایگزین کردن افکار منفی او با افکار مثبت و امیدبخش و بسیاری موارد دیگر.
هانیه ورشوچی
جامجم
جام جم آنلاین گزارش میدهد
جام جم آنلاین گزارش میدهد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد؛
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک فعال سیاسی:
یک نماینده مجلس:
در گفتوگوی «جامجم» با استاد حوزه و مبلغ بینالملل بررسی شد
گفتوگو با موسی اکبری،درخصوص تشکیل کمپین«سرزمین من»وساخت و مرمت۵۰خانه در منطقه زنده جان