همه دشمنان یوزپلنگ‌

‌یوزپلنگ‌ها در چند میلیون هکتار از اراضی بیابانی کشور پراکنده هستند و تعداد محیط‌بانان با استاندارد‌های جهانی فاصله زیادی دارد، به همین خاطر نمی‌توان بخوبی با عوامل تهدید مقابله کرد.

‌در زیستگاه‌های ‌یوزپلنگ صدها هزار راس دام نیز وجود دارد که چشمه‌ها را اشغال کرده‌اند و شرایطی را به وجود آورده‌اند که در آن یوزها به آسانی به آب دسترسی ندارند، البته در کنار دام‌ها باید به سگ‌های گله نیز اشاره کرد که یوزپلنگ‌ها را می‌کشند یا از برخی چوپان‌های ناآگاه و مسلح گفت که باید آنها را از عوامل تهدیدکننده یوزپلنگ‌ها دانست.‌

دام یکی از علل اصلی کاهش تعداد حیات‌ وحش و از بین رفتن مراتع است؛ درواقع دام علاوه بر این‌که با طعمه‌های یوز برای یافتن خوراک رقابت می‌کند، در شیوع بیمارهایی مانند طاعون نشخوارکنندگان کوچک نیز نقش دارد.

وجود اسلحه شکاری زیاد در کشور که برخی آمارش را تا یک میلیون قبضه نیز گزارش کرده‌اند، خطری دیگر برای یوزپلنگ‌هاست؛ زیرا شکارچی‌های غیرمجاز نقش زیادی در از بین رفتن طعمه‌های یوز دارند و با شکار گونه‌های جانوری که یوز از آنها تغذیه می‌کند، زندگی را برای این گربه‌سان مشکل‌تر می‌کنند‌، چراکه دیگر غذایی برای خوردن پیدا نمی‌کنند.

ساخت جاده و احداث معدن در زیستگاه‌های یوز را نیز باید به عنوان تهدیدهای جدی برای بقای این گونه یاد کرد، چون جاده‌ها سبب گسست زیستگاه‌ها شده و باعث می‌شود یوزپلنگ‌ها نتوانند بدرستی یکدیگر را پیدا کرده و جفتگیری کنند‌.

هرچند پروژه بین‌المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در کشور دنبال می‌شود، اما به نظر می‌رسد برای حل مشکلات، دولت نیز باید جدی‌تر از گذشته برای حفاظت از یوزپلنگ‌های آسیایی قدم بردارد؛ زیرا مشکلاتی که به آنها اشاره شد، تنها با همکاری همه‌جانبه دولت قابل حل شدن است‌.

هوشنگ ضیایی - استاد دانشگاه