راهبرد اشتغا‌لزایی دولت نیازمند بازنگری است

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با تدوین گزارشی درباره ضرورت‌های اتخاذ راهبرد توسعه اشتغالزا در برنامه ششم توسعه پیشنهادهایی را برای حل بحران بیکاری و نحوه ایفای نقش دولت در این زمینه ارائه کرده است.

در این گزارش با اشاره به بحران اشتغال و مواجهه با پنج میلیون بیکار تا سال 1400 و توان اندک اشتغالزایی در دهه گذشته، بر لزوم پرداختن هرچه بیشتر به اشتغال تأکید شده است.

براساس این گزارش، از آنجا که سال 1400 سال پایانی برنامه ششم خواهد بود سیاستگذاری در قالب برنامه ششم برای مواجهه مناسب با مشکل بیکاری و ایجاد اشتغال اهمیت دارد. مرکز پژوهش‌های مجلس تاکید کرده است تکیه بر رشد برای رفع بیکاری به تنهایی قادر به حل مشکل نخواهد بود و کیفیت رشد اهمیت بیشتری نسبت به کمیت آن دارد. در این گزارش تصریح شده حل مشکل بیکاری تنها در صورتی امکان‌پذیر است که «راهبرد توسعه اشتغالزا» مورد توجه برنامه‌ریزان و بویژه محور برنامه ششم توسعه قرار گیرد.

در این گزارش آمده بازار کار در بیش از نیم‌قرن گذشته از سمت عرضه همواره با رشد بالای جمعیت و سیل جوانان جویای کار روبه‌رو بوده است، اما در مقابل واکنش بخش تقاضای بازار که در قالب نرخ مشارکت متبلور می‌شود، بسیار کمتر از میزان عرضه بوده است و در حالی که یکی از تحولات کیفی در فرآیند توسعه تغییر ترکیب فعالان بازار کار و افزایش نرخ مشارکت است، این نرخ در 50 سال گذشته در حالی که نرخ شهرنشینی از 30 درصد به 70 درصد رسیده است دچار کاهش شده است. البته تناقض‌های بازار کار تنها منحصر به این عامل نبوده و روند گسترش آموزش نیز با روند نرخ مشارکت دچار تناقض است.

مرکز پژوهش‌های مجلس یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش پاسخگویی تقاضا به عرضه بازار کار را خدماتی شدن اقتصاد ایران می‌داند. در این گزارش تاکید شده است راهبرد اشتغالزایی دولت نیازمند بازنگری است. زیرا بخش بزرگی از بحران اشتغالزایی فعلی را به درک نادرست از عوامل مؤثر بر اشتغالزایی اندک برنامه‌ها مربوط می‌داند.