جامجم در گفتوگو با کارشناسان و مسئولان به ریشهیابی گسترش قاچاق سازمان یافته در کشور پرداخت.
2800 میلیارد تومان
در همین باره علیرضا گلستانیزاده، معاون ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در گفتوگو با جامجم اظهار کرد: ما سال گذشته با 21 پرونده در وزارت اطلاعات روبهرو شدیم که حدود 2800 میلیارد تومان میزان کشفیات اعلام شد که مربوط به قاچاق سازمانیافته بود.
وی به نقش گمرک در ورود کالاهای غیرمجاز به کشور اشاره کرد و افزود: 152 گمرک در کشور وجود دارد اما 60 درصد کالاهای وارداتی از 28 گمرک وارد کشور میشود. در این 28 گمرک تنها 13 دستگاه ایکسری وجود دارد که امکان کنترل را در همه مناطق کاهش و ریسک را افزایش میدهد. در سال جاری باید گمرکات کشور تجهیز شود و در این زمینه تعدادی از مؤسسات و شرکتهای داخلی اعلام آمادگی کردند و حاضر به همکاری هستند.
گلستانیزاده اضافه کرد: بیشترین حجم قاچاق از سمت مرزهای آبی است و از آنجا که در بخش دریا چند منطقه آزاد قرار دارد روی این موضوع بسیار تاثیرگذار است.
وی درباره نقش مناطق آزاد هم گفت: یکی از مشکلات مناطق آزاد، درآمد حاصله از عوارض واردات کالاست. زمانی که حیات یک منطقه به ورود کالای بیشتر است در نتیجه ماهیت منطقه آزاد را که صادراتمحور باید باشد، زیر سوال میبرد و دروازهای برای واردات میشود.
معاون ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز تصریح کرد: موضوع دیگری که قاچاق را در کشور افزایش میدهد، معافیتهایی است که بهمنظور ورود کالا برای برخی افراد مانند ملوانان یا مسافران در نظر گرفته میشود. سال گذشته هشت میلیون مسافر وارد کشور شده که هر کدام از این افراد میتوانند به میزان 80 دلار کالا وارد کنند که بیشتر آنها این رقم را رعایت نمیکنند.
گلستانیزاده ادامه داد: 60 درصد کالاها از بندر شهید رجایی وارد میشود و روزانه اگر 3000 کانتینر برای ورود به کشور آماده باشند، تنها حدود 10 درصد آنها از ایکس ری رد میشود و همین موضوع دلیلی است که مثلا یخچال به جای قطعات یخچال وارد شود.
معاون ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز اظهار کرد: فساد و تخلف موضوع دیگری است که در قاچاق کالا تاثیرگذار بوده و افرادی هستند که تخلفشان تنها نگاه نکردن است. نمیتوانیم بگوییم که یک جریان قاچاق سازمانیافته در دستگاهها داریم اما تخلفات فردی در این زمینه وجود دارد و باید ارتباط ارباب رجوع و کارشناس را قطع کنیم و سامانه را به صورت غیرحضوری راهاندازی کنیم.
دستهای مزاحم
همچنین ابراهیم نکو، کارشناس اقتصادی در گفتوگو با جامجم درباره ریشه قاچاق سازمانیافته اظهار کرد: قاچاق مسالهای فاجعهبار برای اقتصاد کشور است و برای ما که میخواهیم در منطقه الگو باشیم، نمیتوانیم با این رویکرد به جایگاه اصلی خود برسیم اما اجرا نشدن قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز نشان میدهد برخی مسئولان تمایلی به این کار نشان نمیدهند.
نکو اضافه کرد: وزارت راه و شهرسازی و گمرک کشور که متولی اصلی مبارزه با قاچاق و نظارت بر کالاهای ورودی به کشور هستند، وظایف خود را خوب انجام نمیدهند و این کمکاری باعث شده دیگر بخشهای اقتصادی از این موضوع تاثیر بگیرند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نهم تصریح کرد: زمانی که صحبت از قاچاق میشود، تصور میکنیم که یک کار پنهانی اتفاق افتاده است در صورتی که قاچاقهای انبوه از راه غیرقانونی امکانپذیر نیست و محصولات از مبادی رسمی وارد کشور میشود که در این زمینه هم دولت، هم تولید و هم کشور ضرر میکند و هیچکدام به حقشان نمیرسند. وی تاکید کرد: محصولاتی که اکنون وارد کشور میشود به صورت سازمانیافته بوده و بعید نیست که برخی افراد مسئول در این زمینه دخیل باشند.
مبادی رسمی در صدر قاچاق
همچنین سردار مهدی ابویی، معاون سابق ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز درباره قاچاق سازمان یافته به خبرنگار ما گفت: اکنون بازار از کالای قاچاق اشباع شده و شواهد نشان میدهد سهم مبادی رسمی در ورود کالاهای قاچاق بیش از مبادی غیررسمی است.
وی افزود: در سال 72 حدود 60 درصد قاچاق از مبادی رسمی وارد کشور میشد که در حال حاضر این رقم به 70 درصد رسیده است.
سردار ابویی ادامه داد: قاچاق کالا به صورت سازمانیافته وارد کشور میشود و مرزنشینان تنها کارگران افراد دارای نفوذ در بدنه دستگاهها هستند.
معاون سابق ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز عنوان کرد: برای بهبود معیشت مرزنشینان، بازارچههای مرزی تشکیل شد تا آنها بتوانند زندگی بهتری داشته باشند اما مرزهای ما دروازهای برای ورود کالای قاچاق به کشور شده است. وی تاکید کرد: تعداد گمرکات در کشور زیاد است اما کنترل در بخشها و لایههای مختلف به صورت عمقی انجام نمیشود و باید این موضوع اصلاح شود.
تاکید رهبر انقلاب بر مبارزه با قاچاق سازمانیافته
رهبر معظم انقلاب اسلامی در سال جاری بیش از گذشته بر ضرورت مبارزه جدی با قاچاق کالا تاکید کردهاند. تقریبا در بیشتر دیدارهایی که ایشان در سال جاری با مسئولان و مردم داشتهاند، بر الزام مقابله با قاچاق سازمانیافته کالا در جهت اقتصاد مقاومتی اشاره مستقیمی کردهاند.
به عنوان نمونه، رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اردیبهشت ماه با کارگران بر ضرورت مبارزه با قاچاق سازمانیافته تاکید کردند و فرمودند: جلوی قاچاق را جدی باید گرفت. ما تا حالا در مبارزه با قاچاق خیلی جدی عمل نکردهایم؛ در مبارزه با قاچاق جدی عمل کنید. مراد من از قاچاق، فلان کولهبَرِ ضعیفِ بلوچستانی نیست که میرود آنطرف یک چیزی را برمیدارد روی کول خودش میآورد اینطرف؛ اینها که چیزی نیست، اینها اهمیتی ندارد؛ با آنها مبارزه هم نشود اشکالی ندارد.
حضرت آیتالله خامنهای ادامه دادند: من قاچاقهای سازمانیافته بزرگ را میگویم؛ دهها کانتینر یا صدها کانتینر اجناس گوناگون قاچاق وارد کشور بشود؟ خب، باید برویم برخورد کنیم با اینها؛ ما دولتیم، ما قدرت داریم، ما میتوانیم؛ بهطور جدی با اینها برخورد کنیم. چند مرتبه که برخورد جدی بشود یا جلویش گرفته خواهد شد یا لااقل بسیار کاهش خواهد یافت.
محمدحسین علیاکبری - اقتصاد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد