3 گام برای الزام غرب به اجرای برجام

بعد از اعلام برجام به عنوان یک سند بین‌المللی تاکنون اقداماتی در عرصه بین‌المللی برای تحقق اهداف آن صورت گرفت. با این وصف همچنان در مورد نحوه اجرایی شدن آن به‌رغم پیشرفت در برخی از مراحل در بین برخی کشورها با مشکلاتی مواجه هستیم.

در این میان اروپاییان بیشتر و آمریکاییان کمتر برای اجرایی شدن برجام تلاش کردند. وجود مشکلاتی در عرصه نقل و انتقالات بانکی و برخی لابیگری‌های کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی و برخی از جریان‌های سیاسی مخالف برجام در آمریکا از جمله موانعی است که روند اجرایی شدن برجام را با مشکل مواجه می‌کند.

جمهوری اسلامی ایران در کنار عمل به همه تعهدات خود در موضوع برجام، سه مسیر را برای تحقق منافع ایران و پایبند ماندن طرف‌های غربی به تعهداتش در پیش گرفته است.

راهکار اول، انتخاب مسیر دیپلماسی است. وزیر امور خارجه کشورمان در سفر اخیرش به نروژ در تلاش است که ضمن صحبت با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزیر امور خارجه آمریکا، موانع موجود بر سر راه اجرایی شدن برجام را بررسی کند. البته نباید از نظر دور داشت که دیپلماسی در واقع ابزاری برای چانه‌زنی است، گرچه نادیده گرفتن آن به معنای واگذاری عرصه به دشمن و باختن قافیه است، اما باید از این ابزار در کنار سایر توانمندی‌ها برای احقاق حقوق ملت ایران استفاده کرد.

راهکار دوم، استفاده از مسیر قانونی و حقوقی است. برای نظارت بر نحوه چگونگی اجرای برجام، بخشی در شورای امنیت ملی تعیین شده است و طبعا وظیفه این شورا هم مراقبت از موارد تخطی از برجام است. اگر در مسیر اجرای برجام خبط و خطایی دیده شد، طبیعی است که این کمیته باید در این زمینه اظهارنظر کند.

راهکار سوم، تحقق اهداف برنامه اقتصاد مقاومتی است. گرچه اجرایی شدن این راهکار با کندی صورت می‌گیرد، اما اقدامات خوبی هم در این زمینه صورت گرفته است. ویژگی مهم اقتصاد مقاومتی، گرفتن ابزار تحریم از طرف مقابل است.

به عبارت دیگر، تقویت اقتصادمقاومتی زمینه ناکارآمدی ابزار تحریم را فراهم می‌آورد. رسیدن به اهداف عالی اقتصادی مقاومتی هم تنها در سایه همبستگی و اتحاد ملی میسر خواهد بود. تحقق این هدف مهم تنها به دولت و مجلس مربوط نمی‌شود بلکه همه مجموعه نهادهایی که فعالیت اقتصادی دارند، باید در این زمینه همکاری کنند. نگاه به درون و توجه به توانمندی‌های ملی و توجه به برون برای گرفتن تجهیزات و فناوری نوین، مسیر رسیدن به اقتصاد مقاومتی را تسهیل می‌کند.

حسن بهشتی‌پور

تحلیلگر مسائل بین‌الملل