تغییرات کابینه؛ کودتای سفید محمد بن سلمان

این تغییرات بخصوص تغییر وزیر نفت پس از دو دهه حرف‌های زیادی در پی داشت. گفته و ادعا می شود فرمان این تغییرات از سوی ملک سلمان پادشاه این کشور صادر شده است اما شاخص های موجود نشان می‌دهد که این فرامین در اصل از سوی محمد بن سلمان صادر می شود که جانشین ولیعهد محسوب می شود.

پیش از این، طبق رویه حاکم بر عربستان اگر پادشاه به علت بیماری نمی توانست به وظایف و مسئولیت های خود عمل کند، این ولیعهد بود که عهده دار امور می شد و بعد از مرگ پادشاه نیز جای خالی وی را پر می‌کرد اما اکنون محمد بن سلمان در مقام ولی ولیعهد پا جای پای محمد بن نایف ولیعهد گذاشته و به طرق مختلف از قبیل ارائه طرح بلندپروازانه توسعه عربستان تا سال 2030 هر روز خود را به تخت سلطنت نزدیکتر می سازد.

بر این اساس می توان گفت در ورای طرح های به ظاهر تحول گرایانه که این روزها بنام ملک سلمان ارائه می شود اهداف و وسوسه های قدرت طلبانه محمد بن سلمان دنبال می شود که این از ابعاد دیگری از جنگ قدرت خزنده در میان نسل جدید و کودتای سفید محمد بن‌سلمان پرده بر می دارد.

وجود همین اغراض سیاسی یکی از عوامل و متغیرهایی است که در ثمربخش بودن تغییرات و اصلاحات اقتصادی تردید ایجاد می کند.

نکته قابل تامل دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که محمد بن سلمان با تمرکز بر اصلاحات اقتصادی می خواهد هم لزوم اصلاحات سیاسی را کماکان در سایه نگه دارد و هم این‌که برشکست های مفتضحانه ای که در یک‌سال گذشته در عرصه‌های مختلف از جمله در جنگ یمن متحمل شده است ، سرپوش بگذارد .

از این دید همچنان‌که محمد بن سلمان با دستور فرمان حمله به یمن عربستان را وارد سیاه چاله امنیتی کرد که عربستان همچنان برای برون رفت از آن دست و پا می زند، با ارائه طرح های بلندپروازانه ای همچون افق توسعه عربستان در 2030 و انجام تغییرات شتابزده در چارچوب آن همچون برکناری وزرا و یا ادغام وزارتخانه ها احتمالا عربستان را وارد سیاه چاله اقتصادی خواهد کرد و ناخواسته طومار آن را از داخل در هم خواهد پیچید.

بر این اساس به نظر می رسد عواقب پیش بینی نشده ای در انتظار عربستان است که به مرور دامن آن را خواهد گرفت .

احمد کاظم زاده - کارشناس مسائل غرب آسیا