کودکان چاق و بیماری‌های آینده

بررسی‌های علمی، ارتباط چاقی را با بیماری‌های زیادی نشان می‌دهد که چند نمونه از آن بازگو می‌شود.

1 ـ چربی خون: خطرناک‌ترین نوع چربی خون، کلسترول با غلظت کم یا ال‌دی‌ال است که در مردان هر چه وزن بدن بیشتر می‌شود، افزایش می‌یابد ولی در زنان با بالا رفتن وزن و رسیدن شاخص توده بدن (بی‌ام‌آی) به 27، این کلسترول خطرناک زیاد می‌شود ولی در وزن‌های بالاتر این کلسترول چندان تغییری نمی‌کند.

2 ـ فشار خون: ارتباط خطی و مستقیم بین افزایش وزن و افزایش فشار خون وجود دارد. شیوع فشار خون در زنان و مردان چاق، حدود 40 درصد است در حالی که شیوع این بیماری در افراد با وزن متناسب حدود 15 درصد است.

3 ـ بیماری‌های کرونری قلبی: تنگی رگ‌های کرونر قلبی با چاقی مرتبط است، بخصوص چاقی شکم و چاقی در سن جوانی با افزایش خطر تنگی رگ‌های قلبی که عامل اصلی سکته‌های قلبی هستند، ارتباط دارد. جالب است که شیوع خطر تنگی عروق کرونر از وزن‌های متوسط به بالاست یعنی از شاخص توده بدنی 22 به بالا هر چه وزن زیاد می‌شود این خطر افزایش می‌یابد.

4 ـ دیابت تیپ 2: ارتباط تنگاتنگ چاقی بخصوص چاقی شکمی با دیابت مشخص و محرز است.

5 ـ سکته‌های مغزی: خطر سکته مغزی در افراد چاق دو برابر افراد با وزن مساوی است. همین طور خطر لخته شدن خون در رگ‌های پا و رگ‌های ریه در چاق‌ها بخصوص آنها که چاقی شکمی دارند، زیادتر می‌شود.

6 ـ بیماری‌های ریوی: چاقی با فشاری که روی قفسه سینه و عضلات تنفسی ایجاد می‌کند، باعث ضعیف شدن حرکات تنفسی و به تبع آن،‌ افت ظرفیت تنفسی و قابلیت باز شدن ریه‌ها می‌شود. این تغییرات، موجب زیاد شدن کار تنفسی و تنگی نفس بخصوص هنگام فعالیت می‌شود. در افراد چاق حجم کلی ریه‌ها و قابلیت ریه‌ها برای گردش هوا هنگام تنفس عمیق بشدت کاهش می‌یابد.

7 ـ قطع تنفس هنگام خواب: بیشتر افراد چاق به دلیل حجم زیاد چربی در اطراف گلو دچار خروپف هستد؛ مشکلی که خیلی سریع با کاهش وزن برطرف می‌شود. درصدی از این افراد به دلیل انسداد موقت مجاری تنفسی هنگام خواب، چندین بار دچار قطع شدن تنفس می‌شوند که بلافاصله با بیدار شدن برطرف می‌شود. گاه در یک شب صدها بار این اتفاق تکرار می‌شود و هر بار بعد از لحظاتی بیداری فرد دوباره می‌خوابد. در طول روز خاطره‌ای از این بیدارشدن‌های پیاپی در ذهن باقی نمی‌ماند ولی خواب آلودگی، احساس کسالت، کاهش تمرکز و چرت زدن‌های پیاپی در اثر این بدخوابی در طول روز به جا می‌ماند.

سرطان پستان، سرطان رحم، بیماری‌های پروستات، آرتروز زانو ولگن و... متاسفانه این فهرست ادامه دارد.

دکتر رضا کریمی

‌ فوق‌تخصص بیماری‌های غدد و متابولیسم