برگزاری آیین‌های عاشورایی در سراسر کشور

اگرچه استان‌های کشور هر کدام مراسم خاصی برای این ایام دارند ولی تشکیل هیات‌های عزاداری و دسته‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی و حرکت آنها از مساجد و تکیه‌ها و حسینیه‌ها به سمت مسجد جامع شهر برنامه مشترکی است که در تمام شهرهای کشور روز گذشته برگزار شده است، به عنوان مثال در شهرهای چهارمحال و بختیاری با برافراشته شدن بیرق‌ها، کتل‌ها و نواختن طبل‌ها و سنج‌ها در حواشی خیابان‌های منتهی به مساجد، شور خاصی در شهرهای استان به‌وجود آمده بود. در بوشهر نیز که یکی از مهم‌ترین کانون‌های عزاداری عاشورای حسینی است و همه‌ساله پذیرای گردشگران بسیاری از اقصی نقاط ایران در ماه‌های محرم و صفر است، آیین‌های سینه‌زنی سنتی، علم کشون، علم‌گردانی، مراسم شب یازدهم، گهواره علی‌اصغر، شروه‌خوانی و تعزیه که از جمله مراسم عزاداری این استان است، طی دو روز گذشته‌ حال و هوای خاصی به مشهد بخشید.

برخی از این مراسم در فهرست آثار ملی معنوی کشور نیز به ثبت رسیده است.

در استان‌های آذربایجان شرقی و غربی نیز دسته‌جات «شاخسی» (شاه‌حسین) در هر خیابان و کوچه به چشم می‌خورد به طوری‌که مردم عزادار شهرستان‌های این دو استان همانند سال‌های گذشته از صبح دیروز در قالب هیات‌ها و دسته‌های عزاداری از نقاط مختلف شهر به راه افتاده و با سینه‌زنی، زنجیرزنی، مرثیه‌سرایی و نوحه‌خوانی در مسیرهای اصلی و فرعی، یاد و خاطره حضرت سیدالشهدا (ع) و یاران باوفایش را گرامی داشتند.

در کرمانشاه، کردستان، سیستان و بلوچستان، اصفهان، فارس، سمنان، اردبیل و هرمزگان هم عزاداری سرور و سالار شهیدان امام حسین(ع) در میان شور و احساس عاشورایی عزاداران برگزار شد.

پخت غذای نذری در خانه‌ها، تکایا و حسینیه‌ها رسم و آیین مشترکی است که طی چند روز گذشته در تمامی شهرها و روستاهای کشور با مراسم ویژه‌ای برگزار شده است. در این روزهای مردم عزادار ایران اسلامی با پخت غذای نذری حس انساندوستی خود را به زیباترین شکل نشان دادند.

خطبه‌خوانی در حرم رضوی

زائران و مجاوران بارگاه منور حضرت رضا(ع) نیز در روز تاسوعا و عاشورای حسینی با حضور در بارگاه رضوی و در قالب دسته‌ها و هیأت‌های بزرگ سینه‌زنی و زنجیرزنی ضمن عرض تسلیت به محضر امام هشتم(ع)، در سوگ سرور و سالار شهیدان گریستند.

در این آستان مقدس همچنین طبق سال های گذشته مراسم خطبه‌خوانی شب عاشورای حسینی با حضور مسئولان و عزاداران در صحن انقلاب اسلامی برگزار شد. حرم مطهر حضرت معصومه (س) در قم نیز پذیرای خیل عزاداران حسینی زائر و مجاور بود. علی لاریجانی و آیت الله آملی لاریجانی، روسای قوای مقننه و قضاییه نیز با حضور در قم، در مراسم تعزیه و عزاداری روز عاشورا در این شهر و چند روستای آن شرکت کردند.

از کاروان‌ شترسوار عزادار تا سنت خیل عرب

کاشانی‌ها نیز مانند بسیاری از نقاط کشورمان، آداب عزاداری خاصی دارند که حرکت کاروان‌های شترسوار عزادار و برپایی سنت خیل عرب از این جمله است. البته کاشان در ایام محرم به طور کامل سیاهپوش می‌شود و عزاداری‌های این شهرستان تا ماه صفر ادامه دارد. همچنین تعزیه‌خوانی از مهم‌ترین رسومات عزاداری مردم کاشان است.

بیل‌زنی در خراسان جنوبی

مردم خراسان جنوبی نیز علاوه بر اجرای مراسم عزاداری و تعزیه خوانی، با اجرای مراسم «بیل‌زنی»؛ آیین 250 ساله مردم شهرستان خوسف این استان، عشق بی‌پایان خود را به یاد پیکرهای بر زمین مانده شهدای کربلا روز گذشته به نمایش گذاشتند. مردمان شهر خوسف هر ساله بعد از نماز ظهر روز عاشورا با برهم زدن بیل‌ها و حمل کجاوه‌ای به‌عنوان نخل و نماد تشییع پیکر امام حسین (ع) این مصیبت را به عزا می‌نشینند.

گل مالی در لرستان

آیین سوگواری در لرستان از دیرباز با مراسم خاصی همراه بوده که همچنان در برخی مناطق این استان رنگ بوی خود را از دست نداده‌ است؛ از جمله آیین «گل مالی» که سابقه دور و درازی در صفحات فرهنگ مردمش دارد. آیین گل مالی البته در برخی دیگر از نقاط کشور همچون کرمانشاه نیز برگزار می‌شود، اما در لرستان اجرای این مراسم از حال و هوا و شکوه خاصی برخوردار است. بویژه امسال که باشکوه‌تر از هرسال و با حضور خیل عظیم‌تری از شهروندان خرم آبادی برگزار شد.

بزرگ‌ترین شبیه‌خوانی میدانی کشور در شوش

شبیه‌خوانی در شهرستان شوش استان خوزستان با قدمت بیش از نیم قرن، در مساحت بیش از پنج هکتار و با حضور بیش از یکهزار نفر از عوامل اجرایی شامل نقش آفرینان، سرخپوشان و تدارکات در میدان امام حسین این شهرستان برگزار شد. در این شبیه خوانی از بیش از 300 اسب و 40 شتر به همراه سوارکاران و نیزه‌داران و بازیگران زره‌پوش و جوشن ‌پوش استفاده شد. این شبیه‌خوانی در روز تاسوعا با زبان عربی و در روز عاشورا با زبان فارسی و البته با حضور مهمانانی از خارج از کشور از جمله آلمان برگزار شد.