شانه‌های پایتخت زیر اندوه منا

چیزی جلودار اشک‌ها نبود؛ چشم‌ها اغلب‌ تر، روی‌ها اغلب سرخ و ملتهب و لب‌ها اغلب نفرین گویان. هشت جان‌باخته تهرانی فاجعه منا اندکی بعد از ساعت 10 صبح دیروز پس از این‌که مداحان در مظلومیت آنها مدیحه‌سرایی کردند، تشییع شدند، در استقبالی بیش از حد انتظار. هزاران نفر آمده بودند، با هر اعتقاد و مسلکی، با سر و وضع‌های مختلف، پیر و جوان، امروزی و قدیمی.

دردی مشترک مردم تهران را دیروز به هم سنجاق کرده بود، مثل حلقه‌های یک زنجیر، زنجیری که پرکینه بر سر آل‌ سعود می‌کوبید.

پرچم‌های آبی در هوا می‌چرخید، رویشان نوشته بودند: «بکشید ما را، ملت بیدارتر می‌شود». پرچم‌ها که در هوا موج برمی‌داشت، میان مردم زمزمه‌هایی اوج گرفت. مردم می‌گفتند خوش به سعادتشان، خوش به حال حاجیانی که این‌گونه رفتند، خوش به حال مهاجران الی الله.

اما تریبون که به آیت‌الله محمدی‌ری‌شهری، سرپرست سابق حجاج ایرانی رسید و او از تحمیل غمی بزرگ به خانواده‌های ایرانی سخن گفت و از پرکشیدن جمعی مسلمان حج گزار در حال احرام، خسته و تشنه و مستاصل، جمعیت تاب نیاورد و دوباره اشک ریخت.

لب‌ها به نفرین آل‌سعود باز بود و دست‌ها گره شده در هوا، آل‌سعود را می‌کوبید:مرگ بر آل سعود، مرگ بر آل یهود، مرگ بر آل جهود.

عکس و فیلم‌های یادگاری

هوای تهران دیروز صبح داغ بود و سیاهپوش بودن مردم، داغی هوا را بیشتر به بدن‌ها می‌کوبید. جمعیت، خیابان انقلاب را فرش کرد و سیل خروشان ملت شانه به شانه آمبولانس‌های حامل حجاج سفر کرده هروله می‌رفت. تراکم جمعیت، اما خفه‌کننده بود. راه فراری نبود، فاصله خیابان 16 آذر تا فخر رازی برای چند لحظه به منایی دوم تبدیل شد، عده‌ای از ترس مرگ فریاد زدند و کمک خواستند. سیل جمعیت، اما کمکشان کرد و ناتوان‌ها را به نرده‌های کنار خیابان رساند، روی بلوک‌های سیمانی پایین نرده. در آن ازدحام بهتر می‌شد حال حاجیان در قربانگاه منا را درک کرد، گیر افتادنشان در تله جمعیت را، نفس تنگی‌شان را، تشنگی‌شان را و البته وحشت مرگ را.

اما اینجا تهران بود؛ شهری سخاوتمند که کامیون کامیون میان مردم سوگوار آب معدنی‌های خنک پخش می‌شد. لب‌ها که با آب خنک‌تر می‌شد، نفرین‌ها به آل‌سعود نشانه می‌رفت، به این‌که آب دست حاجیان خسته و تشنه ندادند، حتی زنی گفت اینها از نسل همان‌هایی هستند که آب را بر پسر پیامبر بستند؛ زن این را گفت و به هق‌هق افتاد.

در میانه جمعیت، زیرآوار شعارهای مرگ بر آمریکا و اسرائیل و صدای هلی‌کوپترهایی که طول خیابان انقلاب را بالا و پایین می‌رفتند، اما عده‌ای گرچه برای تشییع پیکرهای حاجیان مظلوم آمده بودند، ولی از ثبت عکس و ضبط فیلم غافل نشدند. تلفن‌های همراه بی‌وقفه می‌چرخید و لحظه‌ها را ثبت می‌کرد، حتی عده‌ای با سیل جمعیت عزادار سلفی گرفتند و مونوپادها را در هوا نگه داشتند، مثل پرچمی افراشته.

تشییع در 16 استان

هشت نفر در تهران، 23 نفر در مشهد، 15 نفر در شیراز، پنج نفر در مهاباد و چهار نفر در اصفهان؛ 16 استان کشور دیروز همزمان با هم روی موج غم افتاده بود. 104 پیکری که صبح شنبه به کشور بازگشت، دیروز صبح در نقاط مختلف کشور تشییع شد و 114 پیکری که دیروز صبح به وطن رسید امروز تشییع خواهد شد و این ماجرا ادامه خواهد داشت.

از سازمان حج و زیارت خبر رسیده که پیکر 205 زائر جان‌باخته دیگر در منا نیز شناسایی شده و اینها نیز به‌تدریج به کشور می‌آیند و در استقبال باشکوه دیگر در خاک وطن دفن می‌شوند. اما خاطره این مرگ‌های مظلومانه و غریب از حافظه ملت ایران پاک نخواهد شد؛ ملتی که دیروز زمزمه‌کنان، سقوط آل‌سعود را به تقاص ظلمش از خداوند خواستار بودند.

آخرین خبرها

مریم خباز - جامعه