عربستان سعودی در واکنش به این اتفاق راه شمال یمن را مسدود کرد و واردات هوایی و دریایی این کشور را تحتکنترل خود درآورد.
طارق ریبل، رئیس برنامههای سازمان خیریه آکسفام در یمن میگوید: «یمن صحنه یکی از وخیمترین بحرانهای دنیاست. ما هر روز شاهد بمبارانهای هوایی هستیم و جنگهای زمینی نیز در ابعاد وسیع جریان دارد. چنانچه وضعیت همینطور ادامه یابد، این کشور طی یکی دو هفته یا یک ماه با قحطی مواجه خواهد شد.»
فروش تسلیحات
در این میان بارها گزارشهایی مبنی بر نقش عربستان و متحدان عربش در جنگ یمن منتشر میشود؛ اما در هیچکدام به نقش کشورهای خارجی از جمله انگلیس و آمریکا در این جنگ اشاره نمیشود. این در حالی است که واشنگتن و لندن نقش عمدهای را از پشتپرده در این جنگ خونین بازی میکنند.
در همین رابطه گابریل گیتهاوس خبرنگار بی.بی.سی در گزارشی با پرداختن به نقش انگلیس در جنگ یمن نوشت: «به گفته یوهانس ون درکلاو، مقام ارشد سازمان ملل متحد در امور بشردوستانه، حمله به زیرساختهای غیرنظامی نقض قوانین جنگ است و مدارس، بیمارستانها بازارها، شرکتها و کارخانهها نباید بمباران یا گلولهباران شود.»
گابریل گیتهاوس در ادامه این گزارش میافزاید: «از هنگام شروع مناقشه تاکنون بیش از 2000 غیرنظامی کشته شدهاند که برخی از آنان قربانی ماهها جنگ زمینی بین دوطرف شدهاند.
سعودیها و شرکای ائتلافی آنان که عمدتا کشورهای عرب حاشیه خلیجفارس از جمله امارات متحده عربی هستند، وزنه اصلی و نیروی غالب محسوب میشوند.»
خبرنگار بی.بی.سی در این گزارش اذعان میکند: «بریتانیا و آمریکا از تلاشهای نیروهای ائتلافی حمایت میکنند. هر دو کشور به فروش تسلیحات به عربستان ادامه داده و به ائتلاف با رهبری عربستان سعودی از نظر فنی کمک میکنند.» به گفته وی، دولت بریتانیا میگوید در عملیات به رهبری عربستان سعودی مستقیما شرکت نمیکند ولی اذعان دارد کمکهای فنی و نیز تسلیحات قادر به هدفگیری دقیق را در اختیار این کشور قرار میدهد. نیروی هوایی عربستان سعودی دارای ناوگانی از جتهای جنگی ساخت بریتانیا و آمریکا از جمله جتهای اف ۱۵ اس تورندو، یوروفایتر و تایفون است.
سازمان آکسفام که به انبار خودش در یمن حمله هوایی شده نیز میگوید ممکن است بریتانیا قوانین داخلی و بینالمللی در مورد فروش تسلیحات را نقض کرده باشد.
مایکل استیونز، یک کارشناس تسلیحاتی بریتانیا نیز بر این باور است: «بریتانیا از انبار تسلیحات خود برای تقویت زرادخانه عربستان استفاده میکند.»
در این میان روزنامه انگلیسی گاردین نیز در گزارشی نوشت: «از آغاز درگیریها در یمن در مارس ۲۰۱۵ میلادی تاکنون دولت انگلیس ۳۷ مجوز برای صادرات محمولههای نظامی و تسلیحاتی به عربستان صادر کرده است ولی از فاش کردن محتوای این محمولهها برای پارلمان امتناع میکند.» به نوشته این روزنامه، انگلیس اواخر سال ۲۰۱۴ میلادی معاهده تجارت اسلحه سازمان ملل متحد را امضا کرد؛ معاهدهای که امضاکنندگان آن ملزم به متوقف کردن صادرات تسلیحاتی خود به هر کشور و گروهی در صورت وجود احتمال نقض حقوقبشر، آزادیها و قانون بینالملل هستند.
کمکهای اطلاعاتی
در این میان نقش آمریکا را نباید نادیده گرفت که بسیار پررنگتر از دیگر متحدانش است. بیشتر حملات هوایی عربستان سعودی بهوسیله جتهای اف ـ 15 ساخت آمریکا صورت میگیرد. اسناد ویکی لیکس نشان میدهد آمریکا در پی آن بود تا نقش خود را در حمله موشکی به جنوب یمن مخفی کند. همچنین سازمان عفو بینالملل اوایل امسال تصاویری منتشر کرد که بیانگر استفاده ارتش عربستان از بمبهای خوشهای در منطقه است. این در حالی است که پنتاگون با تاکید بر اینکه یمن باید پاسخگوی هر سوالی در مورد عملیات نظامی علیه القاعده باشد، تلاش کرده توجه سازمان عفو بینالملل را از این موضوع منحرف کند.
گاردین: از آغاز درگیریها در یمن تاکنون دولت انگلیس ۳۷ مجوز برای صادرات محمولههای نظامی و تسلیحاتی به عربستان صادر کرده است ولی از فاش کردن محتوای این محمولهها برای پارلمان امتناع میکند |
در همین زمینه روزنامه الاخبار لبنان اعلام کرد افسران آمریکایی، اسرائیلی و افسرانی از کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس مسئولیت عملیات هماهنگی و محول کردن نقشها و ماموریتها درخصوص جنگ یمن را بهعهده دارند و محمد دحلان، مقام سابق فلسطینی که از جنبش فتح جدا شده است، مامور هماهنگی میان طرفهای متجاوز است. حتی رژیم صهیونیستی که بهطور محرمانه از جنگ یمن حمایت میکند چند ناو دریایی خود را در دریای سرخ مستقر کرده که یکی از آنها نزدیکی بابالمندب و دومی مقابل بندر جیزان عربستان واقع شده است. صهیونیستها شکست عربستان در یمن را به منزله تهدید واقعی برای حضور خود در دریای سرخ و منطقه تلقی میکنند.
گفته میشود همزمان با شروع جنگ یمن سه مرکز پژوهش استراتژیک در قاهره دبی و واشنگتن ایجاد شده تا ائتلاف سعودی را به اطلاعات، دادهها، اخبار و راهنمایی و اطلاعات نظامی و تمامی اطلاعات درخصوص یمن در زمینههای اجتماعی قبیلهای، دینی و جغرافیایی مجهز کنند.
مجتهد که به دلیل افشای مسائل پشتپرده خاندان حاکم در عربستان، بسیاری از افراد او را یکی از اعضای این خاندان یا وابستگان به آن میدانند، میگوید: «واقعیت این است که آمادگی برای حمله به یمن از یک ماه قبل و پس از دسترسی سازمان اطلاعات آمریکا به اطلاعاتی مبنی بر اینکه حوثیها (جنبش انصارالله) به عدن خواهند رفت، آغاز شد. به گفته مجتهد، آمریکا از طریق فراهم کردن یک بانک اطلاعاتی از مواضع، برنامهریزی خطوط پروازها، تصاویر ماهوارههای ثابت و زنده، این عملیات را هدایت و پیگیری کرده بود.
وی میافزاید: تصمیم بر این بود که حمله تنها در صورت تکمیل شدن آمادگیهای زمینی انجام شود؛ اما رسیدن حوثیها به عدن دو طرف آمریکا و آلسعود را به اجرای عملیات قبل از تکمیل آمادگیهای زمینی واداشت.
روزنامه آمریکایی «والاستریت ژورنال» نیز با اشاره به افزایش نقش واشنگتن در کمپین حملات هوایی ائتلاف به رهبری عربستان سعودی در یمن نوشت: «دولت اوباما درباره اینکه حملات هوایی سبب معکوس کردن (به عقب راندن) دستاوردهای الحوثیها شود تردید دارد.» بدون تردید، مجموع نبردهای شدید زمینی، حملات هوایی و موشکباران شبانه اثرات ویرانکنندهای را بر زندگی مردم مظلوم یمن گذاشته است.
چشمپوشی از جنایات عربستان
بیش از 5/1 میلیون نفر از خانههای خود گریخته و به اردوگاههای موقت پناه بردهاند. نیمی از جمعیت یمن نمیدانند غذای بعدی آنها از کجا خواهد آمد. بیش از 4000 نفر که تعداد زیادی کودکان در بینشان بودند، قربانی این تجاوزات شدند. در این میان سازمانهای بینالمللی با سکوت خود مهر تائیدی بر این جنایات میگذارند. کشورهای غربی بهرغم همه ادعاهایی که در زمینه دفاع از حقوقبشر دارند، به صورت پنهان و آشکار از این جنگ دفاع میکنند. در راس این کشورها آمریکا و انگلیس با ارائه تجهیزات مدرنتر به گسترش حملات هوایی متجاوزان واستمرار آن کمک میرسانند.
دولت آمریکا با ارسال کمکهای اطلاعاتی خود عربستان را یاری میدهد تا هر روز تعداد بیشتری از اماکن مسکونی مردم یمن را ویران کرده و خونهای بیشتری را بر زمین بریزد. این کمکها نشان میدهد سعودیها در تجاوز خود به یمن تنها از پشتیبانی چند کشور عرب برخوردار نیستند بلکه پشتسر حامیان قدرتمندی دارند که هر یک کارنامه سیاه در غارت ملتهای جهان دارند.
دستی برای کمک و دستی برای حمله
روزنامه بریتانیایی گاردین در گزارشی اعتراف میکند: «انگلیس با یک دست کمکهای پزشکی و غذایی به یمنیها میدهد و با دست دیگرتسلیحات و مهمات و فناوری نظامی در اختیار عربستان و متحدانش میگذارد تا به یمن حمله کنند.
دولت انگلیس بهخوبی میداند حمایت تسلیحاتیاش از عربستان باعث تشدید درگیریها و افزایش احتمال ارتکاب جنایات جنگی در یمن خواهد شد.
معصومه زارع
بینالملل
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد