خالد الفالح وزیر بهداشت عربستان سعودی بینظمی زائران را علت حادثه مرگبار منا اعلام کرده و گفته است اگر زائران «دستور العملها را دنبال میکردند»، چنین فاجعه ای روی نمیداد.
اما شاهدان عینی روایت متفاوتی از وقوع این فاجعه دارند.
برخی از نجات یافتگان می گویند ازدحام مرگبار زمانی رخ داد که نیروهای امنیتی سعودی خیل حجاج را به خیابان باریکی هدایت کردند که خروجی نداشت.
عبدالله لطفی، زائر 44 ساله مصری یکی از کسانی است که از نزدیک شاهد وقوع فاجعه بوده است.
او در مصاحبه با نشریه گاردین گفت: «دیدم یک نفر پایش لغزید و روی شخصی افتاد که سوار بر ویلچر بود. بعد از آن چند نفر دیگر روی او افتادند. (بعد از آن) مردم سوار هم می شدند تا بتوانند نفس بکشند... مثل یک موج بود. یک لحظه جلو می رفتی و سپس ناگهان عقب کشیده می شدی»
ک شاهد عینی دیگر که خود را دکتر عبدالرحمن معرفی کرده در مصاحبه با خبرگزاری اسوشیتد پرس گفت:«دیدم زائران روی زمین می افتادند و زیر دست و پا می ماندند. صدای فریاد زنان و افراد مسن را می شنیدم که کمک می طلبیدند... به سختی تلاش کردم که (از میان جمعیت) بیرون بیایم. لباسهایم از تنم درآمد و پاره پاره شد ولی اهمیتی ندادم و توانستم بیرون بیایم»
نیروهای امنیتی عربستان بحران مضاعف ایجاد کردند
دکتر عبدالرحمن با اشاره به نقش نیروهای امنیتی سعودی در وخیم تر کردن بحران گفت: «سپس سعی کردم وارد یکی از چادرهای مجاور شوم اما نیروهای امنیتی راه را مسدود کرده بودند و نمی گذاشتند کسی وارد شود و این مسئله بحران مضاعف ایجاد کرد.»
«من متوجه شدم که مشکل اصلی کمبود راههای خروج اضطراری بود بخاطر اینکه می بایست هر 50 متر یک خروجی برای مسیر تعبیه می شد.»
وی با انتقاد از نقش مقامات سعودی در کنترل بحران گفت مسئولان در رسیدگی به این مسئله بسیار کند عمل کردند.
«نیروهای ستاد بحرانهای غیرمترقبه را دیدم اما آنها خیلی دیر آمده بودند...»
احمد ابوبکر، زائر 45 ساله اهل لیبی ضمن مقصر دانستن مقامات سعودی در فاجعه مرگبار منا در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه گفت:
«خیل جمعیت در حال افزایش بود. نیروهای پلیس همه خروجی ها به کمپ حجاج را بسته بودند و فقط یکی را باز گذاشته بودند... آنها هیچ کاری بلند نبودند. حتی نشانی جاده ها و اماکن اطراف را بلد نبودند!»
منبع: پرس تی وی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد